Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Lideri Mustafa Şentop, “Yeni anayasa bir ütopya, erişilmez bir şey değildir. Bu, gerçekleşebilir bir şeydir, kâfi ki iyi niyetle olsun, yapma konusundaki irade olsun.” dedi.
Şentop, Ülke TV canlı yayınında gündeme ait değerlendirmelerde bulundu ve soruları yanıtladı.
“FETÖ’nün 7 Şubat MİT kumpasına” ait soruyu yanıtlarken Şentop, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı periyodunda FETÖ’nün bilhassa yargı ve emniyetteki yapılanmalarına dikkat ve hassasiyet gösterdiğini belirtti.
Erdoğan’ın kendisine 7 Şubat sonrası “özel yetkili mahkemelerle” ilgili yürütülen çalışmaya katılmasına ait talimat vermesine karşın “bürokratik münasebetlerle çalışmadan uzak tutulduğunu” lisana getiren Şentop, FETÖ’nün, yapılanması fark edildiği için harekete geçtiğini söyledi.
Şentop, 28 Şubat darbesinin TSK değil, yargı eliyle yapıldığını ve AK Parti iktidarının birinci yıllarında Danıştay’ın aldığı kararlarla adeta ulusal eğitim ve sıhhat bakanlıklarını yönettiğini kaydederek, FETÖ’nün “bu güçlü vesayet organını” ele geçirmek için yargıda yapılanmaya başladığına işaret etti.
O devir Başbakan olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, FETÖ’nün yapılanmasını önlemeye yönelik adımlar attığını vurgulayan Şentop, Erdoğan’ın kararlı duruşunun, FETÖ’nün başarılı olmasına müsaade vermediğine dikkati çekti.
Şentop, “FETÖ’cüler bir şey yapınca hükümet yahut siyasi iktidar harekete geçmemiştir. Tam aksine FETÖ’cülere ait ipuçları ve varlığına karşı kanaat hasıl olmuş, buna karşı bir hal geliştirildiği için onlar ortaya çıkıp atılımlar yapmak durumunda kalmışlardır.” değerlendirmesinde bulundu.
“ANLAŞILAMAYAN HUSUSLAR MİLLETE GÖTÜRÜLEBİLİR”
Meclis Lideri Şentop, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Yeni anayasaya gereksinim var” açıklaması ve MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli’nin buna takviye vermesine ait değerlendirmesinin sorulması üzerine, 1982 Anayasası’nın, imal sürecinden itibaren tartışılan ve şahsen darbecilerin yaptığı anayasa olduğunu, kabul edildiği devirde milletin demokratik hayata dönüş için bu düzenlemeyi gerekli gördüğünü anlattı.
Anayasanın darbe gölgesinden kurtarılması gerektiğini belirten Şentop, öte yandan yapılan birçok değişiklik sebebiyle unsurlar ortasında uyumsuzluklar görüldüğünü söyledi.
Şentop, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin değiştirilmesini isteyen siyasetçiler bulunduğunu lisana getirerek, “(Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçelim) formunda tartışmalar, aslında bir anayasa değişikliği tartışması. Bunu tartışıyor” biçiminde konuştu.
2011 yılında oluşturulan uzlaşma komitesinin yeni anayasa için görüş topladığını söyleyen Şentop, o periyot Başbakan olan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çalışma sonunda mutabık kalınan 60 unsurun geçirilmesini istediğini aktardı. Mustafa Şentop, “Baştan ‘Evet.’ dediler ancak sonra caydılar nedense, bilemiyorum. ‘Hayır’ dediler.” sözlerini kullandı.
TBMM Lideri Şentop, yeni anayasa konusunda iktidar ile muhalefet ortasında nasıl bir uzlaşma sağlanabileceğine ait soruyu yanıtlarken geçmiş örneklerde de olduğu üzere kimi siyasi partilerin anayasa görüşmeleri için ön kural getirdiklerini, bu durumda muahedenin mümkün olmadığını söyledi.
“Olmayacak bir şeye heves etmeyelim. Tam mutabakatla anayasa yapabilmek mümkün değil” diyen Şentop, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Burada mutabık kalınacak taraflar, mutabık kalınamayacak taraflar var. Kanaatim, mutabık kalınacak hususlar çarçabuk halledilebilir. Hatta bunlar için referanduma bile gerek olmaz. Millet aslında o yetkiyi vermiş. Belirli sayısal çoğunluğu bulursanız anayasa yapma yetkisi vermiş. Bu yapılabilir. Anlaşılamayan hususlar işin sahibine, millete götürülebilir. ‘Anlaşmazlığı millet gidersin.’ denilebilir. Yeni anayasa bir ütopya, erişilmez bir şey değildir. Bu, gerçekleşebilir bir şeydir, kâfi ki iyi niyetle olsun, yapma konusundaki irade olsun.”
“CUMHURİYETLERİ NUMARALANDIRMAK FRANSIZ ADETİDİR”
TBMM Lideri Şentop, “Yeni anayasa için kurucu meclis gereklidir.” halindeki telaffuzların anımsatılması üzerine, “Aslında karşıtı doğrudur. Anayasayı yapan meclis, kurucu meclistir. Bir meclisin kurucu meclis olup olmadığını anayasa yaptığı vakit görüyoruz. Yaptığı vakit bu sıfatı alıyor. Kurucu meclis olduğu için anayasa yapmıyor. O bakımdan bu tartışma abes. Tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan tartışması gibidir” dedi.
