Komitede geçen hafta kabul edilen Gıda, Tarım ve Orman Yerinde Düzenlemeler teklifi TBMM Umum Kurulu’nun gündeminde. Teklifin komiteden geçen haline nazaran, Veteriner Hizmetleri, Bitki Sıhhati, Gıda ve Yem Yasası’na yanıltıcı yayın tarifi ekleniyor. Yeni düzenlemeyle, ‘her türlü yazılı, görsel, işitsel ve dijital muhabere araçları üzerinden yapılan ve ticari reklam kapsamına girmeyen, besin güvenliği ve güvenilirliği hususunda tüketicide telaş, kaygı ve güvensizlik yaratarak tüketicinin tüketim alışkanlıklarını olumsuz etkileyen gerçeğe karşıt yayınlar’ yanıltıcı yayın kabul edilecek. Yanıltıcı yayın yapan bireylere, 20 bin liradan 50 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
AYRIYETEN RTÜK KONTROLÜ
Hürriyet gazetesinden Bülent Sarıoğlu’nun haberine nazaran, RTÜK Yasası’nın yayın hizmetleri unsurları unsuruna de ekleme yapılıyor. Buna nazaran, yayın hizmetleri; ticari reklam kapsamına girmeyen, azık güvenliği ve güvenilirliği konusunda “tüketicide telaş, dehşet ve güvensizlik yaratarak tüketicinin tüketim alışkanlıklarını olumsuz etkileyen, gerçeğe alışılmamış nitelikte” olamayacak. Bu prensibe muhalif yayınları tespit eden RTÜK, TV ve radyo kanallarının brüt reklam gelirinin yüzde 2’sinden 5’ine kadar para cezası uygulayacak. Yeni unsurların münasebetinde, ilmî dayanağı ve kanıtı olmayan, yanlı, yanlış yönlendirici, arka niyetli ve kulaktan dolma haberlerle oluşan besinde haber kirliliğinin önüne geçileceği vurgulandı.
KRİTER VE SANSÜR ELEŞTİRİSİ
Prof. Karatay ile çeşitli besin bölümü temsilcileri arasındaki çatışmalara gönderme yapan yeni unsurlar Meclis’te teklifin en çok tartışılan kısmı oldu. Muhalefet partileri, “Yanıltıcı yayın kavramının altında harikulâde bir fikir ve tabir özgürlüğü manisi var. Yanıltıcı yayının kriteri nedir? Bu sansüre dönüşür” dedi. AK Partili Komite Lideri Yunus Kılıç ise yanıltıcı yayının çerçevesini Sıhhat Bakanlığı Bilim Kurulu’nun belirleyeceğini söyledi. Kılıç, “Toplumun takdirini de kazanmış olan Sıhhat Bilim Şurası var. Biz istiyoruz ki onların dediklerine nazaran hareket edelim. Bunun yanıltıcı yayın olup olmadığına, topluluğu ne kademe etkilediğine bilirkişilerden, dünya çapında otör (tıp lisanında uzman), kendi yayınları olan, kanaatine ve şahsiyetine topluluğun güvendiği kişilerden oluşacak bir konsey karar verecek” dedi.
TV’LERE ŞOVMEN LAZIM
Yeni tartışmalara da değinen Kılıç, şunları söyledi:
“Bu, bir sansüre dönüşmemeli, kişilerin tabir özgürlüğüne zarar vermemeli. Fakat istiyoruz ki ziraat mühendisi çıksın konuşsun, veteriner doktor çıksın konuşsun, besin mühendisi, su eserleri mühendisleri çıksın konuşsun. Biz istiyoruz ki her yerde bilen adam çıksın konuşsun. Diyor ki ‘Tavuk eti, kanser yapar.’ Onlarla televizyonlara çıkmıyorum. Nereden biliyorsun, var mı bir delilin? Televizyoncu da sormuyor. Zira televizyonlara da şovmen lazım, medya maymunu lazım, rating lazım. Adam diyor ki ‘Çünkü geçen gün bir tavuk aldık, yedik, kemiği çok kolay kırıldı. Ee, demek ki bu kanser yapar.’ Bilimde bu türlü bir ahlak olabilir mi? Bunun cezası olmayacak mı? Ondan sonra sen sallana sallana konutuna gidiyorsun, bu memlekette 5 milyar dolar paha yaratan kanatlı bölümü senin vermiş olduğun zarardan ötürü yüzde 20-30 azalma oluyor. Çalışanı var, üreteni var, taşıyanı var, garibanı var, fakiri var, personeli var. Bunların haklarını kim soracak, kim koruyacak?”
KABAHAT DUYURUSUNDA BULUNMUŞLARDI
Canan Karatay geçtiğimiz yıl yaptığı bir açıklamada “Başından beri tavuk dönere onum. Tavuk döner olan büfelerin önünden geçerken bile midem bulanıyor” dedi. Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) üyeleri bu açıklamasının akabinde Karatay hakkında hata duyurusunda bulundu. TÜRES Yöneticisi Ramazan Bingöl, “Canan Karatay’ın açıklamasından sonra tavuk döner kesimi yüzde 30 düşüş yaşadı. Eserlerde bir sorun varsa, devlet kurumları ve STK’lar esasen gerekeni yapıyor. Kontrol sürdürülüyor. Canan hanıma mı kaldı bu iş? Devlet ne iş yapıyor? O vakit işletmeleri kapatalım, Canan hanımı dinlesin herkes. Bunun bir vebali olmalı” diye açıklama yaptı.
NTV