Hazırlayan: Ayşegül Engür Dahi/NTV.COM.TR
İngiliz tıp mecmuası The Lancet’te yer alan yeni bir rapora nazaran Trump idaresi, yüzbinlerce kişinin vefatına neden olan siyasetleri zorlamak için kasıtlı olarak ırkçılık ve sınıf düşmanlığından yararlandı.
33 bilim insanı tarafından ortak yazılan makalede Donald Trump’ın sıhhat ve etraf üzerindeki tesirlerinin kapsamlı bir değerlendirmesini yapıldı.
ABD’DEKİ YARIM MİLYON MEVTİN YÜZDE 40’I ÖNLENEBİLİRDİ
Buna nazaran eski ABD liderinin uluslarası etraf mutabakatlarından çekilmesi iş sıhhatini ile ilgili muhafazaları kaldırılması sadece 2019’da 22 binden fazla mevte yol açtı. Çalışmada ayrıyeten, ülkedeki mevt oranlarının G7’deki başka benzerlerine yakın olması halinde ülkedeki Covid-19 kaynaklı ölümlerinin yüzde 40’ının önleneceğini tabir edildi. Araştırmacılar, ayrıyeten Trump’ı halk sıhhati kurumlarının tavsiyelerinden kaçındığı ve sağduyu yansılarını siyasallaştırdığı için suçladı.
ABD’deki hayat beklentisinin düşüklüğü Covid-19 ölümlerinin artırdı. 50 YILDIR YÜRÜRLÜKTE OLAN MADDEYİ KALDIRDI, AKCİĞER VE KALP HASTALARININ SAYISI ARTTI
Çalışmanın bulguları, Trump’ın memleketler arası mutabakatlardan çıkmamış olsaydı ülkedeki vefat oranlarının ne olabileceği konusunda istatistiksel varsayımlar yapmak için evvelki ABD liderleri ve başka ülkelerdeki siyasetçilerle karşılaştırmasına dayanıyor.
Trump idaresi 2019 yılında, Nixon tarafından 1970’de imzalanan ve Barack Obama tarafından karbon emisyonlarını düzenlemek için kullanılan “Temiz Hava Yasası”nı yürürlükten kaldırdı. ABD Etraf Muhafaza Ajansı, “kömüre karşı savaşı” sona erdirme tezi altında, Obama idaresinin emisyon kuralını aksine çevirdi ve ülkedeki hava kirliliğini denetim etmeyi bıraktı.
Çalışmanın ortak müelliflerinden epidemiyolog Hekim Philip Landrigan, Trump misyona gelmeden evvel on yıllar boyunca istikrarlı bir halde azalan hava kirliliğinin yasanın akabinde artmaya başladığı söz ederek “İnce partikül kirliliği, çocukluk çağı astımı, kalp hastalığı, akciğer kanseri ve diyabet de dahil olmak üzere her türlü ölümcül hastalıkla yakından temaslıdır. Bu tip hastalıklar nedeniyle yalnızca 2019 yılında 22 binden fazla kişinin öldüğünü varsayım ediyoruz. Ayrıyeten hava kirliliğinin Covid-19’un şiddetini artırdığı da bilinen bir gerçek” sözlerini kullandı.
ABD’deki sigortalı insanların oranı Trump devrinde yükseldi. ABD’DE HAYAT BEKLENTİSİ 1980’LERDEN BU YANA DÜŞÜK
Öbür taraftan, raporun geçmişi The Lancet’in Trump idaresinin halk sıhhati tesirlerini izlemek için klinik tıp, halk sıhhati ve epidemiyoloji üzere çok çeşitli mevzularda geçmişe sahip uzmanlardan oluşan bir komite oluşturduğu 2017 baharına dayanıyor. Raporda, Trump’ın sudaki toksinlerden, bilimsel araştırmalarının federal hükümet tarafından kullanılma formuna kadar bir çok mevzuyu kapsayan 84 hayati düzenlemeyi geri aldığı ve misyon müddetinin sonuna kadar hala devam eden 20 kuralı da değiştirildiği tabir edildi.
Müellifler, havadaki partikül hususta ortaya çıkan artışın çok ölümlerin birinci nedeni olduğu sonucuna vardı. Fakat, Trump’ın iklim değişikliği inkarının, etraf mirası üzerindeki en kalıcı leke olacağını da öne sürdü. Landrigan, “Çevresel ve mesleksel maruziyetten kaynaklanan ölümlerin 2017’de artmaya başladığını ve 50 yıllık düşüşü aksine çevirdiğini görüyoruz” açıklamasını yaptı. Öte yandan araştırmacılar, ABD’nin sıhhat sistemindeki esaslı sıkıntıların on yıllarca öncesinden geldiğini de kabul etti. ABD’deki ömür beklentisi oranlarının, 1980’lerden beri başka yüksek gelirli ülkelere kıyasla düştüğü söz edildi.
‘ın siyasetleriyle ölenlerin çoğunluğu onu destekleyenler oluşturuyor. ORTA GELİRLİ BEYAZLARIN ÖFKESİNİ IRKIÇILIĞA YÖNLENDİRDİ
Lakin bilim insanları, Trump’ın bu sorunu çözmek için harekete geçmek yerine, eski liderin siyasi muvaffakiyetini artırmak için bilhassa düşük ve orta gelirli Beyazların öfkesini, onları ırkçılığa ve yabancı düşmanlığına sürüklemek için kullandığını savundu.
TRUMP DESTEKÇİLERİ DAHA ÇOK ÖLDÜ
Komite, ayrıyeten ironik bir formda Trump’ı destekleyenlerin onun siyasetlerinden gerçekte en çok etkilenen beşerler ortasında olduğunu ortaya koydu. 2019 yılında meydana gelen ek 22 vefat büyük ölçüde Trump’a oy veren eyaletlerde meydana geldi.
SIHHAT SİGORTASINI KAYBEDENLERİN BİRÇOKLARINI AZINLIKLAR OLUŞTURUYOR
Bununla birlikte araştırma, Trump idaresi altında büyüyen ırksal eşitsizliklere de vurgu yapıtı. Buna nazaran Trump periyodunda sıhhat sigortasını kaybeden 2,3 milyon ABD’nin birçoklarını Covid-19’dan en fazla etkilenen siyahiler, Latinler ve yerli halk oluşturdu. Bu durum ise Covid-19 kaynaklı yaklaşık yarım milyon mevtin gerçekleştiği ABD’de pandeminin sadece bir sıhhat sorunu değil, tıpkı vakitte ırk ve sınıf ayrımcılığı sorunu olduğunu kanıtladı.
TRUMP TARAFTARLARI UÇAKTA OLAY ÇIKARDI
NTV
