Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) Genel Lideri Aziz Koçal, besinde ve temel tüketim eserlerinde “gramaj oyununu” önlemeye yönelik yönetmelik değişikliğinin olumlu bir adım olduğunu belirterek, “Haksız kar sağlayan, ticari ahlak ve etik kurallarına karşıt davrananların ‘ticari sabıka ve sicil kaydı’ tutulmalı” dedi.
Koçal, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanarak Resmi Gazete’nin dünkü sayısında yayımlanan yönetmelik değişikliğiyle besin, temel tüketim, kozmetik ve paklık eserlerindeki gramaj oyunlarına karşı idari para cezası uygulanacağını söyledi.
Tüketicilere sunulan bir malda ünite fiyatını farklılaştıracak formda adet, uzunluk, tartı, alan, hacim ölçüleri ve gibisi ögelerinden birinde değişiklik yapılmasına karşın değişiklik yapılmadığı izlenimi uyandıran aldatıcı ambalajlama formüllerinin “aldatıcı ticari uygulamalar” kapsamına alındığını anımsatan Koçal, “Uzun müddettir, kimi paket eserlerde gramaj düşürülüp fiyatlar azaltılmadan ya da çok az artırım yapılarak, ‘ürüne artırım yapılmadığı’ algısıyla tüketici yanıltılmaktaydı.
Bakanlık, çıkardığı yönetmelikle, gramajların azaltılması halinde ambalajında da değişiklik yapılması ya da farklılık uygulaması gerektiği tarafında yasal düzenleme yapmıştır. Bu uygulama olumlu gelişmedir” diye konuştu.
Koçal, para cezalarının tek başına kâfi olmadığının yapılan uygulamalarda görüldüğüne dikkati çekerek, “Ceza alanların büyük bir kısmı ya şirket değiştiriyor ya da bir diğerinin üzerine öteki firmalar kurabiliyor. Tüketicinin ekonomik çıkarlarının korunması hakkı, kozmik bir haktır” sözlerini kullandı.
“ZABITALAR DA GÖREVLENDİRİLMELİ”
Ticari reklamlar ve ilanlar, çeşitli satış çeşitleri ve bu satışlara ait kontratlar, fiyat uygulamaları, çeşitli kamu hizmetleri üzere mevzularda kozmik tüketici haklarına ve ilgili kanunlara nazaran uygulamalar ve düzenlemeler yapılması gerektiğini vurgulayan Koçal, tüketicilere daha iyi ve uygun şartlarda mal ve hizmet sunulmasına yönelik tüm önlemlerin, yasal, idari, teknik, toplumsal, ticari ve ekonomik tedbirleri içermesinin ehemmiyet taşıdığını lisana getirdi.
Koçal, bu nedenle para cezası uygulamasının yanı sıra çeşitli önlemler alınıp, yasal düzenlemeler yapılması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Tüketiciyi istismar eden, tüketici üzerinden haksız kar sağlayan, ticari ahlak ve etik kurallarına muhalif davrananların ticari sabıka ve sicil kaydı tutulmalı. Fiilin durumuna ve tekrarına nazaran bir müddetliğine ticaretten men cezası verilebilecek, meslek ve esnaf odalarının üyelerini denetleyecek ve etik kurallarını oluşturacak yasal düzenlemeler kesinlikle yapılmalıdır. Kontrollerin caydırıcı özelliğinin olduğu genel kabul görmektedir.
Mahallî idarelerde bilhassa zabıtaların aşikâr bir kısmı etiket, fiyat ve gramaj kontrolleri konusunda gerekli eğitimden geçirilerek görevlendirilmeli, öbür vilayet yahut merkezi kontrol elemanlarına takviye olunmalıdır. Bu görevlilerin bağımsız kontrollere çıkabilmesi ve gerektiğinde tutanak düzenlemesi için yasal düzenleme yapılmalıdır.”
Koçal, Ticaret Bakanlığı’nın, tüketicide etiket okuma şuurunun oluşturulması için tüketici örgütleriyle ortak çalışmalar yapması ve bu örgütleri desteklemesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
NTV
