Yeni tip Coronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle birçok insanın hayatını kaybettiğini ve bu nedenle birçok önlem alındığını aktaran Soylu, pandemi başladığında dört temel paradigma belirlediklerini lisana getirdi.
24 TV’de gündeme ait soruları yanıtlayan Soylu, bu paradigmaların birincisinin kamu nizamının sürdürülebilirliği olduğunu vurgulayarak, bu bahiste pandeminin birinci gününden bugüne kadar bir sorun yaşanmadığını söyledi.
İkinci paradigmanın sıhhat sisteminin sürdürülebilirliği olduğunu anlatan Soylu, “Bu hususta da rastgele bir sorun yaşadık mı? Hayır. Kent hastaneleri yapılırken muhalefetin halini hatırlayın lakin bu pandemiyle o denli bir süreç ile karşı karşıya kaldık ki bu hastaneler sayesinde Türkiye, Avrupa’nın sıhhat sistemi bakımından en güçlü ülkelerinden biri oldu. Üçüncü paradigmamız ise üretim ve büyük yatırımlarımızın sürdürülebilir olmasıydı. Türkiye, tarım, besin arzı üzere hususlarda bir sorun yaşamadı. Üretim, tarım ve tedarik zincirinde Türkiye en ufak bir sorun yaşamadı.” diye konuştu.
Dördüncü paradigmanın ise toplumsal izolasyon denilen paklık, maske ve ara olduğunu kaydeden Soylu, sonlarda gereken ehemmiyetleri de acilen aldıklarını belirtti.
“HALKIMIZ DA BU SÜREÇTE YALNIZ BIRAKILMADI”
Soylu, alınan önlemler sayesinde hadise sayılarında tam kapanma öncesine nazaran değerli ölçüde düşüş sağlandığını söz ederek, şöyle konuştu:
“Aldığımız 4 ana pradigmamız devam ediyor. Kaygımız şu, önümüzde Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı var. İnsanların virüsü birbirine geçirebilecekleri çok riskli bir devir yaz devri. Tarım için çok kıymetli bir devirdeyiz. Tarımı devam ettirmemiz lazım. İhracat sayılarımız yükseliyor, bunu devam ettirmeliyiz. Ayrıyeten turizm periyoduna giriyoruz. Esnaftan tutun tüm hizmet kesimi çok büyük fedakarlık ortaya koyuyor. Halkımız büyük bir fedakarlık ortaya koyuyor bu manada müteşekkiriz. Bilim Şuramız, Sıhhat Bakanlığımız ve Cumhurbaşkanımızın önderliğinde bir istişare yapılıyor ve alınan kararlar doğrultusunda hareket ediliyor. Bu kapanmalar insanlarımız için, hepimiz canlarımızı kaybettik, bu işten en çok etkilenenlerden biri de benim, en kıymetli insanlarımızı kaybettik. Kâfi ki bu musibetten çabucak kurtulalım. Halkımız da bu süreçte yalnız bırakılmadı. Vefa Toplumsal Dayanak kümesi, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığımız gereken yardımları yaptı.”
Pandemi Aksiyon Planı çerçevesinde alanın kararları İçişleri Bakanlığının duyurduğunu söyleyen Soylu, “Tam kapanmanın tesirlerini bugünden itibaren göreceğiz. Sayıların 22 bin civarına düşmesi, gerçek gittiğimizin bir göstergesidir.” dedi.
