Türk Batık Envanteri Projesi: Mavi Miras (TUBEP) çalışmasını Koca Piri Reis Gemisi ile yürüten Türk bilim insanları, Muğla Bozburun’da Tunç Çağı’ndan kalma liman izleriyle ile yaklaşık 4 bin yıllık yüzlerce tarihi yapıtı keşfetti.
Cumhurbaşkanlığı dayanağı, Kültür ve Turizm Bakanlığı müsaadesi ile Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknoloji Enstitüsünden bilim insanlarının yürüttüğü proje devam ediyor. Türkiye kıyılarındaki batıkların envanterini çıkarmak üzere yürütülen çalışmada çarpıcı arkeolojik keşiflere imza atılıyor.
Çalışma kapsamında Marmaris-Bozburun bölgesinde Minos uygarlığına ilişkin olduğu iddia edilen izlere rastlayan bilim insanları, çok az bilginin ele geçtiği Tunç Çağı ticaret rotalarına ait bilgileri de arkeoloji dünyasının dikkatine sundu.
Tunç Çağı’nda su düzeyine ait bilimsel çalışma yaptıkları sırada sürpriz biçimde yüzlerce konik kap, fincan, tezgah yükleri, mutfak kapları, gaga ağızlı testilerden oluşan seramikler ile taş baltalara ulaşan grup, yapıtların milattan evvel 18. yüzyıla yani Orta Tunç Çağı’na tarihlendiğini ortaya çıkardı.
Tunç Çağı’ndan günümüze kalan en büyük ve en eski buluntuların yer aldığı kestirim edilen bölgede Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Başkanlığı ve Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Özdaş bilimsel danışmanlığında yürütülen çalışmayla Anadolu ve Minos medeniyetleri ortasındaki bağın ortaya çıkarılması, devrin ticaret rotasına ait bilgiler elde edilmesi bekleniyor.
Doç. Dr. Harun Özdaş, Mavi Miras çalışmalarına Koca Piri Reis Gemisi ile katkıda bulunmaya çalıştıklarını, batıklar ve yerleşim izlerini tespit ettiklerini söyledi. Derin sularda gelişmiş su altı aygıtlarıyla su düzeyleri üzerinde çalışırken sürpriz sonucu sığ suda, Ege tarihini değiştirecek buluntuların yer aldığı “fenomen” ile karşılaştıklarını aktaran Özdaş, şöyle konuştu: “3-30 metre ortasında değişen derinliklerde buluntular karşımıza çıktı. Günümüzden 4 bin yıl önceye dayanıyor. Büyük ihtimalle gemilerle, teknelerle taşınmış kargolar, liman ile liman yapıları olduğunu düşündüğümüz bir alanda yükleme sırasında bir nedenle tahribat görmüş. Seramik ve kaba yontu taşların liman kalıntısına işaret ettiğini düşünüyoruz. Tunç Çağı’nın bilinen en eski liman kalıntısı.”
Özdaş, buluntuların Minos uygarlığına ilişkin olduğunu düşündüklerini söyleyerek, “İşin enteresan tarafı şu; bölgede vakit durmuş, tıpkı bir batıktaki üzere liman kalıntısı vakti saklamış. Tunç Çağında Girit-Minos ve Anadolu ilgisini gösterebilecek bir buluntu haline gelmiş. Bu periyoda ait yerleşim, liman izi olarak karşımıza çıkarmış” dedi.
Buluntuların, Minos gemilerinin Anadolu kıyılarındaki birinci durağının Bozburun Yarımadası olduğuna işaret ettiğini anlatan Özdaş, “Buluntular, büyük olasılıkla Girit’te üretilen seramiklerin ihracat için Rodos ve Bozburun Yarımadası üzerinden kuzeye İassos, Milet, Efes ve Truva’ya, Kuzey Ege’ye gittiğini ve bir ticaret rotasının olduğunu gösteriyor. Bu rotaya ait günümüze kadar çok bilgi ele geçmemişti” dedi.
Buluntuların Türkiye kıyılarında bugüne kadar ele geçen en büyük Minos ve Anadolu Tunç Çağı yapıtları olduğunu vurgulayan Özdaş, bilim dünyasına kıymetli bilgiler kazandırılacağını, su altı çalışmaların genişletilmesi için sponsor takviyesine açık olduklarını da kelamlarına ekledi.
Abone Ol
NTV
