Türkiye’nin değerli turizm merkezlerinden Çeşme, Osmanlı toprağı olduğu periyotlarda Sakız Adası ile birlikte dünya üzerinde sakız ağacının en verimli yetiştiği bölge olarak kıymetli bir yere sahipken cumhuriyetin birinci yıllarında Girit Adasından Çeşme’ye göç eden mübadillerin sakız ağacını tanımaması nedeniyle yıllar içerisinde sakız üretimi adeta unutuldu.
Çeşme’deki çok az sayıda sakız ağacı kalması nedeniyle klasik eserler olan sakızlı kurabiye, sakız dondurması, sakız muhallebisi üzere eserlerde kullanılan sakız, Yunanistan’dan ithal edilmeye başlandı. 1959 yılı ise Çeşme için sakız macerasının tekrar başladığı yıl oldu. Periyodun ilçe tarım müdürü, Yunanistan’ın sakız adasına giderek oradan 20 adet kadar sakız ağacı kökünü anaç olarak Çeşme’ye getirdi ve üretime başlandı.
Üretimi hayli zahmetli olan sakızın hasadı Haziran ayı ortalarında başlarken, sakız üreticileri bu mevsimde ağaçların gövdelerini çizip sakız damlalarını toplamaya başlıyor. Ağaçların altına pekmez toprağı serilerek çiziklerden damlayan sakız Eylül ayı ortalarına kadar toplanıyor.
“ÇEŞME’DE 17 BİN SAKIZ FİDANI”
Çeşme’de arkadaşları ile birlikte sakız ağaçlarının çoğalması ve sakız üretiminin artması için çalışmalar yapan Çeşmeli sakız üreticisi İbrahim Topal, sakız ağacının çoğaltılmasının sıkıntı ve uzun yıllar gerektiren bir süreç olduğunu belirterek, “Sakız ağacının çelikten geliştirilmesi için yeni sistemler bulduk. Bu sistemle ağaçların yüzde 88 kadarını köklendirdik. Arkadaşlarımızla birlikte 20 yıldan fazladır sakız ağacının yaygınlaştırılması için çalışmalar yapıyoruz. Bu yıl, eser elde ettiğimiz 500 kadar ağacımız var Çeşme’de. Her yıl buna yüzlerce ağaç katılacak. Çeşme’de 17 bin fidanımız var. Gelecek yıllarda sakızda sürpriz bir sıçrama yapacağız” dedi.
Geçtiğimiz yıl hasat periyodunda 20 kilogram kadar sakız toplandığını söz eden Topal, “Bu yıl 100 kilo kadar hasadımız olacak. Hasat her yıl artacak. Sakızın eserinin daha çok çeşitlendirilmesi için de çalışıyoruz. Gelecek yıllarda binlerce dönüm sakızlık için çalışıyoruz. Yalnızca eseri arttırmak değil, kaliteli sakız üretimi için de çalışıyoruz” diye konuştu.
“ÇEŞME SAKIZI, YUNAN SAKIZINDAN KALİTELİ”
Bir sakız ağacından ortalama 300 gram sakız elde edildiğini söz eden Topal, “10 dönüm sakızlıktan 300 kilogram sakız elde edilebiliyor. İç piyasada 150-200 Euro üzere fiyatla üreticisine kıymetli bir gelir kaynağı sağlayabilir. Bizim Yunanistan’dan yıllık 10 milyon dolarlık sakız ithalatımız var. Yıllık 10 milyon dolarlık eser üretene kadar kendimizi başarılı saymayacağız. Bizim ağaçlarımız daha genç olduğu için eseri Sakız Adasındakinden daha kaliteli oluyor. Fiyatı da onun için daha yüksek” dedi.
Yunanistan’dan “Türkler geçersiz sakız üretiyor” propagandası
Sakız Adası’nın kuzey kısmında sakız ağacı yetişmediğini söyleyen Topal, “Ancak Çeşme’nin her karış toprağı sakız ağacı üretimi için elverişli. Sakız Adasında 904 kilometrekare, Çeşme’de 2 bin 200 kilometrekarenin her karış toprağı sakız ağacına elverişli. Lakin Yunanistan bizim sakız üretmemize biraz hırçın yaklaşıyor. ‘Türkler geçersiz sakız üretiyor’ üzere propagandalar yapıyorlar. Bize ilişkin pek çok eseri sahiplendikleri üzere bu eserde de kara propaganda yapıyorlar. Analizlerde bizim sakızımızın daha kaliteli olduğu ortaya çıktı” diye konuştu.
Sakız Adasında yıllık 300 ton ham sakız üretildiğini söyleyen Topal, Çeşme’nin üretim potansiyelinin ise bunun 10 katı kadar olduğunu söz ederek, “Sadece ham sakızdan elde edeceğimiz gelir 2 milyar Euro civarını bulur. Biz sakızdan kolonya, sabun, krem, sirke üzere eserler yapmaya başladık. Bu eserlerle birlikte 10 milyar Euro üzere önemli bir potansiyele sahip olacağız. Ülke ekonomimize büyük bir katkısı olacağına inanıyoruz” dedi.
Abone Ol
NTV
