Erzincan‘da Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan, günümüze kadar ulaşmış en değerli Urartu kentlerinden olan 2 bin 900 yıllık Altıntepe Kalesi, bünyesinde barındırdığı tarihi alanda biten hafriyat çalışmalarının akabinde arkeoparka dönüştürülerek turizme kazandırılacak.
Doğu Roma İmparatorluğu‘nun da değerli merkezlerinden olan Altıntepe Kalesi, Erzincan vilayet merkezinin 14 kilometre kuzeydoğusunda Üzümlü ilçesinde yer alan yaklaşık 60 metre yüksekliğindeki dorukta bulunuyor.
Urartu devrinde inşa edilen ve yapılan hafriyatlarda bilhassa milattan evvel (M.Ö) 850-590 yıllarına ilişkin yüzlerce tarihi yapıtın bulunduğu kale ve etrafındaki kalıntıların gün yüzüne çıkarılmasının akabinde turizme kazandırılması için çalışmalara başlandı.
Tarihi kalenin bulunduğu alandaki birinci hafriyat çalışmaları, 1959-1967 yılları ortasında Ankara Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Tahsin Özgüç başkanlığında gerçekleştirildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Atatürk Üniversitesi iş birliğiyle 2003 yılında Prof. Dr. Mehmet Karaosmanoğlu tarafından kalede tekrar yapılan hafriyat çalışmaları 2019 yılında tamamlandı.
Atatürk Üniversitesi Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Mehmet Karaosmanoğlu, Altıntepe’nin hafriyat çalışmalarında bulunan yapıtlarıyla çok kıymetli bir kale olduğunu söyledi.
Bölgede yaşanan zelzeleler nedeniyle Urartular periyodunda taş temel üzerine inşa edilen kerpiç yapıların yıkıldığını anlatan Karaosmanoğlu şöyle konuştu:
“Tabii zelzelelerin yanı sıra isminin Altıntepe olması nedeniyle bu kale çok tahribata uğramış. Kale yapıtları ortasında kıymetli bir yerde olduğunu görebiliyoruz. 2003 yılından itibaren bilimsel kazılara başladık ve birçok kısmını yine değerlendirdik. Kaledeki yapıtlar içerisinde yer alan Urartular periyoduna ilişkin ‘kabul salonu’ Anadolu’da şimdiye kadar bulunanların en büyüğü ve tek örnektir. Dört duvarı çok kaliteli bir halde işlenmiş tapınak ile bölgenin güney kısmında üç mezar bulunuyor.”
Karaosmanoğlu, mezarlarda bulunan taş lahitlerin öbür Urartu merkezlerinde bulunmadığını tabir ederek, “Mezarlar içindeki lahitler de Urartulardan kalma tek ve en hoş örnekleridir. Çabucak onun yanında bulunan açık hava tapınağı da ayağa kaldırıldı. Bu süper yapı Urartular için neden bu kadar kıymetli? Merkeze bağlı ve tıpkı vakitte doğu ve batıyı denetim eden bir kale olduğunu görebiliyoruz. Bu nedenle de değerli bir kale. Burada bulunan yapılar geçmiş tarihi konusunda bilgi edinilecek değerli eserlerdir” sözlerini kullandı.
Vilayet Kültür ve Turizm Müdürü Arda Heb ise biten hafriyat çalışmaları ile bulunan yapıtların Anadolu arkeolojisine katkı sağladığını ve temsil ettiği kültürün değerli örnekleri olarak değerlendirildiğini söz etti.
ARKEOPARK PROJESİ BAKANLIKÇA ONAYLANDI
Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak hazırladıkları arkeopark projesinin Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylandığını hatırlatan Heb, şunları kaydetti:
“Projemiz Erzurum Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Konseyinden da geçtikten sonra ihale sürecini tamamladık. Projemiz üç etaptan oluşuyor. Birinci etapta kral mezarları ayağı kaldırıldı ve ardından ise yeniden dış hudut duvarlarımızın bakımı ile derz boşaltımları yapıldı. Arkeopark dönüşüm projemizin ikinci ve üçüncü ayağında burada yürüyüş yolları, seyir terasları, kafeteryalar yapıp konuklarımızı ağırlayacağımız alanlar oluşturmak için de çalışmalarımız devam ediyor.”
NTV
