İlçeye 13 kilometre uzaktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında bulunan, Roma İmparatorluğu periyodunda “askeri yerleşim” olarak kullanılan Zerzevan Kalesi‘nde, Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinesinde Valilik, Türkiye İş Kurumu, Diyarbakır Müzesi, Büyükşehir Belediyesi, Çınar Kaymakamlığı, Türkiye Seyahat Acentaları Birliği, Dicle Üniversitesi, Karacadağ Kalkınma Ajansı ve Safir Tuz’un takviyesiyle 6 yıldır hafriyat çalışması yürütülüyor.
Yaklaşık 60 dönümde 12-15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, idare binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, yer altı ibadethanesi, sığınak, kaya mezarları, su kanalları ile 54 su sarnıcı bulunan Zerzevan Kalesi, yürütülen hafriyatla tarihe ışık tutuyor.
Zerzevan Kalesi Hafriyat Heyeti Lideri Doç. Dr. Aytaç Coşkun, kaledeki kazılara 2014’te başladıklarını ve bölgenin tarihi açısından kıymetli datalara ulaştıklarını söyledi.
Kaledeki çalışmaların bölgedeki turizme değerli katkıda bulunduğunu aktaran Coşkun, bu yıl kalenin surlarında birinci defa hafriyat çalışmaları başlattıklarını belirtti.
Zerzevan Kalesi’nin surlarının 1200 metre uzunluğa sahip olduğunu bildiren Coşkun, yüksekliğinin 12 ile 15 metre ortasında değiştiğini, birebir vakitte gözetleme ve savunma kulelerinin bulunduğunu aktardı.
Coşkun, “19 metresi korunmuş 21 metre yüksekliğinde kuleler var. Burada ağır bir savunma çizgisi oluşturulmuş. Roma periyodunda bilhassa değerli savunma sınırını kalede oluşturuyor. O yüzden burası Roma’nın hudut garnizonudur. Romalılar daima Sasanilerle savaş halindeydi. Bu nedenle surların kalınlığı 2 ile 3 metre ortasında değişiyor. Hem çok yüksek hem de epeyce kalın surlar inşa etmişler. Kaledeki sur sınırında çalışmalar yürütmeye başladıklarını ve surların 9 metreye kadar korunduğunu gördük.” diye konuştu.
“KALEDEKİ SAVUNMA MİMARİSİ AÇISINDAN KIYMETLI BİR NOKTAYI TESPİT ETTİK”
Zerzevan Kalesi’nin birinci defa girişini tespit ettiklerini vurgulayan Coşkun, kalenin tek girişi ve tek çıkışının olduğu bölgede çalışmalara yük verdiklerini anlattı.
Coşkun, şöyle devam etti: “Zerzevan Kalesi’nde her yıl yeni bulgulara ulaşıyoruz. Bu yıl birinci defa 1800 yıllık kalenin girişini bulduk. Kaledeki savunma mimarisi açısından kıymetli bir noktayı tespit ettik. Kale, bölgenin tarihinin değiştirilmesi ve turizmi açısından çok kıymetli. Geçen kaleyi 450 bin yerli ve yabancı turist ziyaret etti. Bu yıl pandemi süreci olmasaydı 1 milyon ziyaretçi bekliyorduk. Buna karşın 8 ayda 100 bin ziyaretçi geldi. Pandemi sürecine karşın değerli bir sayı. Yıl sonuna kadar 300 bini bulabilir.”
Coşkun, kalenin UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesi’ne girmesi gayeleri doğrultusunda çalışmaları başlattıklarını da kelamlarına ekledi.
NTV
