Türkiye’de, 1990’lı yıllarda aşı geliştirilmesi çalışmalarında misyon alan ve birinci sefer ‘adsorbe tetanos’ aşısını geliştiren takımın başında bulunan Dr. Erkan Özcengiz, Pharmada İlaç bünyesinde Covid-19’a karşı yerli aşı geliştirdi.
Ağustos ayından bu yana yapılan çalışmalarda ‘Sars-CoV-2 Rekombinant Protein Subunit Aşı’nın hayvan deneyleri ocak ayının başında olumlu sonuçlandı.
İnsan deneylerine geçilecek olan aşıyla ilgili konuşan Özcengiz, Covid-19’a karşı ‘Sars-CoV-2 Rekombinant Protein Subunit Aşısı’ geliştirdiklerini söyledi.
Özcengiz, “Çalışmalarda epeyce tesirli ve zararsız bir aşı prototipi oluştu. Bu aşımız Sars-CoV-2 virüsüne ilişkin 3 değerli proteini içermektedir. Bu antijenler mikroorganizmada tabir ettirilip, saflaştırılmış ve çok uygun adjuvant formülasyonu ile güçlendirilmiştir. Buradan elde ettiğimiz sonuçlar da humoral bağışıklık cevabı ve güçlü bir hücresel bağışıklık cevabı elde edilmiştir. Artık bu rekombinant protein aşısının en yakın vakitte üretimini gerçekleştirip ülkemizde ve tüm dünyada kullanımı için amaçlarımız bulunmaktadır” dedi.
“SONBAHARDA KULLANIMA HAZIR HALE GELMESİNİ PLANLIYORUZ”
Üretim yeri için Sıhhat Bakanlığı’na GMP (Good manufacturing practice-İyi üretim uygulamaları) başvurusunu yaptıklarını belirten Dr.Özcengiz, “Aşı ile ilgili birinci bilimsel çalışmalarımızı da yakın vakitte yayınlayacağız. Aşının kuvvetli bir bağışıklık cevabı çıkarması ve antikor karşılığı oluşturması bugünlerde meydana çıkmış olan varyant mutasyonlara adaptasyonu konusunda da bizi çalışmaya itmiştir. En kısa vakitte ortaya çıkan varyantlarla uyumlu bir antijeni aşıya ek ederek insan çalışmalarında bir başka aşı olarak da kullanmayı planlıyoruz. İnsan çalışmalarında Sıhhat Bakanlığı’nın vereceği takviye çok değerli. Oradaki çalışmaların süratli gitmesi faz 1 insan kümesi içerisinde 1-2 ay üzere bir müddette bitmesi ondan sonra faz 2 ve 3’ün bir ortada yapılması ve sonbahara bu aşının kullanıma hazır hale getirilmesini planlıyoruz. Birebir vakitte bu aşının varyantlara uyumlu ve güçlendirilmiş bir aşı olarak ortaya çıkmasını hedefliyoruz” diye konuştu.
“YAŞLILARDA ÇOK TESİRLİ OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ”
Dr. Özcengiz, aşının üretim kapasitesinin birinci yapılacak büyük üretim çalışmasında netleşeceğini belirterek, epeyce iyi bir kapasiteye ulaşarak bu periyotta bilhassa aşıya ulaşamayan ülkelerinde aşı muhtaçlığının giderilmesini hedeflediklerini tabir etti. Aşıların güçlü bağışıklıkla karşılık vermesi, uzun karşılık vermesi, aktif ve zararsız olmasının değerini vurgulayan Özcengiz, “Burada bilhassa yaşlı insanlardaki bağışıklık cevabı için aşıların kalitesi çok daha değer arz etmektedir. Zira bu virüsün maksat kümesi temel olarak daha çok yaşlılara ve yaş ilerledikçe olan kümeye daha fazla tesir etmektedir. Zira immun sistemin yaşlanma ile ilgili olarak zayıflaması ve bu virüsün de çabucak enfeksiyonun başlangıç periyodunda süratli bir hücresel bağışıklık karşılığı yansısını alamaması nedeniyledir ki yaş ilerledikçe bu enfeksiyon daha ağır geçme noktalarına gidebilmektedir. O nedenle gayemiz bu aşının yaşlılarda da çok çok tesirli olacağını düşünüyoruz” dedi.
NTV