Türkiye Sıhhat Enstitüleri (TÜSEB) Lideri Prof. Dr. Erhan Akdoğan, Covid-19‘a yönelik 6 başka aşı projesini desteklediklerini ve 2 aşı projesi için de dayanak hazırlığı evresinde olduklarını belirtti. Akdoğan, Covid-19 ile uğraş sürecinde TÜSEB bünyesinde desteklenen yerli aşı çalışmalarına ait bilgi verdi.
Akdoğan, projeler hakkında, “Şu anda TÜSEB takviyeli 6 başka aşı geliştirme projesi Erciyes, Hacettepe, Yıldız Teknik, Marmara, Atatürk ve Akdeniz üniversitelerinde yürütülüyor” diye konuştu.
Bu çalışmalar içinde Erciyes Üniversitesindeki aşı adayının Faz-2 basamağında olduğunu aktaran Akdoğan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Üniversitede hala çalışmalar devam ediyor. Bugünün bilimi yarının teknolojisidir. Münasebetiyle, aşı geliştirilmesi için bilimsel süreçler sürüyor. Aşı en kısa vakitte gelecek diye umut ediyoruz. Bu hususta gerek bilim insanları gerek TÜSEB gerekse de TÜBİTAK araştırma geliştirme için gerekli takviyeleri çok süratli bir halde verdi ve vermeye de devam ediyor. Erciyes Üniversitesinde geliştirilen aşı için çalışmalar devam ediyor, ön sonuçların açıklanması için biraz daha vaktimiz var.”
İnsan deneylerinin temelde Faz-1, Faz-2 ve Faz-3 olmak üzere 3 evrede değerlendirildiğini belirten Akdoğan, öncelikle Faz-1 etabında küçük bir kümeyle çalışma yapıldığını aktardı. Akdoğan, “Bu basamakta güvenliğinin denetim edildiği 10’lu sayılarla, 40-50 kişi üzere çalışmalar yapılıyor, daha sonra Faz-2’ye geçildiğinde sayı 100’lü sayılara ulaşıyor. Faz-3 evresine gelindiğinde de binlerle tabir edilen sayılara ulaşılıyor” dedi.
“BURUN SPREYİ BİÇİMİNDE UYGULANACAK AŞI DA DESTEKLENENLER ARASINDA”
TÜSEB bünyesinde dayanak verilen aşıların özelliklerine ait açıklama yapan Akdoğan, Erciyes Üniversitesinde inaktif aşı geliştirildiğini söyledi.
Akdoğan, bunun dışında çok farklı tiplerde aşı çalışmalarının da yürütüldüğünü belirtti. Destekledikleri projeler ortasında burun spreyi halinde uygulanan aşının da olduğunu bildiren Akdoğan, “Bu, dünyada da yeni bir teknoloji. Nazal aşı dediğimiz burun spreyi biçimindeki aşı çalışmasının da Ar-Ge süreci devam ediyor. Bu aşı adayı için şimdi insan deneylerine başlanmadı. Bu aşı adayı, özel bir kuruluş tarafından geliştirilen farklı bir aşı ” dedi.
Yerli aşılara ait bilimsel çalışmaların tamamlanmasından sonra eserin ortaya çıkacağını lisana getiren Akdoğan, şöyle konuştu:
“Ar-Ge çalışmaları bir süreç gerektirdiğinden şu an bu çalışmaların devam ettiğini demekle iktifa ederim. Lakin bugünün bilimi yarının teknolojisi dediğimizde ‘yarın’ yakın. Aşıların Faz-3 evresi tamamlandıktan, Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumundan gerekli onaylar alındıktan sonra üretim gerçekleştirilecek ve yaygın aşılamaya geçilecek. Üretim de Türkiye’de gerçekleştirilecek.”
YERLİ AŞI ÇALIŞMASINDA YER ALAN BİLİM İNSANLARI BİR ORTAYA GELDİ
TÜSEB Lideri Akdoğan, takviye verdikleri Covid-19 aşı projelerinin araştırma gruplarının 21-22 Mart’ta Aziz Sancar Araştırma Merkezi’nde düzenlenen çalıştayda bir ortaya geldiğini söz etti.
Bilim insanlarının yerli aşı çalışmalarında değerli deneyimler kazandığına dikkati çeken Akdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu süreçte elde edilen kazanımların ve deneyimlerin paylaşılması, bilim insanlarının birbiriyle etkileşime girmesi, sorunların ele alınması, aygıt ve sarf materyallerinin paylaşılması üzere iş birlikleri olması hedefiyle araştırmacılarımızı bir ortaya getirdik.”
Süreç boyunca araştırmacıları gerek üniversitelerinde ziyaret ederek dayanak olduklarını gerekse de çevrimiçi toplantılarla çalışmaları takip ettiklerini vurgulayan Akdoğan, “Çalışmalar makul basamaklarla gidiyor ve bu etaplar da belli aralıklarda araştırmacılarımız tarafından raporlanıyor, akabinde da Aşı Bilim Heyeti tarafından kıymetlendirilerek yönlendirme ve destekleme sürecinin devam etmesi için çalışma yapılıyor.” tabirlerini kullandı.
TÜSEB Lideri Akdoğan, hayvan deneyleri yapılan merkezlerdeki uzmanların da çalıştayda yer aldığına işaret ederek, bilim insanlarının hayvan deneyleri kademesinde karşılaşılabilecek sorunlar ve hazırlıklar konusunda deneyimlerini aktardığını söyledi.
NTV