Milletlerarası Yatırımcılar Derneği (YASED) İdare Heyeti Lideri Ayşem Sargın, “İş Dünyası Söyleşileri” kapsamında online olarak gerçekleştirilen toplantıda, yatırımcılar açısından son periyottaki gelişmelere ve yeni tip corona virüs (Covid-19) devrinin yatırımcıları nasıl etkilediğine ait sorularını yanıtladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın son haftalardaki iktisattaki yeni devir açıklamalarının yerli ve yabancı yatırımcılar tarafından olumlu karşılandığını tabir eden Sargın, “Bizim için çok olumlu, çok hoş bir ıslahat söylemi bu. Sayın Cumhurbaşkanımızın birinci bu ıslahat konusunu açtığı günün çabucak gerisinden görüştüğü birinci sivil toplum kuruluşu YASED oldu. Biz bunu çok manalı bulduk. Bizim için çok kıymetli” diye konuştu.
“YATIRIMCILAR OLARAK BİZ BUNU ÇOK OLUMLU DEĞERLENDİRDİK”
Ayşem Sargın, milletlerarası yatırımcıların kalıcı finansman sağlamaya ve sürdürülebilir büyümeye tesirinin çok kıymetli olduğunu vurgulayarak, “Sayın Cumhurbaşkanımızın aslında milletlerarası yatırımlarla ilgili verdiği ileti bizim için o açıdan çok değerli ve birinci toplantıyı bizimle yapması da o açıdan çok değerli. Olağan biz yatırımcılar olarak bunu çok olumlu değerlendirdik.” dedi.
Dünyanın çok güçlü günlerden geçtiğini ve milletlerarası yatırımların da dünya çapında daraldığını belirten Sargın, şunları söyledi:
“Kendinizi büyük şirketlerin yerine koyun, esasen Covid-19 nedeniyle dayanılmaz riskler, fevkalade belirsizlikler içerisinde yüzüyorlar. Bütün bunların içinde siz onlara aşikâr garantileri verdiğinizde kendilerini en azından iş riskiyle ya da piyasa riskiyle kısıtlı görecekler.
Cumhurbaşkanımızın verdiği bildiri neydi? ‘Biz makroekonomik finansal istikrarı sağlayacağız, öngörülebilirliği artıracağız, riski en aza indireceğiz, hukukun üstünlüğü üzerinde duracağız…’ Bunlar yatırımların olmazsa olmazı… Aslında yatırımcıların riskini minimize edecek şeyler. O nedenle de Türkiye’yi tekrar bu yatırımcıların radarına koymak için çok hoş fırsat bu ıslahat söylemi. Umarız en kısa vakitte aksiyona da dökülür ki adımları da tek tek görüyoruz. Bize umut verdi, umarız önümüzdeki günlerde daha ötesini de görüşeceğiz.”
“BİZİM İÇİN KIYMETLİ BAHİSLERDEN BİR TANESİ KAMU-ÖZEL BÖLÜM İSTİŞARESİ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yapılan görüşmeden birtakım bilgiler paylaşan Sargın, “öngörülebilirlik” altında birkaç faktörü de toplantıda kendisine ilettiklerini söyledi.
Sargın, devamla şunları kaydetti:
“Mesela öngörülebilirlikle ilgili bizim için değerli hususlardan bir tanesi kamu-özel kesim istişaresi. Burada bakanlarımızın hepsinin aslında bize açık bir kapısı var. Hepsiyle çok hoş çalışıyoruz. Lakin bunun ötesinde, hele de son devirde pandemiyle ilgili alınan birtakım ekonomik önlemlerde bizim de beklemediğimiz birtakım gelişmelere rastladık.
Bu yasalar çıkarılırken, kanunların ilerleme sürecinde özel kesimle istişare kapısı açık olabilirse her iki taraf için de olumlu sonuçlanabilecek birtakım şeyleri yakalarız diye düşünüyoruz. Bu istişare için aslında bir istirhamımız oldu kendilerinden. O da ilgili bakanlarımızla bizi çabucak görüştüreceğini iletti. Buna ehemmiyet verdiğini kendileri de söz etti.”
YATIRIMLAR ÇERÇEVE KANUNU
YASED İdare Konseyi Lideri Sargın, gelecek periyotta ıslahatla ilgili telaffuzların aksiyona dökülmesini ve öngörülebilirlikle ilgili bilhassa kamu-özel dal istişaresiyle ilgili bir sistemin kurulmasını beklediklerini söyledi.
Sargın, şunları kaydetti:
“Bu tarafta bir hazırlık da var, başladı diye de duyuyoruz, umarız en kısa vakitte olur. Üçüncüsü de yeniden orada gündeme getirdiğimiz bu öngörülebilirliği yatırım ortamında da daha artıracak ve bizi yatırımlarda daha rekabetçi kılabilecek bugün gündemde olan bir yatırımlar çerçeve kanunu var. Bu kanun, bir halde bir yatırımcının ülkeye adım attığı andan itibaren farklı hallerde stabilitesini, inançlı hissetmesini sağlayan bir kanun. Taslak olarak çalışıldı, artık şayet sürat verip bunu çıkarabilirsek yatırımcılara bir güçlü bildiri da o halde gidecek diye düşünüyoruz. Onu da gündeme getirdik, çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
“EKONOMİDEKİ İLERLEMEYİ VAKİT İÇERİSİNDE GÖRECEĞİZ”
Ayşem Sargın, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan ve Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’ün iş dünyası ile bir ortaya gelerek iktisat ve hukuk alanındaki ıslahatlara ait istişarelerde bulunmasına da değindi.
