Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Ziraat Fakültesi Besin Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işıl Var, çiğ sebze-meyve ile yarı pişmiş mamullerin yalnızca corona virüs değil, öbür mikroorganizmalar açısından da riskli olduğunu kaydetti.
Çin’de dondurulmuş tavuk ve deniz eserlerinde corona virüse rastlanıldığı bilgisi geldiğini belirten Prof. Dr. Işıl Var, corona virüsün besin yoluyla bulaşmadığını düşünerek rahat davranılmaması ve önlem alınması konusunda tüketicileri uyardı.
”GIDAYLA BULAŞACAK BİR MUTANT ÇIKABİLİR”
Bilhassa çiğ tüketilen zerzevat ve meyveler ile yarı pişmiş mamullerin corona virüs dahil tüm mikroorganizmalar açısından tehlikeli olduğunun altını çizen Prof. Dr. Var, “Bugün Covid-19 besin yoluyla bulaşmıyor dersek iki gün sonra bulaştığına dair bulgularla karşılaşabiliriz. Bunun haberleri Çin’den geldi. Orada dondurulmuş tavuklarda ve deniz eserlerinde corona virüsle karşılaşılmış. Fakat o eserle haşır neşir olan emekçilerde rastgele bir corona virüs bulaşısı ya da belirtisi görülmemiş. Şayet o tavukla uğraşan emekçi hijyen gerekliliğini yerine getirip elini yıkamışsa, dezenfekte etmişse niçin corona virüs kendisine geçsin zati. Bu besinde bulunmadığı manasına gelmiyor. Bu açıdan baktığımızda hiç olmazsa önlemimizi alalım diyorum. Zira başka virüslerle karşılaştırınca neden olmasın diye akla bir soru işareti geliyor. Elbette özellikleri çok çok farklı fakat şayet mutasyona uğruyorsa ve besin yoluyla bulaşacak bir mutant çıkarsa bu nasılsa bulaşmıyordu deyip ayaklarımızı uzatmamalıyız” diye konuştu.
”ET VE ZERZEVATLARI UYGUN PİŞİRİP TÜKETİN”
Hususla ilgili geçen yıllarda görülen kuş gribi örneğini veren Prof. Dr. Var, bu virüsün yalnızca kuş sınıfında görüldüğünü lakin buna karşın tavukların 80 derecelerde pişirilip tüketilmesi gerektiğinin önerildiğini hatırlattı. Var, “Kuş gribiyle de bir sorun yaşanmıştı. Kuş ve o sınıfı temsil eden tüm hayvanlarda görüldü. Ancak beşere da bulaşabiliyor zira çabuk mutasyona uğruyor tehlikesinde 80 derecelerde tavuğu pişirmemiz ve o biçimde tüketmemiz önerilmişti. Olması gereken de o. Olağan vakitlerde da zati iyi pişmiş et ya da sebzede mikroorganizmaların birçoğunu bertaraf edebiliyoruz” dedi.
”PERSONEL ARACILIĞIYLA BULAŞ OLABİLİR”
Temel dikkat edilmesi gereken noktanın besine sonradan işçi aracılığı ile bir bulaşın kelam konusu olabileceğini söz eden ÇÜ Ziraat Fakültesi Besin Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Işıl Var, şöyle konuştu:
“Gıda işletmelerinde çalışan ve eserleri hazırlayan işçinin hijyen gerekliliğini yerine getirmediğinde sorun yaşanabilir. Burada devletin kontrolünden çok otokontrolün yani tüketicinin kendisinin de dikkatli olması ve kendisine sunulan şeyi iyi değerlendirmesi gerekiyor. Sebze-meyve ve salatalar çok fazla tüketiliyor. İçerisine soğuk etler de konulunca hayli doyurucu bir öğün oluyor. Ancak o çeşit besinlerde yalnızca Covid değil başka bakteriyel enfeksiyonların da kol gezdiğini biliyoruz. Virüs zati orada besinin üzerinde, ambalajın üzerinde, yüzeyin üzerinde duruyor. Siz ona dokunduğunuzda ya da yediğinizde çabucak bedeninize aldığınızda o esasen konakçısını bulmuşsa faaliyete başlıyor ve işte gelsin hastalıklar, enfeksiyonlar.”
”20 SANİYE YETMEYEBİLİR, SICAK SUYLA 3 KERE YIKAYIN”
20 saniye el yıkama kuralının son derece değerli olduğunu lakin bu müddetin yetmeyeceği bilhassa de besin üreten yerlerinde çalışan çalışanın en az 3 kere el yıkaması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Işıl Var, “Eğer bir etle uğraşmışsanız yani çok ağır kirlerle boğuşuyorsanız 20 saniye değil sizin müddetiniz. Yıkayın, o kirli köpüğü akıtın ve tekrar tekrar yıkayın. Bilhassa tuvaletten çıktıktan sonra bunu çok öneriyorum. Sıcak suyu bilhassa besin işletmelerinde olmazsa olmaz formunda görüyorum. Ilık su ile yıkadığınızda elinizdeki gözenekler açılıyor. Alt tarafta da mikroorganizmalar var. Onlar da su yüzüne çıkıyor. Bir daha yıkamazsanız onlar bu sefer yüzeyde kalıyor. O yüzden şayet sıcak suyla yıkanacaksa ki benim teklifim o denli; birinci yıkamadan sonra kirin atılmasıyla sıcak suyla iki defa daha yıkadığınızda eliniz tertemiz olacaktır” diye konuştu.
NTV