“TÜRKİYE AŞI MANADA ELİNDEN GELEN BÜTÜN ÇABASI ORTAYA KOYUYOR”
Soylu,”Tam Kapanma 19 Mayıs’a kadar sürecek mi?” sorusuna ise şöyle cevap verdi:
“Bizim 19 Mayıs ile ilgili bir kıymetlendirmemiz yok, tabi bugün prestijiyle. Biz hükümet olarak şunu görmek istiyoruz; uykusuzluktan gözlerim acıyor arkadaşlarımız işlerini çok iyi yapabilsin diye. Yüzlerce binlerce taleple karşı karşıyayız. Biz mümkün olduğunca bu işi bitirelim, bir daha bu işlerle karşılaşmayalım niyeti içindeyiz. 17 Mayıs’ta elde edeceğimiz sayılar, o gün kabinenin ve Bilim Konseyi’nin alacağı kararlarla yolumuzu belirleyeceğiz. Tekrar kayıplarımız olmasın diye daima birlikte büyük bir fedakarlığı ortaya koyacağız. Sıhhat Bakanımız da bir açıklama yaptı Sinovac ile 100 milyon mutabakat yapıldığını söyledi, bir taraftan Biontech var, bir taraftan Rusya’nın aşısı var. Türkiye aşı manada elinden gelen bütün uğraşı ortaya koyuyor.”
Bakan Soylu, marketlere ait alınan kararlarla ilgili soru üzerine de şunları söyledi:
“Esnaf diyor ki ‘ben kapandım, fedakarlık yapıyorum. Elektronik eşya, hırdavat, giysi, bahçe gereci satılamasın.’ Onu da anlamak lazım, toplumdaki bu fedakarlığı dağıtmak gerekiyor. Biz milletimizden gelen talepleri dinleyerek, adım atıyoruz. Bir taraftan vatandaşın istediğiyle onu buluşturmamız temel sorumluluğumuz öbür taraftan ‘sen kapanırsan iyi olacak’ dediğimiz insanlarımıza da ‘bak senin temel haklarını gözetiyoruz’ demek zorundayız. İkisini dengelemek zorundayız, bunun için marketçileri çağırdık, durumu anlattık, onlarda dediler ki ‘Haklısınız.’ Lakin bakkallar açık, ‘Perşembe akşamına kadar bu gereksinimlerinizi alabilirsiniz’ diyerek mühlet verdik. Birbirimizle dayanışarak, empati kurarak bunu gerçekleştirmemiz lazım. Milletimizin burada vicdanına sığınıyoruz hepimiz çok güç bir süreçten geçiyoruz.”
ALKOL YASAĞI
Alkol yasağına ait soru üzerine Soylu, tam kapanma sürecinde verdikleri taahhütleri yerine getirmek için canla başla bir çaba ortaya konulduğunu söyledi.
Soylu, şöyle devam etti:
“Alkol problemi bizatihi çıkmış bir iş değil. Biz yaklaşık iki ay üzere bir mühlet Avrupa’yı daima takip ettik. Onlar bizden biraz daha evvel oldular. Biz biraz da onları takip ederek, nasıl kapanıyorlar, nasıl adım atıyorlar, hangi önlemleri alıyorlar… Bütün bunlar bizim için örnek oldu, öğretici oldu. Bunu açıklıkla söylemek gerekir. Kendi deneyimlerimizle bunları pekiştirdik. İstişarelerimizi yaptık ve bir kendimize yol haritası belirledik.”
Bakan Soylu, bu mevzuya ait yapılan bir araştırmaya da işaret ederek, şunları söyledi:
“Aralık prestijiyle marketlerde cumartesi pazar yani kısıtlama günlerinde alkol yasağı başladı. O periyotta de yaptılar bu araştırmayı. Vatandaşımızın yüzde 75’i hem kapanma hem de yılbaşı gecesi ile ilgili, ‘evet buna gereksinim var bunu olağan görüyorum’ dedi. Artık yüzde 78’i ‘normal görüyorum’ dedi.’ Bu fedakarlığı daima birlikte ortaya koyuyoruz.”
