Türkiye’de birinci yeni tip corona virüs hadisesinin görülmesinin üzerinden 1 yıl geçti. Corona virüsün yayılmasına karşı alınan önlemlerin yanında, aşılama çalışması da devam ediyor. Çin’den getirilen inaktif aşı ile yaklaşık 8 milyon kişi aşılanırken, yerli aşının geliştirilmesine ait çalışmalar da sürüyor.
Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı ve TÜBİTAK’ın desteklediği 17 yerli aşı çalışması bulunuyor. Bunlardan Erciyes Üniversitesince geliştirilen aşı, yaygın kullanıma en yakın aşı durumunda. 5 Kasım 2020’de Faz-1 çalışmalarına başlanan aşıda şu anda Faz-2 çalışmaları devam ediyor.
”NİSAN SONUNDA FAZ-3’E BAŞLANMASI PLANLANIYOR”
Bilim ve Teknoloji Haftası aktiflikleri kapsamında Ankara’da öğrencilerle bir ortaya gelen TÜBİTAK Lideri Hasan Mandal, corona virüse karşı yürütülen yerli aşı çalışmalarında gelinen son durumu anlattı.
Türkiye’de aşı ve ilaç sürecinde geceli gündüzlü hafta sonları dahil çalışan birçok bilim beşerinin olduğunu belirten Mandal, “Çalışmaların bir kısmı faz evresinde. Erciyes’te yürütülen çalışmada da Faz-2 çalışmaları devam ediyor. İnşallah nisan ayının sonunda Faz-3’e başlanması planlanıyor. Dünyada birçok aşı şu an kullanımda, Türkiye’de de aşı kullanımda. Bu nedenle ‘Türkiye’deki geliştirilen aşılar gereksiz mi olacak?’ diye düşürülebilir. Lakin dünyanın ve insanlığın hala Covid-19 odaklı aşıya yalnızca bu devir için değil gelecekte de gereksinimi olacak. Hasebiyle Türkiye’de kesinlikle aşı çalışmaları yapılmalı” dedi.
”TÜRKİYE AŞI YETKİNLİĞİNE SAHİP OLDU”
Türkiye’de yeni karşılaşılabilecek zahmetlere, salgınlara yönelik artık bir aşı yetkinliğine sahip olunduğuna dikkat çeken Mandal, “Şu çok memnuniyet vericidir; 1 yıl evvel Türkiye’de aşı üretim tesisimiz yoktu. Şu an Türkiye’de 4 tane tesis var ve hücreden başlayıp, en son dolum evresine kadar aşı üretim yetkinliğine sahip oldu. Bu olağanda 10 yıllık bir vakit diliminde gerçekleşir. Şu anda 1 yıllık vakit diliminde gerçekleyebiliyorsa bu Türkiye’deki bilim insanlarımızın, Türkiye’deki özel dalımızın yetkinliğinin ön plana geldiği bir süreçtir. Türk bilim insanlarımız geceli gündüzlü bu sürecin içindeler. İnşallah bu hususta da hoş sonuçları yakın vakitte daima birlikte duymaya devam edeceğiz” tabirlerini kullandı.
”MUTANT VİRÜSE TESİRLİ TASARLANDI”
TÜBİTAK Lideri Mandal, dünyada hangi tip aşı çalışılıyorsa Türkiye’de de o tip aşıların çalışıldığını belirterek, “Orada rastgele bir biçimde farklılık yok. Türkiye’de çalışılan aşılarımızdaki farklılık tasarım noktasında. Geliştirilen aşıların kıymetli bir kısmı ‘spike protein’ dediğimiz yüzeyindeki kısma yönelik; fakat hocalarımızın geliştirmiş olduğu aşılar aşının bilhassa mutant virüslere karşı, değişimlere karşı daha süratli bir halde kullanılabilmesi için, tesirli olabilmesi için, tek bir bölgeye yönelik değil, 4 bölgeye birden tesirli olabilecek biçimde dizaynları yapıldı. Üretimleri de bu kapsamda. İnşallah sonuçları da bu faz çalışmaları esnasında daima birlikte görüyor olacağız. Türkiye yalnızca teknolojiyi takip etme noktasında değil birebir vakitte daha şiddetli, güç şartlara yönelik de gelişecek olan gereksinimler için bunu tasarlayabilecek ve geliştirebilecek noktada” diye konuştu.
”TİTCK’YA 2 AŞININ BAŞVURUSU YAPILDI”
Mandal, Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumuna (TİTCK) inaktif çeşidi bir aşı ile virüs gibisi parçacık asıllı geliştirilmiş bir aşının müracaatının yapıldığını aktardı. Yerli aşıların ne vakit uygulanacağına ait ise Mandal, “Bilim insanı olarak bu bahiste tarih vermek aldatıcı olabilir. Arkadaşlarımız gece gündüz çalışıyor, ellerinden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyorlar. Bilim insanlarımıza güveniyorum. Dün bir aşımız daha Sıhhat Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olan bunun değerlendirileceği TİTCK’ya faz çalışmaları, klinik çalışmaları başlayacak olan kuruma teslimi yapıldı. Faz müsaadesi alındığı an Faz-1 için birinci istekli kişi ben olacağım. Hangi aşı birinci faz çalışmasında pahalandırılacak ise o faz çalışmasında birinci istekli Sanayi ve Teknoloji Bakanımız ve beraberinde ben olacağım” dedi.
NTV
