Dünyanın akciğerleri olarak bilinen Amazon yağmur ormanlarından Avustralya’ya, ABD’den Sibirya’ya orman yangınları, 2020 yılında sayısı 30’u bulan ve rekor kıran kasırgalar, rekor düzeylere yükselen hava sıcaklıkları ve Kuzey Kutbu’nda buzulların süratle erimesi iklim değişikliğine bağlanıyor.
Pekala, 5 yaşına giren Paris İklim Mutabakatı gezegeni kurtarabilecek mi? Bunu da mutabakattaki taahhütlerin yerine getirilmesi ve dünyayı en fazla kirleten ülkelerin iklim değişikliyle gayrette ne tıp adımlar atacağı gösterecek.
Beş yıl evvel bugün, 12 Aralık 2015’te, 195 ülke tehlikeli boyutlara ulaşan global ısınma ve iklim değişikliğiyle gayret için Paris İklim Muahedesi’ni kabul etti.
Yasal bağlayıcılığı olan birinci üniversal mutabakat, 22 Nisan 2016’da imzaya açıldı, 55 ülkenin onayının akabinde 4 Kasım 2016’da da yürürlüğe girdi.
Mutabakatta global sıcaklık artışının yüzyıl sonuna kadar 2 santigrat derecenin altında tutulması ve dünya genelinde karbon salınımının 2030’a kadar yüzde 50 azaltılması, 2050’yılına kadar ise sıfıra indirilmesi hedefleniyor.
Dünyayı en çok kirleten ülkelerin başında Çin geliyor. Birinci onda ise Çin’in akabinde sırasıyla ABD, Hindistan, Rusya, Japonya, Almanya, İran, Güney Kore, Suudi Arabistan ve Endonezya yer alıyor.
Birleşmiş Milletler Etraf Programı’na (UNEP) nazaran, en fazla sera gazı üretenler ortasında Çin, ABD ve Avrupa Birliği bulunuyor.
UNEP dataları, 2015’te atmosfere 50 milyar ton sera gazı salımı yapılırken, 2019’da Paris İklim Mutabakatı’nın dördüncü yılında bu ölçünün yaklaşık 55 milyar tona çıktığını gösteriyor.
İKLİM GAYELERİNE 2050 YILINA KADAR HALA ULAŞILABİLİR
Dünya Meteoroloji Örgütüne (WMO) nazaran ise 2016-2020’nin şimdiye kadarki en sıcak 5 yıl olarak kayda geçmesi bekleniyor.
Global su düzeyleri, Grönland ve Antarktika’da buzulların süratle erimesiyle artmaya devam ediyor ve WMO’ya nazaran, 2050’ye kadar sel riski altındaki kişi sayısının 1,6 milyara çıkması, 2,7 ila 3,2 milyardan fazla kişinin ise su kıtlığı ile karşı karşıya kalma riski bulunuyor.
Global sıcaklık artışı ve sera gazı salımı muahedeye karşın devam etse de Climate Action Tracker tarafından yayımlanan sıcaklık tahlilleri, iklim amaçlarına 2050 yılına kadar hala ulaşılabileceğini öngörüyor.
Hasebiyle, global sıcaklık artışının yüzyıl sonuna kadar 2 santigrat derecenin altında tutulması ve dünya genelinde karbon salınımının 2050’yılına kadar sıfıra indirilmesinde atmosfere en fazla sera gazı gönderen ve dünyayı en çok kirleten ülkelerin iklim değişikliğiyle çabada atacağı adımlar değerli olacak.
İklim değişikliğini inkar eden ABD Lideri Donald Trump’ın çekildiği Paris İklim Mutabakatına Biden idaresinin misyona başladığı birinci gün geri dönecek olması ve dünyayı en fazla kirleten Çin’in 2060 yılına kadar karbon salınımını sıfıra indirme vaadi ise iklim gayelerine ulaşılması umutlarını artıyor.
Trump, Haziran 2017’de ABD’nin Paris İklim Muahedesi’nden çekileceğini duyurmuş, 4 Kasım 2019’da ise resmi olarak muahededen resmen ayrılmıştı.
20 Ocak 2021’de başkanlık misyonuna başlayacak Joe Biden ise ofisteki birinci gününde Paris İklim Mutabakatı’na geri dönme kelamı verdi.
İklim değişikliğiyle çabayı öncelikleri ortasına alan Biden, 2050’ye kadar sıfır karbon salınımı ve yenilebilir pak güce 4 yılda 2 trilyon dolar yatırım yapmayı hedefliyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BESİN GÜVENLİĞİNİ DE TEHDİT EDİYOR
Uzmanlar iklim değişikliğinin sel, su kıtlığı ve besin güvensizliğini de beraberinde getireceği konusunda uyarıyor.
BM’ye nazaran, bugün 500 milyon kişi çölleşmenin meydana geldiği bölgelerde yaşıyor ve bu bölgelerde yaşayanlar her geçen gün iklim değişikliğinden daha fazla etkileniyor.
Dünya nüfusunun 2050’ye kadar 10 milyara ulaşması bekleniyor ve bu da beslenmesi gereken 3,4 milyar insan daha manasına geliyor.
Besin ve Tarım Örgütüne nazaran ise besin gereksiniminin 2050’ye kadar en az yüzde 70 artacağı göz önünde bulundurulduğunda dünya genelinde tarım üretiminin de artırılması gerekiyor.
Lakin bilim insanları iklim değişikliğinin tesirleri, yüksek sıcaklıklar, çok hava şartları, kuraklık, artan karbondioksit düzeyleri ve deniz sevilerinin yükselmesinin besin kaynaklarını tehdit ettiği konusunda uyarıyor.
Hasebiyle, insanlığın 2050’ye kadar yeteri kadar besine ve suya erişimi de iklim değişikliğiyle gayret atılacak adımlara bağlı olacak.
KASIRGALARIN NEDENİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ Mİ?
NTV