TÜSİAD Başkanı Kaslowski: Salgın, AB merkezli tedarik zincirleri bağlamında yeni fırsatlar doğuruyor

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İdare Konseyi Lideri Simone Kaslowski, Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonunun (TÜRKONFED) “Dönüşüm Zamanı” ana temasıyla çevrim içi düzenlediği 23. Teşebbüs ve İş Dünyası Zirvesi’nin açılışında yaptığı konuşmada, her alanda süratli bir dönüşümün yaşandığı ve dünyadaki tüm dinamiklerin değiştiği bugünlerde bu yılki doruğun “dönüşüm zamanı” temasını çok kıymetli bulduğunu söyledi.

İçinden geçilen küresel sürecin, iktisatta orijinal dönüşümlere hamile olduğunu belirten Kaslowski, “Dünyada ana tema değişiyor, dijital dönüşüm, yeşil sanayi ihtilali ve farklılaşan bir ekonomik sisteme hakikat yol alıyor. Türkiye’nin bu vakit zarfında, içeride yaşanan iktisadi sıkıntılardan ötürü ana küresel temadan kopmaması gerektiğine inanıyorum. İçeride hala tartışmakta olduğumuz enflasyon-faiz-döviz sarmalından bir an önce çıkıp küresel gidişatı yanlışsız okuyup yakalamamız gerekmekte” diye konuştu.

“İŞSİZLİK VE HAYAT PAHALILIĞI GELECEĞİMİZİ TEHDİT EDİYOR”

Kaslowski, iktisatta bir taraftan salgın kaynaklı baskı sürerken, öteki taraftan çeşitli ekonomik yapılarda art geriye yaşanılan değişikliklerin öngörü yapılabilmesini imkansız kıldığını söz ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“İşsizlik sayılarında artışın süratle devam ettiği ve geniş tarifli işsizliğin yüzde 28’e kadar yükseldiği sıkıntı bir süreçten geçiyoruz. Geçtiğimiz hafta kısa çalışma ödeneğinin tekrar uzatılmasına dair çıkan kararı son derece olumlu karşılıyoruz. İstihdama yönelik takviyelerin devam etmesi gerektiğine de inanıyoruz. İşsizlik ve hayat pahalılığı, yalnızca bugünümüzü değil, geleceğimizi de tehdit eder durumdadır. Bu alanlarda çok önemli adımlara ve ilerlemeye gereksinimimiz var.

Masada çözmemiz gereken bir enflasyon sorunumuz var. Bu temel sorunu çözmek için para siyasetinin öngörülebilir olması, disiplinli ve şeffaf bir biçimde yönetilmesi ve Merkez Bankamızın enflasyon hedeflemesi konusunda her türlü aracı bağımsız bir halde kullanmasını bekliyoruz.

Enflasyon ile çabada başarılı olmazsak başka makroekonomik problemlerimizi da çözemeyiz. Bunu açık bir halde kabul edip bu istikamette hareket etmek kaide. Aksi durumda orta-uzun periyotta büyümenin finansmanı için gerekli olan dış kaynak muhtaçlığına ulaşmak mümkün olmayacak, istihdam ve işsizlik meseleleri daha da derinleşecektir.”

Yakın devirde, sıkı para siyaseti ile kısa vadeli faizleri artırırken, risk priminin nasıl düşürüldüğünü ve aslında yatırım ortamının muhtaçlığı olan orta ve uzun vadeli faizlerin nasıl başarılı bir halde düşürülebildiğinin de görüldüğünü söz eden Kaslowski, bu yapılabilirse iktisadın tekrar yatırım, istihdam, üretim ve ihracat temelleri üstünde yükseltilebileceğini söyledi.

“AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI REKABET KURALLARINI DEĞİŞTİRİYOR”

TÜSİAD Lideri Kaslowski, salgının bir yandan tedarik zincirlerinin yapısını bozarken, AB merkezli tedarik zincirleri bağlamında da yeni fırsatlar doğurduğuna işaret ederek, “AB ve Türkiye’nin rekabet gücünü karşılıklı müdafaası ve güçlendirmesi için birlikte çalışmamız ve entegrasyonu tam üyelik yolunda ilerletmemiz gerekiyor.

Türkiye, AB’ye entegre olmuş endüstrisi ve insan gücü ile pandemi sonrası dünyada AB ile çok daha güçlü bir biçimde yer alabilir. İş dünyası olarak, kısa vadeli politik gündemin, rekabet gücümüzü orta ve uzun vadede olumsuz etkilemesine müsaade vermemeli, stratejik bakış açımızı korumalıyız” diye konuştu.

