Teknik yönetici Yılmaz Vural’ın Covid-19 nedeniyle hastaneye kaldırılmasının akabinde gündeme gelen “reenfeksiyon” yani hastalığa yine yakalanma riski tartışmaları sürerken uzmanlar, bunun uzamış Covid enfeksiyonu ile karıştırılmaması gerektiğini vurguladı.
Bahisle ilgili açıklama yapan Epidemiyoloji (salgın hastalık) ve Enfeksiyon Uzmanı Prof. Dr. Lider Ergönül, “Reenfeksiyon, daha evvel Covid geçirmiş birinin iyileştikten sonra, tekrar hasta olmasıdır. Fakat hastalık, ortada bir boşluk olmaksızın devam ederse, buna uzamış Covid-19 enfeksiyonu diyoruz” tabirlerini kullandı.
Hastalığı ağır geçirenlerde uzamış Covid tablosunun daha sık görüldüğünü söyleyen Ergönül, “Bunlarda belirtilerin hal değiştirmesi kelam konusu. Reenfeksiyon için, şimdilik tek tük olgulardan bahsediyoruz ancak olay sayıları arttıkça bu olguların görülme sıklığı da artabilir” diye konuştu.
Reenfeksiyon hadiselerinin şimdilik çok az olduğunu belirten Ergönül, şunları kaydetti:
“Uzamış Covid enfeksiyonunda belirtiler biraz da biçim değiştirerek devam edebilir. Örneğin kas eklem ağrısı daha çok olabilir, yorgunluk hissi gelişebilir, birtakım organ tutulumları üzere bulgular gelişebilir. Bilhassa ağır bakımdan çıkmış hastalarda bu gerçekleşiyor. Hafif geçirmiş hadiselerde bunu çok görmüyoruz.”
Prof. Dr. Ergönül, reenfeksiyon olaylarının, aşıların gündemde olduğu bugünlerde bilim dünyasını en çok düşündüren mevzulardan biri olduğunu belirtti. Aşıların birinci başta başarılı olsa bile ‘daha sonradan tesiri azalacak mı’ sorusunun gündeme geldiğini söyleyen Ergönül şöyle devam etti:
“Çünkü nihayetinde aşılar, hastalık durumu taklit eden, (bağışıklık sistemine) hafif bir biçimde bir hastalık idmanı yaptıran şeyler. Yani biz aşı olmamıza karşın, bu kadar tartıştıktan sonra, sanki yine enfeksiyona mı yakalanacağız sorusu hala gündemde.”
“KORKULACAK SEVİYEDE DEĞİL”
Bu tartışmaların ortasında, reenfeksiyon görülme sıklığının şimdi korkulacak seviyede yüksek olmadığının da altını çizen Ergönül, “Sıklığı çok değerli. Dünyada ve Türkiye’de az sayıdaki olgulardan bahsediliyor. Şimdi bir yayın yok bu bahiste lakin şu ana kadar duyduklarımız yüzlerce değil, hani tüm Türkiye için tahminen onlarca hadiseden bahsedebiliriz. Hasebiyle görülme sıklığının binde teğin altında olduğunu söyleyebiliriz. Bu nedenle de çok önemli bir paniğe sevk etmesin bizleri. Lakin birtakım şahıslarda şimdi nedenini tam olarak bilmediğimiz bir halde reenfeksiyon olabiliyor. Olağan burada binde birden bahsediyoruz ancak hadise sayıları çok yükseldiğinde daha fazla bireyde de görülebilir” diye konuştu.
“GENETİK FARKLILIK EN MÜMKÜN CEVAP”
Reenfeksiyon hadiselerinin çoğunlukla hafif seyretmekle bir arada daha ağır geçirenlerin de kelam konusu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ergönül, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ama bu hastaların neden daha ağır geçirdiğini şimdi bilmiyoruz. İkinci sefer enfekte olanlarda kimde hafif, kimde ağır seyrediyor, dünyada bilim etraflarında de tartışılıyor, araştırmalar yapılıyor bu mevzuda da. Lakin şimdi bir net bir görüş yok. Lakin şunu biliyoruz, örneğin (hiçbir hastalığı olmayan) genç insanlarda Covid-19 enfeksiyonu beklenmedik formda ağır seyredebiliyor. Bu hastalarda muhakkak bir genetik eksiklik olduğu saptanmıştı. Sanki buna benzeri genetik bir sorun mi var kanısıyla çalışmalar buraya ağırlaşmış durumda. Yani, kimileri birincisine nazaran daha hafif geçiriyor, bir kesim de birincisine nazaran daha ağır geçirebiliyor. Fakat bu mevzuda şimdi bir netlik hala yok.”
“HAFİF GEÇİRENLERİN YİNE HASTALANMA RİSKİ YÜKSEK”
Hastalığı hafif geçirenlerin, düşük seviyede antikor geliştiği için hastalığa ikinci kere yakalanma riskinin daha yüksek olduğuna da dikkat çeken Ergönül, şu bilgileri verdi:
“Ağır geçirenlerde ise daha yüksek seviyede antikor gelişiyor. Ancak birinci başta hafif geçirenlerde, düşük antikor karşılığından ötürü daha sonra reenfeksiyon geçirme ihtimali daha yüksek. Birebir vakitte bu bireylerin hastalığa ikinci sefer yakalandığında, daha ağır geçirebileceği söyleniyor. Fakat tüm bunlara karşın ikinci defa enfeksiyon geliştiğinde hastalığın ne istikamette seyredeceğini net olarak kestirmek şu anda pek mümkün değil.”
“KONTROL ALTINA ALINMASI YAZ AYLARINI BULACAK”
Başkan Ergönül, geçirilmiş hastalık sonrası antikorların ortalama 3 ay koruduğu istikametindeki tartışmalarla ilgili ise “Bazı kimselerde 3 aydan evvel de tekrar hastalanma kelam konusu olabilir. Düşük de olsa bu da ihtimal dahilinde. Lakin genel olarak büyük bir kesimde 3 ay kadar koruyuculuk olduğu biliniyor” dedi.
Covid-19’un da bir gün grip üzere mevsimsel bir hastalığa dönüşeceğini düşündüklerini tabir eden Prof. Dr. Ergönül, kelamlarını şöyle noktaladı:
“Tıpkı grip üzere bir hastalık olarak göreceğiz. Tahminen bunun öteki versiyonları da çıkacak sonuçta ancak en azından aşılar bizi bu tıp hastalıktan korumuş olacak. Şimdiye dek grip aşısını tartışıyorduk, artık bir de Covid hastalığımız oldu ve bunun aşısı olacak. Şu anki acil gündemimiz, bir an önce salgının bütün dünyada sönümlenmesi. Aşılar buna yarayacak. Bunun için umut ediyoruz. Bu da fakat gelecek yılın bahar, yaz aylarında en erken denetim altına alınabileceği manasına geliyor. Aşılarla ilgili çalışmalar çoğunluğa bakarak yapılır. Hani sürü bağışıklığı diyoruz ya? Bir toplumun yüzde 70’inin bağışık olması bizim için kâfi. Buradaki istisnalar, aşının tutması, tutmaması, bunlar düşük ihtimaller. Örneğin aşının aktifliği yüzde 90 diyoruz. Demek ki yüzde 10 bireyde aşı tutmayacak esasen. Lakin bu mühlet içerisinde topluluğun yüzde 70’ini bağışık hale getirirsek aşı takviyesiyle, o vakit korunmayı sağlamış olacağız ve beşerler birbirine hastalık bulaştırmayacak.”
NTV