İMAMOĞLU’NA SORUŞTURMA TEZİ
İBB Lideri İmamoğlu’na yönelik soruşturma argümanıyla ilgili soruyu yanıtlayan Soylu, şunları söyledi:
“Sayın İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Lideri, ‘Bizim memlekette gezerken beşerler eli ardında gezerler’ diyor. Ben de Karadeniz’in çocuğuyum, İstanbul’da doğduk fakat her yaz memlekete giderdik. Bizim memleket rampadır. Çarşıya gidersiniz, köye çıkarsınız rampadan çıkarken elinizi bu türlü koyarsınız neden koyarsınız, belinizi sağlam tutmak için koyarsınız. Ancak büyüklerin yanında çocuklar ellerini geriye koymazlar. Biz çocukken o denli yapınca büyüklerimiz ‘İndir o ellerini’ derlerdi. Mescitlerde, bilhassa mezarlık yerlerde eller geriye konulmaz. Hürmet, edep ve terbiyedir. Anadolu’nun her yöresinin kendine ilişkin birtakım adetleri vardır. Lakin İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri bu merasimde ne için var? İstanbul’un fatihi Fatih Sultan Mehmet Han için, fethin sonraki günü kabrini ziyaret etmek için, ona dua etmek için, İBB Lideri sıfatıyla var. Oradaki hazirun da onun için orada. Vatandaş da bunun Fatih Sultan Mehmet’e saygısızlık olduğunu düşünüyor. Bu imgeleri gördükten sonra ben de saygısızlık olduğunu düşünüyorum. Bu bir vatandaşımızın şikayeti. Bu türlü bir imaj olamaz. Diğer bir şikayet daha var, o da şu, diyor ki ‘Siz terör örgütünün desteklediği siyasi partinin belediye liderine gidiyorsunuz hatalıyı, kabahati övüyorsunuz ve diyorsunuz ki sizin vazifeden alınacak olmanızı kabul etmiyorum, diyorsunuz’ diyerek vatandaş onu da şikayet ediyor.”
Bu şikayetlerin iki formda geldiğini aktaran Soylu, dilek formunda olabileceğini ya da savcılığa kabahat duyurusu formunda şikayetlerin ulaştığını kaydetti.
“BİR SORUŞTURMA KELAM KONUSU DEĞİLDİR”
Bakan Soylu, “Bir, burada bireye özel durum kelam konusu değildir. İki, burada bir soruşturma kelam konusu değildir. Kimse ayrıcalıklı değildir. Devlet memurları diye bir kanun var. Devlet memurları kanunu, devlet memurunu korumak, onun her şikayette karşı karşıya kaldığı bir sıkıntıda suistimale uğramaması için de kendine bir alt yapı oluşturmuştur. Bu kanun uzun yıllarca kendine ilişkin alışkanlıklar da oluşturmuş.” diye konuştu.
Savcılığa gelen cürüm duyurusuyla ilgili savcının bunu ihtisas yerine gönderdiğini söyleyen Soylu, şayet durum kamu görevlileriyle ilgiliyse hata duyurusunun İçişleri Bakanlığı’na ulaştığını belirterek, şunları söz etti:
“Savcı burada şunu düşünür, ‘Evet bana bir ihbar geldi, ben bunu ihtisas yerine göndereyim’ der. İhtisas yeri neresidir? Kamu görevlileriyle ilgiliyse bize bildiriyor. Gümrükle ilgiliyse onu da bakanlığına gönderir, ‘Şuna bir bak, sen bunun yetkilisisin, soruşturma müsaadesi verip vermemene nazaran ben de yoluma devam edeceğim’ der. Bu bir rutindir. Bu rutin de kamu görevlilerini ve devlet memurlarını korur. Aksi olursa her ihbar ve her şikayette savcı gereksinim gördüğü andan itibaren çağırır, diyelim ki devlet memurları kanunu yok, vatandaş birisini savcıya şikayet ettiği anda her birinde kuşkulu durumuna sarfiyat. Devlet memurları kanunu tam da bu işi korumak için vardır. Bize geldiğinde ne yapabiliriz, araştırma yapabiliriz. Ancak şikayete bağlı bir hususta araştırma yapabilme kabiliyetin yoktur zira bunun bir de karşısı vardır, yani vatandaş. Araştırmada dersin ki, ‘Ben bu türlü gerek görmedim’ dersin, o vakit masraf Danıştay’a der ki ‘İçişleri Bakanı Süleyman Soylu bu belediye liderini koruyor’ ya da ‘İşini savsaklıyor’ diyebilir. Bunlarla ilgili eksik süreç yaptığınız an Danıştay’dan döner. Bu süreçler oturmuştur. Sonra soruşturma müsaadesi verecek misiniz, vermeyecek misiniz? Bunun için söz de değil, beyandır. Der ki, ‘Kastım şudur’, bu mevzuyla ilgili soruşturma müsaadesi veririz ya da vermeyiz.”
