Sıhhat Bakanlığı Toplum Bilimleri Heyeti üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, Hürriyet gazetesinde vatandaşlardan gelen soruları cevapları.
Her yıl aşı olmamız gündeme gelebilir. Pekala her yıl farklı firmanın aşısı uygulanabilir mi?
Natürel ki uygulanabilir. O an hangi aşı varsa, tüm dünyada da bu türlü, o aşı yapılabilir. Bunun bir sakıncası yok.
Corona aşısı ileride gebelere düşünülüyor mu?
Gebelere yapılan tetanos aşısı üzere aşılar mevcut. Lakin gebeler tüm dünyada klinik araştırmalarda kısıtlı küme olarak kabul edilirler. O nedenle şu an buna yanıt vermek çok güç.
AŞI OLMAYANLARI NE BEKLİYOR?
Aşı olmak istemeyenleri dünyada neler bekliyor?
Ülkeler kendi ülkelerine girişte aşı zaruriliği getirebilir. Örneğin işyerleri, oteller aşı mecburiliği getirebilirler. Bilhassa seyahatlerde aşı zaruriliği olabilir.
İKİ DOZLUK AŞILARI TEK DOZ ALABİLİR MİYİZ?
Bir dozda antikor oluşumu kelam konusu lakin iki dozda daha fazla ve uzun müddetli antikor oluşumu olduğu için Türkiye’nin aşılama şeması iki doz. Tek doz yapma üzere bir fikir şu an yok.
Kimi ülkeler aşı bulamazken, yurtdışında ekonomik seviyesi yüksek ülkeler nüfuslarının 4-5 katı aşı stoku yaptı. Bu aşıları ne yapacaklar? Onlardan aşı satın almamız gündeme gelebilir mi?
Bu süreç maalesef dünyada sıhhatte eşitsizlikleri ve parası olanların sıhhate daha çok erişimi olabileceğini gündeme getirdi. Ülkelerin kendi gereksinimleri kadar aşı stoku yapmaları daha yanlışsız olur. Hatta aşı alamayacak seviyede olan ülkelerin muhtaçlıklarının da DSÖ tarafından karşılanması gerekiyor. Bu nedenle bilhassa de gelir seviyesi yüksek Batılı ülkelerin kendi gereksinimlerinden fazla aşı stoku yapmaları öbür ülkelerin aşıya erişimini engellediği için koronavirüs süreci uzayabilir. Türkiye’nin aşı planının hazır olduğunu Bakan tabir etti. Bahar periyodunda de yerli aşıların devreye girmesiyle aşı stoklayan ülkelerden aşı alma muhtaçlığı olacağını zannetmiyorum.
Öbür vilayetlere gönderilecek aşıların taşınma şartlarında sorun olursa ne olacak?
Bilhassa inaktif aşılar başta olmak üzere hem taşınma hem de gittiği vilayetlerden kırsal bölgelere göndermede sorun yok. Hatta geçtiğimiz aralık ayı sonunda da kızamıkçık hastalığı Türkiye’den elimine edildi, yani sorun olmaktan çıktı. Bu da aşılamanın başarısıdır.
RUTİN AŞILARI İHMAL ETMEYİN
COVID-19 asemptomatik bir çocuğun, rutin aşılarını yaptırmasında bir sakınca var mı?
Çocukluk çağı aşılarını pandemi devri diye ihmal etmememiz gerekiyor. Ailede koronavirüs olumluluğu varsa aile doktoruna ya da çocuğun kendi tabibine danışarak, rutin aşılar konusunda karar vermek daha yanlışsız olacaktır.
NTV