Türk tabiplerinin başarısı, tıp dünyasının en saygın bilim mecmualarından “Nature Immunology”nin Ocak 2021 sayısında geniş yer buldu.
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Alerji-İmmünoloji Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhtimam, yaptığı açıklamada, tedavisini bulduğu “CHAPLE” hastalığının kalıtsal bir hastalık olduğunu ve ortaya çıkma yaşının değişkenlik gösterebildiğini söyledi.
Hastalığın yeni doğan devrinden itibaren bulgu verebileceği üzere ilerleyen yaşlarda da ortaya çıkabileceğini anlatan İhtimam, “Bu çocuklar daha çok bağırsak yakınmalarıyla karşımıza çıkıyor. Karın ağrısı, ishal, kusma iştahsızlık büyüyememe üzere yakınmalar ön planda oluyor. Bağırsaklardan protein kaybı ortaya çıkıyor. Albümin dediğimiz protein düşüyor bu çocukların kanında ve bununla alakalı olarak yüz ve göz etrafında, el ve ayaklarda ödemler olabiliyor.” dedi.
İtina, bu hastaları aslında onlarca yıldır gördüklerini, izleyip tedavi etmeye çalıştıklarını söz ederek, şöyle konuştu:
“Ancak bu hastalığın anlaşılması 2017 yılından itibaren mümkün oldu. Araştırmaya ben 6 yıl öncesinden başlamıştım. Nedeni bilinmeyen bir hastalıktı zira. Bu çocuklar karşımıza farklı bulgularla çıkabiliyorlar ancak hastalığın neden kaynaklandığını bilemiyorduk o devirde. 6 yıldır laboratuvar çalışmaları da ön planda olmak üzere geniş milletlerarası iştirakle yürüttüğümüz araştırmaların eseri olarak bu hastalığın nedenini çözmeyi başardık. Keşfettiğimiz bu hastalığı da CHAPLE hastalığı olarak isimlendirdik.”
EVVEL EN AĞIR HASTALARA UYGULANDI
Sendromun yıllarca hastanede kalmayı gerektirdiğini de vurgulayan Prof. Dr. İtina, şöyle devam etti:
“Biz bu hastalığın keşfini yapmadan ve tedavisini geliştirmeden evvel bu çocuklar büyüyüp gelişemiyorlardı ve ölümcül komplikasyonlara maruz kalıyorlardı. Bu tedaviyi birinci uygulamaya 2017 yılında başladık. Keşfin çabucak akabinde, bu molekülün neresinde bozukluk olduğunu ortaya çıkardıktan sonra, ‘Bu bozukluğu düzeltebilir miyiz?’ diye bir arayışa girdik. FDA tarafından onaylı bir ilaç var, bu aslında diğer hastalıklar için kullanılan bir ilaç. Binlerce farklı ilaçtan bir tanesi lakin biz CHAPLE hastalığındaki moleküler bozukluğu keşfettikten sonra bu hapla bunun tedavi edilebileceğini düşündük. Hastaları tedavi edebilmek için Sıhhat Bakanlığına müracaatta bulunduk ve bakanlık hastalarda bu ilacı onayladı, uygulamaya başladık. Daha birinci hastalarda ki bunlar en ağır hastalarımızdı, yıllar boyunca hastanede yatan hastaların günler içerisinde sıhhatine kavuştuğunu gördük. Bu son derece bizi şad eden bir bulguydu ve bu müşahedemizi genişletmek hedefiyle Sıhhat Bakanlığıyla temasa geçerek öteki hastalarda da bunu kullanmayı istedik ve onların onayıyla hastalarımızda bu ilacı uygulamaya başladık.”
“EN İTİBARLI MECMUALARDA YAYIMLANDI”
Prof. Dr. Ahmet Oğuzhan İhtimam, Sıhhat Bakanlığı tarafından tedavide kullanılan ilacın tüm masraflarının karşılandığını da vurguladı.
Makalelerinin bilim ve tıp dünyasından değerli mecmualarda farklı vakitlerde yayımlandığını belirten İhtimam, şunları söyledi:
“İlk hastalığı keşfettiğimiz makalemiz en itibarlı tıp mecmuası olarak bilinen New England Journal of Medicine’da yepyeni makale olarak yayımlanmıştı ve milletlerarası basın da dahil olmak üzere çok fazla yankı bulan bir çalışma olmuştu. Zira birinci sefer bağışıklık elemanlarından kompleman sisteminin bir bağırsak hastalığına yol açabileceğini ortaya koymuş olduk. O yıldan itibaren devam eden çalışmalarımızla bu hastalığın aslında tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu gösterip bunu kanıtlayıcı çalışmalar yaptığımız bu yeni çalışmamız, yeni makalemiz yeniden en itibarlı bilim mecmualarından Nature Immunology mecmuasının Ocak 2021 sayısında yayımlandı.
HASTALIĞIN İSMİ
Hastalığın isminin verilmesi sürecinden bahseden İhtimam, 2017 yılındaki yepyeni makalesinde bunu “CHAPLE” hastalığı olarak isimlendirdiklerini tabir ederek, şunları anlattı:
“Günümüzde hastalıklar isimlendirilirken tabiplerin kolay anlayacağı halde kısaltmalar kullanılıyor. Iğdır kökenli bir ailemiz, yöresel olarak jenerasyonlar boyunca benzeri durumda çocukların hastalandığını, hatta bir kısmının kaybedildiğini ve yöresel lisanda bu hastalığın ‘tedirğan’ olarak isimlendirildiğini tabir etmişlerdi. Bu enteresan bir gözlemdi. Biz bunun üzerine o bölgeye gidip oradaki çocuklar ve hastaların akrabalıklarını incelemeye karar verdik ve bir seyahat gerçekleştirdik. Açıkçası o bölgede yüzde 7’ye varan bir taşıyıcılık oranı olduğunu gördük ki bu epeyce ender hastalıklar için yüksek bir oran. Çağlar boyunca jenerasyonları yok eden, hasta çocukları öldüren bir hastalığı günümüzde çağdaş teknolojiyle CHAPLE olarak isimlendiriyoruz.”
NTV