Geçen sene İBB’nin müsaade almadan yardım toplama teşebbüsünü hatırlatan Soylu, İBB’nin mahallî mahkemeye, idari mahkemeye ve Danıştay’a başvurduğunu fakat kaybettiğini söyledi.
Bakan Soylu, “Biz şayet birtakım siyasal çıkarımlarımıza nazaran devleti yönetim edeceksek, yarın bu devletin yerinde yeller eser. Biz hakikat olanı yapacağız, hakikatin yenilgisine taban açmayacağız. Biz doğrusunu yapalım, vatandaşımız feraset sahibidir bunları anlayabilme kabiliyetine sahiptir. Biz sessiz kalsaydık 100 binin üzerinde dernek vardı, ‘Biz de topluyoruz’ diyecekti. Madem o denli istiyorsunuz kanunu o denli değiştirin. Kuralları uygulamak zorundayız. Kurallar birinin istifade edeceği, birinin istifade etmeyeceği halinde olmaz.” diye konuştu.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, şöyle devam etti:
“Burada şahsa özel bir durum kelam konusu değildir. Buradan ucuz kahramanlık çıkarmanın bir manası kelam konusu değildir. Türkiye’de birçok belediyeye bunu yaptık, birçok belediyeye de bu yapılıyor. Kanun bu türlü. Sonuçta ne yapacağız? Bu türlü bir şey geldiği vakit, bu türlü bir sonuç geldiği vakit zannediyorum buna ilişkin beyanı da vermişler. Ben buna müsaade vermem. Soruşturma müsaadesi vermem. Ancak öbürüne vermek isterim, kayyumlara gitti ‘siz şöylesiniz’ falan dedi. Arkadaşlarım diyor ki, ‘burada rastgele bir durum kelam konusu değil, burada vermememiz gerekir’ diyorlar, tahminen ona da vermeyeceğiz. Devletin kuralları işleyecek, bu kadar net. Şayet savcıya geleni savcı bize göndermezse, biz bu incelemeyi yapmazsak orada devletin kuralları işlemez, vatandaş da der ki ‘devlet beni kale almıyor.’ İşin bir de siyasi boyutunu söyleyeyim, bunun siyasal bir karşılığı olmaz. Kimi arkadaşların ‘Burada mağduriyet üretiyor’ demesine katılmıyorum. Hiç bu türlü bir mağduriyet kelam konusu değil. Siz kanunun, kuralın gerekliliğini yerine getirin, devletinizi dimdik ayakta tutun, doğrusunu halk karar verir.”
DSÖ’NÜN ALKOL TÜKETİMİ AÇIKLAMASI
Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) alkol tüketimiyle ilgili yaptığı açıklamaya da değinen Bakan Soylu, “DSÖ bu işin başında kuralı koymuş, diyor ki, ‘Alkolden kaçınarak bağışıklığınızı koruyun, ayık kalın, süratli karar almanız gereken durumlarda kimseyi riske etmeyin’, alkolün limitiyle ilgili uyarıyor ve ‘Fazla almayın’ diyor, ‘Evde bile olsa toplumsal aranın korunmama riski yüksektir’ diyor. ‘Özellikle kısıtlama günlerinde gidip alkol alabilme imkanına sahipsen gidip daha çok tüketirsin, riski daha fazla artırırsın’ diyor, ‘Alkol kullanımıyla aile içi şiddetin arttığı görülmektedir’ diyor.” değerlendirmesinde bulundu.
NTV