Trakya bölgesindeki meşe ormanları tehlike altında.
Sayıları süratle artan ziyanlı böcekler, ağaçları kurutuyor.
Trakya’ya mahsus ve ormanlık alanlarda ziyanlı böcekleri yiyerek beslenen ve soyları tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan kırmızı orman karıncalarının popülasyonunu artırmak için yuvalar kurulup, tel örgülerle müdafaa altına alınıyor.
Toprak yüzeyine bir metre yükseklikte yuvalar yapılarak muhafaza altına alınmaya çalışılan karıncalar, kendi tartısının 100 katını kaldırabiliyor, ağaçlardaki ziyanlı böcekleri, larvaları ve tırtılları, salgıladığı formik asitle etkisiz hale getirerek yuvasına taşıyor.
‘SOYLARI TÜKENME TEHLİKESİ ALTINDA’
Kırmızı orman karıncalarının popülasyonunu artırmak için bölgedeki sivil toplum kuruluşlarıyla çalışan Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Yılmaz Çamlıtepe, 25 bin kilometre karelik Trakya Bölgesi’nde 10 binlerce kırmızı orman karıncası yuvası olması gerekirken, yalnızca 70 civarında yuva tespit ettiklerini söyledi. Bu durumun kırmızı orman karıncalarının soylarının tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunun göstergesi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Çamlıtepe şöyle dedi:
“Bu cinsin ehemmiyeti şuradan geliyor. Hem Trakya’ya mahsus bir çeşit olduğu için hem de tıpkı vakitte biyolojik gayrette faal bir çeşit. Bilhassa Avrupa’da yıllardır ormanları korumak için kırmızı orman karıncaları kullanılır. Trakya’daki ormanlar biliyorsunuz yüklü olarak meşe ormanlarıdır ve meşenin en büyük zararlıları da kelebeklerin tırtılları. Yazın tıpkı bir yangın olmuş üzere meşe ormanlarını talan ederler, yapraklarını tüketirler. Bunların yiyicileri de bu kırmızı orman karıncaları. Bunların yuvaları azaldığı için de bu ziyanlı böceklerin oluşturduğu tahribatlar inanılmaz boyutta. Münasebetiyle bunları korumak, popülasyonlarını artırmak lazım. Bunu başarabilirsek, doğal dengeyi bir ölçüde sağlamış oluruz”.
‘PLANSIZ SANAYİLEŞME BÜYÜK ZİYAN VERDİ’
Trakya’daki kırmızı orman karıncalarının büsbütün insan faaliyetleriyle yok olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yılmaz Çamlıtepe, karıncaların yuvalarının büyük olmasının insanların dikkatini çektiğini belirtti. Çamlıtepe, “Oynamaya başladığınızda da asit püskürtüyorlar ve bu deriyi yakıcı bir özellikte. Çabucak bozma çalışmaları oluyor. Talan ettiğinizde ormanları da bozmuş oluyorsunuz. Bu onların hayat alanlarını da bozuyor. Habitat parçalanması dediğimiz olay Trakya’da çok yaygın. Bilhassa son 50- 60 yılda Trakya’daki plansız sanayileşme bölgeye çok büyük ziyan vermiş durumda. Bütün bu tesirlere zirai ilaçları da ekleyebiliriz zira büyük bir ziraat alanı Trakya bölgesi. Baktığımızda çiftçilerimiz her yıl daha fazla zirai ilaç kullanıyor. Dozu her yıl artırıyor ziyanlı böceklere karşı zira bu ziyanlı böcekler çok süratli da direnç gösteriyorlar. Bunun yolu bu çeşit ziyanlı zirai ilaçlardan fazla doğal uğraş. Bunların yiyicileri var. Yiyici böcekler var, bu formda çaba edin” dedi.
KARINCA İRTİBAT ÇİZGİSİ
Prof. Dr. Yılmaz Çamlıtepe, kırmızı orman karıncalarının kurdukları yuvaları tel örgülerle kapatıp müdafaa altına almayı sürdürürken, bölgedeki beşerler, sivil toplum kuruluşları ile ortak çalıştıklarını söyledi. Çamlıtepe, “Bir çizgi oluşturduk; ‘Karınca irtibat hattı’. Bu çabucak hemen her yere ulaşmış durumda. Bölge halkı haber aldıklarında çabucak bize ulaşıyorlar. Biz de tespit edebildiğimiz bu karıncaların büyük kısmını müdafaa altına alıyoruz. Bunun için her köyden muhtarlarımızdan, köylülerimize ve sivil toplum kuruluşu üyelerine teşekkür ediyoruz” dedi.
‘ORMAN KARINCALARI EKOSİSTEM MÜHENDİSLERİ’
Prof. Dr. Çamlıtepe, kırmızı orman karıncalarını ekosistem mühendisleri olarak da isimlendirdiklerini tabir ederek, “Gerçekten ekosistemi düzenleyen mühendisler üzere davranıyorlar. Toprağı havalandırıyorlar, ziyanlı böcekleri yok ediyorlar. Dengeyi sağlarken, kilit taşı tipler olarak yer alıyorlar. O ekosistemde kilit taşı tipler ortadan kalktığında ekosistem büyük bir tahribata uğruyor, büyük bir dengesizliğe karşı gidiş başlıyor. Bu açıdan da bu cinslerin kesinlikle korunması gerekiyor. Çok geniş bir ağa sahibiz. Çabucak çabucak her yerden bu yuvalarla ilgili bize irtibat geliyor. Lakin bakıyorsunuz bu yuva gelecek yıl yok olmuş. Yaptığımız müdafaa çalışmaları, oluşturduğumuz bu mahallî ağ sayesinde sahiden bu yok olmaları oldukça bir azaltmış durumdayız. Şayet sayıları artarsa, Trakya ormanlarındaki o meşelerdeki ziyanlı popülasyonu olan bu tırtılları denetim edebileceğiz ve hasebiyle ormanları korumuş olacaksınız” diye konuştu.
Kırklareli’nin Poyralı köyü Muhtarı Bülent Kayacık, köylerindeki kırmızı karınca yuvalarını korumak için büyük çaba gösterdiklerini söyledi. Kayacık, “Köyümüzde tabiatta gayret eden çok dostumuz, arkadaşımız var. Karıncalar da herhalde doğayı sevdiğimiz için köyümüze yuvalandılar. Bizim artık ormanlarımızda devamlı fabrikalar tahribat yapıyor. Gördüğünüz üzere bu karıncalara sahip çıktığımız üzere, tabiatımıza, ormanımıza, meşelerimize sahip çıkmaya çalışıyoruz. Ormanlara bu türlü taş ocağı, kil ocağı açtığınızda bugünkü virüsün birebiri oluyor. Kırmızı karınca meşe ormanlarında çok var. Onlara gelen zararlıları yok eden çalışkan bir cins. Trakya’ya mahsus olduğunu biliyoruz. Bizim köyümüzde 5 tane yuvaları var. Hepsini muhafaza altına almaya çalışıyoruz. Haftada bir kez gelip denetim ediyorum. Buralara en fazla gelenler çobanlar. Onlar da her gelişlerinde haber veriyor” tabirlerini kullandı.
NTV