Sargın, “Özellikle Hazine ve Maliye Bakanımız yatırımlarla ilgili dahil olmak üzere konusunda, alanında uzman bir bakanımız. Bu yüzden kendisinin iktisatla ilgili önümüzdeki devirde birtakım olumlu adımlar atacağından kuşkumuz yok. Bu bugünden yarına olacak bir şey değil. Bunu vakit içerisinde hissedeceğiz, iktisattaki ilerlemeyi vakit içerisinde göreceğiz” diye konuştu.
Burada açık kapı siyasetinin kendileri için çok değerli ve hem Türkiye hem de yatırımcılar için yararlı olabilecek bir formülün geliştirilmesi için son derece olumlu olduğunu vurgulayan Sargın, yatırımcıların öngörülebilirliği yüksek, riski düşük yatırım ortamı aradığını söyledi.
“UZAYA ARAÇ GÖNDEREN ÜLKELER MASKE BULAMADILAR”
YASED Lideri Sargın, yatırımcılar açısından 2020 yılının nasıl geçtiğine ait soruları da yanıtladı.
Bu yıl dünya için hayalini bile kurmadıkları, hiç çalışmadıkları bir senaryonun ortaya çıktığını söz eden Sargın, şunları kaydetti:
“2020, hepimizin büsbütün kalkanlarının kırıldığı ve ne yapacağımızı anlamaya çalıştığımız bir yıl oldu. Bütün dünya tıpkı halde etkilendi. Hepimiz tıpkı gemideyiz ve aslında hepimiz için bir farkındalık yılı oldu. Kimi kesimlerde ve dünyanın çeşitli yerlerinde hiç düşünemediğimiz çok kırılganlıklar ortaya çıktı.
Uzaya araç gönderen ülkeler maske bulamadılar. Bu türlü bir periyottan geçtik. Bunun için aslında 2020, hepimiz için bir öğrenme devriydi ve belirsizlikleri aslında yönetmeye çalıştığımız periyottu. Memleketler arası yatırımlara baktığımızda, aslında memleketler arası yatırımcılar ‘süresini bilemediğimiz bu türlü bir süreci en az hasarla nasıl atlatırız’ diye bakıyorlar. İstisna dallar var alışılmış… Dijital iktisatla ilgili dallar daha farklı bir atağa kalktılar, onlar nasıl yetişeceklerini tahminen artık düşünüyorlar.”
“2021 YILINDA BİR ÖLÇÜ TOPARLANMA OLABİLİR”
2021 yılı yatırım beklentilerinin daha olumlu olduğuna işaret eden Sargın, “2021’de beklentimiz, aşının gelmesiyle bir sefer manevi olarak biraz daha önümüzü görebilir hissedeceğiz. Bence o istikametten alışılmış olumlu. 2021 yılında bir ölçü toparlanma olabilir.
BM’nin UNCTAD kuruluşu var ve onlar her sene bir yatırım raporu açıklıyorlar. Yatırımlarda 2020 ve 2021 yıllarında, iki yıl içinde yüzde 40 düşüş bekleniyor. Geçtiğimiz gün 2020’nin birinci 6 aylık sayısı açıklandı, yüzde 49 düşüş var. Dünyadaki yatırımlarda yüzde 49 üzere büyük bir düşüş var ancak 2 yıl için toplam yüzde 40 beklediklerine nazaran diyoruz ‘2021’de bir ölçü toparlanma olacaktır’ üzere görünüyor. Toparlanmanın art planında bence şu da olacak; 2021, artık aslında bu bahsettiğimiz, 2022’de tekrar toparlanmasını umduğumuz iktisat için hazırlık devrimiz olacak. O büyük dönüşümleri, kendimizi yenileyecek adımları 2021 yılında atacağız, buna bağlı olarak da birtakım yatırımlar olacaktır diye düşünüyoruz. 2020 kadar güçlü bir yıl olmayacağını öngörüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“TÜRKİYE İÇİN ÇOK DEĞERLİ FIRSATLAR ORTAYA ÇIKACAK”
Ayşem Sargın, Türkiye’nin lojistik ve coğrafik avantajının, pandemi devrinde kıymeti daha da artan tedarik zincirlerinde çok kıymetli bir faktör olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin Avrupa’ya yakınlığının ve Avrupa ile Gümrük Birliği Muahedesi’nin da başka bir avantaj olduğuna işaret eden Sargın, “Onun için bu tedarik zinciri kaymalarında ülkenin tıpkı vakitte güçlü sanayi altyapısını ve nitelikli iş gücünü göz önünde bulundurduğumuzda aslında Türkiye için çok kıymetli fırsatlar ortaya çıkacak. Zira bakarsanız, aslında etrafımızda bizim kadar endüstride güçlü ve nitelikli iş gücü olan çok fazla ülke yok” biçiminde konuştu.
“SANAYİDE MEMLEKETLER ARASI STANDARTLARI SAĞLAMAK ÇOK ÖNEMLİ”
Bu noktada endüstride milletlerarası standartları sağlamanın çok kıymetli olduğunu ve çok uluslu şirketlerin bunu aradığını belirten Sargın, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Uluslararası standartlarda üretim yapmak ve bununla ilgili sertifikasyon süreçlerini tamamlamak kıymetli. Bir de artık şirketler ‘en ucuz yerden alayım’ diye bakmayacaklar, daha büyük öncelik inançtır.
Türkiye’yi tekrar inançlı yatırım ve tedarik merkezi olarak konumlandırmamız bu periyotta altın bedelinde. Bunun için temel ögeler yerinde, temel avantajlar var fakat bunun üzerine birkaç şeyi bir ortaya getirmemiz lazım. Bunlar milletlerarası standartlar ve dijitalleşme. Bizim bu alanlarda ödevimiz var. Bunları 2021’de süratle ele alıp adımlarımızı atmamız lazım.”
NTV