Geçen haftalarda gerçekleştirilen AB Doruğu’nun akabinde yayınlanan bildiride, her şeye karşın “pozitif gündemden” bahsediliyor olmasını olumlu bulduklarını tabir eden Kaslowski, Gümrük Birliği’nin güncellenmesi için gayret gösterilmesi, terörizm tarifindeki uyuşmazlıkların giderilmesi, vize muafiyetinin hudutlu değil, genel bir kararla hayata geçirilmesi üzere adımların vakit kaybetmeksizin atılmasının çok kıymetli olduğunu vurguladı.

2015’ten bu yana değişen öncelikler ve global bağlam göz önünde bulundurularak Gümrük Birliği’nden beklentilerin karşılıklı netleştirilmesi gerektiğini belirten Kaslowski, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Gümrük Birliği güncellemesi hizmetler, tarım eserleri, kamu ihaleleri, yatırım ortamı ve uyuşmazlıkların tahlili düzeneği üzere ögeleri içermeli, Türkiye’nin ticaret siyaseti alanında karar alma sistemlerine dahil olması için tahlil üretmeli. Uzun müddettir savunduğumuz bu konuların ehemmiyeti yeni periyotta giderek artıyor. AB ile olumlu siyasi gündem tabanında ilerlerken, ulusal seviyede demokratik ve ekonomik ıslahatlara ivme kazandırılması, pandeminin ekonomik tesirlerinin aşılması ve çetin global rekabet kurallarında atılım sağlamamız için en tesirli formüldür.”

Yeni jenerasyon üretim pratiklerinin süratle değiştiğine dikkati çeken Kaslowski, “Avrupa Yeşil Mutabakatı perspektifinde yaşanan gelişmeler imalat endüstrisinden lojistiğe ve tarıma, iktisadın tüm çarklarını ve aktörlerini ve rekabet kurallarını değiştiriyor.” dedi.

Kaslowski, iklim değişikliği ile çabanın salgının güçlü kaidelerine karşın gündemin üst sıralarına yerleştiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Kasım ayında yapılacak COP 26 toplantısı global ölçekte iklim değişikliği ile gayret kararlılığının geldiği seviyeyi ve gücü ortaya koyacak. Bu sürece giderken ABD’nin Paris Mutabakatı’na geri döndüğünü ve bu mevzuda hükümetler seviyesinde diyalogları artırarak öncü rol oynamaya başladığını görüyoruz.

İklim Önderler Doruğu, finans kurumlarının, güç şirketlerinin, sigorta kuruluşlarının planlamalarını iklim değişikliği merceğinden yapmaları, iş dünyasının yakından değerlendirmesi gereken değerli adımlar. AB’nin Yeşil Mutabakat kapsamında açıkladığı 2050 yılında iklim nötr olma gayesi ve Döngüsel İktisat Aksiyon Planı bilhassa AB iktisadının hacmi ve ticaret ortakları da düşünüldüğünde, iş dünyası olarak mutlak bir halde içselleştirmemiz gereken ögeler içeriyor.”

“KAYNAK VE GÜÇ VERİMLİLİĞİ POTANSİYELİMİZİ YENİLİKÇİ ARAYIŞLARLA AZAMÎ DÜZEYE ÇIKARMALIYIZ”

Şirketler olarak daha sürdürülebilir, daha etraf ve iklim dostu üretim kalıplarını süreçlere katmak durumunda olduklarını belirten Kaslowski, “Kaynak ve güç verimliliği potansiyelimizi yenilikçi arayışlarla azamî düzeye çıkarmalıyız. Yeşil dönüşüm, başta güç bölümünde olmak üzere enerjiyi kullanan tüm bölümlerde iş yapma modellerinin, yatırım planlamalarının dönüşümü halinde mümkün olacak.

Yüksek potansiyele sahip olduğumuz yenilenebilir güç ve güç verimliliği alanlarında yanlışsız kurgulanmış teşvik ve takviye sistemlerinin gücün dönüşümünde kaldıraç tesiri yapacağını söyleyebiliriz. Gururla söyleyebiliriz ki şirketlerimizin bu alanda aldıkları inisiyatifler ve sağladıkları ilerleme son derece kayda bedel durumdadır. Bu inisiyatifleri sürdürmeli ve ülkemizi bu bahiste öncü ülkeler ortasına sokmalıyız.” biçiminde konuştu.

Kaslowski, Covid-19 salgınının herkes için global tedarik zincirleri ile ilgili kritik bir deneyim olduğuna işaret ederek, “Bu devirde pazara erişim suratının, kaynakları tesirli bir formda kullanabilmek için bilgi optimizasyonunun ve kalitenin yanı sıra sürdürülebilirliğin ehemmiyetini birinci elden deneyimledik. Tüm bunlar için en kıymetli araç kuşkusuz dijitalleşme. Tedarik zincirinin dijitalleşmesinin sağladığı fırsatlardan azami ölçüde yararlanabilmek için şirketlerin müşteriden tedarikçiye kadarki süreçte hasat edeceği data kritik önemde” dedi.

