İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, üniversite bünyesinde elektrikli araçlar ve batarya sistemleri konusunda çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Meslek Yüksek Okulu (MYO) Elektrikli Araç Teknolojileri Kısmı’nda bu alan için meslek elemanı yetiştirdiklerini, 10 yıldır elektrikli araç batarya idare sistemine Bilimsel Araştırmalar Projesi kapsamında takviye verdiklerini lisana getiren Kızılay, batarya ve batarya idare sistemlerinin geliştirilmesinde başarılı olduklarını tabir etti.
Prof. Dr. Kızılay, şöyle konuştu:
“Son yıllarda 3 başka projeye 1 milyon liranın üzerinde dayanak verdik. Hocalarımız TÜBİTAK projeleri de yürüttü. Elektrikli araçların prototipini yaparak, bunların alternatifini sunmak çalışmalarımızın ana maksadı. 12 araştırmacı akademisyen kendi laboratuvarlarında iş birliği halinde çalışma yürüterek çok iyi sonuçlar ortaya çıkardı. Kimi projeler tamamlandı, kimilerinin makalesi yayımlandı, bir kısmı ise patent evresinde.”
Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Kısmı Lideri Prof. Dr. Serdar Altın, 4 yıldır lityum demir fosfat bataryaların performanslarını geliştirebilmek için bilimsel araştırma yaptıklarını anlattı.
Bu bataryaların yüksek akımlardaki performanslarının çok iyi olmamasından ötürü elektrikli araçlarda kullanılamadığına dikkati çeken Altın, “Yaptığımız çalışmada lityum demir fosfat bazlı katot gerecinin, yapısal modifikasyonla yüksek akım uygulamalarında çok iyi performans sergilediğini gördük. Bilhassa 4C üzere yüksek akımlardaki performansında yüzde 40 üzere bir artış bulduk. Üniversitemizin takviyesiyle patent müracaatımızı yaptık, süreç devam ediyor.” sözlerini kullandı.
Demirin ölçüsünü farklı bir elementle değiştirerek bataryayı geliştirdiklerini belirten Altın, “Batarya testlerinde 1000 kez pili doldurup boşaltarak performans değişimlerini inceledik. Yapısal olarak rastgele değişme olmazken, yüksek akımlarda çalıştığında pil performansında çok iyi bir randıman elde ettik. Ürettiğimiz bataryaları OSB MYO ile Mühendislik Fakültesindeki hocalarımızın yürüttüğü prototip elektrikli araçta kullanmak istiyoruz.” diye konuştu.
ŞARJ EDİLEBİLİR BATARYALARIN ÜRETİMİNDE KULLANILAN AYGITLARI YAPTILAR
Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Bulut, elektrikli araçlarda kullanılabilecek 18650 ve 21700 tipinde şarj edilebilir bataryaların üretiminde kullanılan birtakım aygıtları kendilerinin imal ettiğini anlatarak, şöyle devam etti:
“Bataryalarda kullanılan elektrotların sinema kaplama aygıtını kendi imkanlarımızla gereksinimlerimize nazaran geliştirdik. Bu aygıt hem elektrotları kaplıyor hem kurutma sürecini yapıyor. Muhtaçlık epey kendi laboratuvarımızda kullanmak için aygıtlar geliştiriyoruz. Geliştirdiğimiz bu aygıt,1 metre uzunluğundaki elektrotları kaplama sürecini gerçekleştirebiliyor.”
FARKLI BATARYALARIN BİR ORTADA KULLANIMINI SAĞLAYACAK ENTEGRE SİSTEM
Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Teoman Karadağ ise elektrikli araçlarda kullanılan adaptif ve modüler batarya idare sistemini geliştirdiklerini lisana getirdi.
TÜBİTAK projesi kapsamında sistemin birinci prototipini tamamladıklarını, üniversitenin takviyesi ile ikinci prototipi geliştirdiklerini kaydeden Karadağ, “Elektrikli araçlarda farklı kimyalarda bataryalar kullanılıyor ve idare sistemleri bu batarya kimyalarına mahsus olmakta. Biz dünyadaki tüm batarya kimyalarını tanıyarak, onlara nazaran şarj ve deşarj tarzlarını uygulayabilen idare sistemi yaptık.” dedi.
OSB MYO Elektrikli Araç Teknolojileri Kısmı öğretim vazifelisi İsmail Can Dikmen de şunları söyledi:
“Bataryaların idare sisteminin yazılımı ve donanımını yaptık ve patent için başvurduk. Sistem, bağlanan bataryanın kimyasını belirliyor. Rastgele bir firma, bataryayı satın aldığı şirkete bağlı kalmak zorunda olmuyor yahut aracın bataryası değişecek olursa yaptığımız sistem ahenk sağlıyor. Bu sistem birden fazla batarya kimyasının tıpkı anda eş güdümlü kullanımına imkan sağlıyor. Süratli ve yavaş şarj ve deşarj olan batarla kümelerinin bir ortada kullanılmasını sağlıyor. Farklı batarya kimyalarının üstün özelliklerinin bir ortada kullanılmasını sağlayan bir sistem.”
NTV
