Kütahya’nın Tavşanlı ilçesine bağlı Tepecik köyünde 2 Aralık 1954’te dünyaya gelen, ilkokulu bitirdikten sonra bir mühlet çobanlık yapan ödüllü direktör ve senarist Ahmet Uluçay, inşaat personelliği, kamyon sürücülüğü, hamallık ve tavukçuluk üzere çeşitli işlerde çalıştı.
Uluçay, köylerine gelen gezici bir sinema grubu sayesinde sinemayla tanıştı, 12 yaşındayken arkadaşı İsmail Keyifli ile bir sinema makinesi yaptı. Topladığı kopuk sinema modülleriyle köy halkına küçük gösterimler yapan Uluçay, arkadaşları İsmail Keyifli ve Şerif Akarsu ile “Tepecik Köyü Arkadaş Sinema Grubu”nu kurdu.
KÖYDE YAŞAYAN DİREKTÖR
Usta direktör, sinemanın yanı sıra edebiyatla da ilgilendi. Tavşanlı’daki lokal bir gazetede müelliflik da yapan direktör Uluçay, 1978’de yalnızca tek sayı basılan bir edebiyat mecmuası çıkardı. Uluçay, ömrünün son vakitlerine kadar ömrünü sürdürdüğü Tepecik köyünde, “Şair Ahmet” olarak anıldı.
Sinema dünyasında “köylü yönetmen” olarak tanınan Uluçay, kendisini “Ben köylü direktör değilim, köyde yaşayan bir yönetmenim” diyerek tanıttı.
Sinemalarını sıkıntı koşullar altında çeken direktör Uluçay, yaptığı çeşitli işlerde iflas ettikten sonra sinemada başarıyı yakaladı.
Ahmet Uluçay, birinci kısa sineması Optik Düşler’i 1993’te aldığı eski bir kamerayla çekti. Daha sonra Koltuk Değneklerinden Kanat Yapmak, Bizim Köyün Orta Yeri Sinema, Minyatür Kosmos’da Hayal, İnci Deniz Tabanında, Epilectic Sinema, Uzun Metrajın Resmi, Exorcise ve Kaza isimli sinemalara imza atan Uluçay, yapıtlarıyla birçok kıymetli mükafata layık görüldü.
KARPUZ KABUĞUNDAN GEMİLER YAPMAK’LA 40 ÖDÜL KAZANDI
Birinci uzun metrajlı sinemasını 2002’de çeken ünlü direktör, Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak sinemasıyla İstanbul Milletlerarası Sinema Şenliği’nde En Âlâ Sinema Mükafatı, San Sebastian Milletlerarası Sinema Şenliği’nde Heyet Özel Mükafatı, Sinema Müellifleri Derneği Türk Sineması Ödülleri’nde En Düzgün Sinema, En Yeterli Direktör ve En Yeterli Senaryo Mükafatı, 7. Ankara Memleketler arası Sinema Şenliği’nde En Güzel Sinema ve En Yeterli Kurgu Mükafatı, Karadeniz Sinema Şenliği’nde ise En Uygun Direktör ve En Güzel Birinci Sinema Ödüllerinin sahibi oldu.
İzleyiciyle 26 Kasım 2004’te buluşan sinema, sinema lisanı, doğal anlatım tekniği ve amatör oyuncuların başarısıyla Türkiye’de ve dünyada ilgiyle karşılandı.
Başrollerinde İsmail Hakkı Taslak, Kadir Kaymaz ve Boncuk Yılmaz’ın oynadığı, bir köyden kasabaya çıraklık için giden iki gencin sinema tutkusunu anlatan sinemanın aldığı ödül sayısı kırkı buldu.
“SİNEMA BİLGESİ AHMET ULUÇAY”
Müellif Mustafa Özçelik “Mücerret”te yayınlanan bir yazısında Uluçay hakkında şu tabirleri kullanmıştı:
“Ahmet Uluçay, bir sinema bilgesi… 55 yıllık hayatında çocukluk düşlerinden hiç ayrılmadan hayallerinin peşinde koşan, imkansızı adeta mümkün kılan, böylelikle hiçbir sinema eğitimi almadan, dahası kendi birinci sinemasına kadar hiçbir sinema seti görmeden, kabuğunu çatlatarak ‘Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmayı başarmış bir insan. Bu, Pir Galib’in ‘Ateş denizinden mumdan gemiyle geçmek’ olayından farksız bir durum demektir. Hüsn-ü aşk mesnevisinde aşk, nasıl ki hoşluğa kavuşmak için çaba vermişse Uluçay da aşkı olan sinema için birebirini yapmış biridir. Bu yüzden sinema tarihimizde ikinci bir örneğini göstermek neredeyse imkansızdır.”
Direktör Murat Hisse da 1990 sonrası Türk sinemasında sıklıkla görülmeye başlanan taşraya dönüş öykülerinde Uluçay’ın tesirinin büyük olduğunu aktararak, şu bilgileri vermişti:
“Kentli sinemacının taşrası, kentten taşraya kaçış formunda tezahür ederken Uluçay’ın taşrası çok başka bir yerde duruyor. Taşraya taşradan bakan bir göz onunki. Mevzu ve içeriğinin özgünlüğü prestijiyle olduğu kadar, sinema yapma biçimiyle de eşsiz. O devrin ve günümüzün kıymetli isimlerinin sinemalarına dikkatli bakıldığında Uluçay tesirleri görülecektir. Uluçay’ın da günlüklerinde sık sık tekrarladığı tabirle ‘Arı bal yapacağı çiçeği iyi bilir.’ Pelikülle hayatı aynılaştıran bakışıdır, elbet etrafındaki direktörlerin de ondan bu kadar etkilenmesine sebep olan. Lakin tüm bunlara karşın beklediği maddi dayanağı göremeyen Uluçay, ümitsizliğe düştüğü anlarda güncesine sığınıyor; ‘Yıllardır hiç tren geçmeyen bir istasyonda, gelmeyecek yolcuları beklemek.’ olarak betimliyor içerisinde bulunduğu hali. Vakit zaman sistemin dışarı attığı haliyle ‘Modern dünyaya göz yumuyorsak, teknolojiye karşı lunaparkta gezen çocukların şaşkınlığı yoksa yüzümüzde, bu bizim erdemimizdir tahminen.’ diye teselli buluyor. Nihayetinde hikayesini çekemeyeceği korkusuna kapıldığında da Yakup’a sığınarak, ‘Çekemezsek o denli sımsıcak kalır yüreğimizde, bir sen bilirsin bir de ben.’ demiştir.”
Uluçay, 2007’de başladığı Bozkırda Deniz Kabuğu sinemasına sıhhat sıkıntıları nedeniyle devam etme imkanı bulamadı.
Beyin tümörü teşhisiyle kaldırıldığı hastanede tedavi görürken zatürreye yakalanan iki çocuk babası Uluçay, 30 Kasım 2009’da, 55 yaşındayken vefat etti.
Uluçay, Bozkırda Deniz Kabuğu, Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak, Exorcise, Uzun Metrajın Resmi, Epileptic, İnci Deniz Tabanında, Minyatür Kosmos’da Düş, Bizim Köyün Orta Yeri, Optik Düşler, Koltuk Değneklerinden Kanat Yapmak üzere sinemalara imza attı.
NTV