Bilgiye ve datadan paha çıkarmaya yatırım yapan şirketlerin yıkıcı durumlarda dahi güçlü pozisyonlarını koruyabileceğini belirten Kaslowski, “Kaliteli data ve teknik altyapıya erişim imkanlarının genişletilmesi ise yüksek kapasiteli ve yaygın altyapının tesis edilmesi ile mümkün olabilir. AB’de Bilgi Yönetişimi Yasa Tasarısı tartışılıyor, yeni bir Avrupa bilgi modeli oluşturma fikri konuşuluyor. Bu süreçlere ahengi da yakından izlemeliyiz” diye konuştu.

Kaslowski, bulut bilişim, yapay zeka, siber güvenlik üzere hususları da kapsayan dijital dönüşümü hayata geçirmenin rekabet gücünü korumak açısından çok değerli olduğunu vurgulayarak, bu alanın eğitim, genişbant altyapısının güçlendirilmesi, bilgiye erişimin garanti altına alınması, şahsî bilgilerin korunması, KOBİ’lerin teknoloji kullanımının desteklenmesi üzere ögeleri içeren geniş bir yelpazeyi kapsadığını bildirdi.

“EN KIYMETLİ DİJİTAL DÖNÜŞÜM ALANLARINDAN BİRİSİ DE FİNTEK”

Simone Kaslowski, en kıymetli dijital dönüşüm alanlarından birisinin de fintek alanı olduğuna işaret ederek, Türkiye’nin bu alanda kıymetli bir altyapı ve birikime sahip olduğunu kaydetti.

Bugünün muvaffakiyet anahtarının her an değişime hazır olmak, yüksek ahenk kapasitesi ve dinamik kıymet zincirleri olduğuna işaret eden Kaslowski, başarılı şirketlerin artık teknolojiyi salt üretim odaklı nedenlerle değil, iş birliklerini destekleme ve dijital ekosistemlerde ortak bedel yaratma gayesiyle da kullandıklarını gördüklerini söz etti.

Kaslowski, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Eskiden muvaffakiyet, ‘rekabette olunan şirketlerin önünde koşmak’ olarak tanım edilirdi. Artık ekosistemin farklı aktörleri ile iş birliği içinde olmak avantaj yaratıyor. Kısalan eser ömür döngüleri, Ar-Ge yatırımı muhtaçlığı, teknolojilerin süratli değişimi ve sürdürülebilirlik ögeleri, şirketleri daha dirençli ve inovatif bir iş modeli gayesiyle iş birliğine yönlendiriyor. Büyük şirketler ve tedarikçileri, start-up’lar, akademi üzere ekosistemin oyuncuları ortasındaki iş birlikleri inovasyonun sürdürülebilir olmasını sağlıyor. İş dünyası olarak bu iş birliklerini geliştirmeye odaklanmamızın çok değerli olacağına inanıyorum.

Dönüşümlerin en kıymetlisi, hatta tahminen de en sıkıntı olanı, zihniyetlerdeki dönüşümdür. Bu olmadan hiçbir dönüşüm alanında istek ettiğimiz seviyeyi yakalayamayız. Dönüşümün temeli insan ve hiçbir dönüşüm toplumun yarısını geride bırakarak gerçekleştirilemez.

TÜSİAD olarak, ülkemizde kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasını, demokratik gelişmişlik ve sürdürülebilir kalkınmanın vazgeçilmez bir ögesi olarak görüyoruz. Salgın ömür ve çalışma şartlarını dönüştürürken bayanlar ve erkekler için gereksinimlerin farklılaştığını görebilmeliyiz. Bu gereksinimlere yönelik aktif tahliller üretilebilmek, cinsiyet uçurumunu kapatabilmemiz ve tahminen de bu süreci eşitlik yolunda bir fırsata çevirebilmemizin en kıymetli şartlarından birisi.”

Eğitime erişimden çalışma hayatına iştirake, çocuk bakım kurumlarının yaygınlaştırılmasından bağlantı lisanında kalıp yargılarla uğraşa, bayana yönelik şiddet ve cam tavan sıkıntısına kadar pek çok alanda dönüşüm için daha çok gayret sarf edilmesi gerektiğini belirten Kaslowski, “Bu mevzuda hem TÜSİAD’ın hem de TÜRKONFED’in ağır çalışma ve iş birliklerini son derece önemsiyoruz. Bilhassa bayana karşı şiddet konusunda toplumumuzun ve bizlerin tahammül hududu kalmamıştır” dedi.

NTV