Şentop, UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in “Sıfırdan bir anayasa yapmak üzere bir tezse bu, o vakit ikinci cumhuriyetin kuruluşu manasını taşır.” kelamlarını değerlendirirken “Cumhuriyetleri numaralandırmak, Fransa adetidir. Fransızlar 5. cumhuriyetteler” sözlerini kullandı.
Mustafa Şentop, “Bu, 1924 Anayasası değil ki. Bu, o anayasa olmuş olsa ‘Cumhuriyet’in temel anayasasını değiştiriyorsunuz.’ der. Bunu değiştirmiş aslında 61’de darbeciler, 82’de bir daha değiştirmişler. Aslında tahminen bu anayasa, bu manada Cumhuriyet’in kuruluşundaki temel anlayışlara, ideolojiye dönüşe imkan verir. Şu anki ideoloji, darbecilerin ortaya koyduğu bir paradigma, felsefe” değerlendirmelerinde bulundu.
Yeni anayasa konusunda partilerin yaklaşımlarının hatırlatılmasının akabinde Meclis Lideri olarak bu mevzuda inisiyatif alarak partilerle görüşüp görüşmeyeceğinin sorulması üzerine Şentop, “Bir niyet varsa Meclis Lideri olarak üzerime düşen ne varsa yaparım” karşılığını verdi.
“FETÖ’NÜN OTURMAK İSTEDİĞİ YER ORASIYDI”
27 Mayıs’taki anayasanın hazırlanış süreciyle ilgili değerlendirmede bulunan Şentop, Türkiye’de darbeciler eliyle kurulan “vesayetçi sistemi” de şoför kurslarındaki eğitim araçlarına benzettiğini belirtti.
Eğitim araçlarında eğitmenin oturduğu ön koltukta da gaz ve fren üzere aracı denetim etmeye yarayan aparatların bulunduğunu, eğitmenin dilediğinde aracı yürütüp durdurabildiğini ve sürücüsü fonksiyonsuz hale getirebildiğini anlatan Şentop, şu sözlere yer verdi:
“Türkiye’deki vesayetçi sistem dediğimiz sistem bu. Bu sistemde seçim kazanan başbakan, hükümet, ‘Şunları yapacağım.’ diyor. Bakıyorsunuz, bir şey yapamıyor. Sistem bu türlü olunca kimileri sağ tarafa oturmaya heves ediyor. Düşünülen nedir? Siyaset yoluyla ülkeyi yönetmek. O, şoför kursu örneğindeki aracın sol koltuğudur. ‘Siyaset yapalım, kazanalım, gelelim, ülkeyi yönetelim.’ lakin kimileri aracın sistemini iyi bildiği için, ‘bürokratik elitler’, onlar temel diyorlar ki ‘Araç sağ taraftan yönetim ediliyor. Sol taraf değerli değil, sağ tarafa oturmak lazım.’ FETÖ’nün de oturmak istediği yer orasıydı. Siyasi parti kurmak, misyon yapmak üzere hevesleri yoktu ama 2002’den beri, Cumhurbaşkanımızın liderliğinde Türkiye’deki o değişiklik evvel fiilen siyasetin alanını genişleterek, daha sonra kanunlarda, anayasada yapılan değişiklilerle siyasetin alanı gelişti, vesayetin alanı daraldı.
Vesayetin alanı daraldıkça aparatların bir kısmı söküldü, en son hükümet sistemi değişikliğiyle birlikte o aparatların söküldüğü kanaatindeyim lakin otomobil yeniden tıpkı, otomobilin büsbütün yenilenmesi tahminen daha yanlışsız olacaktır.”
“REKTÖR ATAMASI BAĞLAMINDA İZAH EDEBİLMEK MÜMKÜN DEĞİL”
Boğaziçi Üniversitesindeki olaylara ait Şentop, rektör atamasının akabinde protestoların yapıldığını lisana getirerek, “Olan biten bundan mı ibarettir? İzmir’de, Ankara Kızılay’da, İstanbul Kadıköy’deki hareketler, Boğaziçi Üniversitesine atanan rektörü beğenmedikleri için yapılan şovlar olarak izah edilebilir mi?” diye sordu.
Harekete katılanlardan bir kısmının Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi, bir kısmının da hiç öğrenci olmadığının tespit edildiğini anımsatan Şentop, bu şahısların profesyonel aksiyoncu olduklarını, nerede aksiyon olursa oraya götürüldüklerini, daha evvelki planlamalar içinde rolleri bulunanların olduğunu belirtti.
Şentop, ayrıyeten kelam konusu şahıslardan terör örgütleriyle kontaklı olanların bulunduğunun da açıklandığını kaydetti.
Bütün bu olaylar bir arada değerlendirildiğinde sorunun yalnızca bir rektörü istememek, rektörün atanış formuna karşı çıkmak üzere bir bağlam içinde düşünülmesini engellediğini söyleyen Şentop, “Buradaki problem biraz daha geniş. Bütün dünyada yavaş yavaş bilhassa etrafımızda gelişen, Rusya’daki olaylarla birlikte birlikte baktığımızda güya bir müddet sonra yapılması düşünülen, beklenen mümkün olaylar için burada bir hareketlilik çekirdeği oluşturmak, bunu sıcak tutmak üzere bir maksat varmış üzere düşünüyorum zira bunu öbür türlü izah edebilmek, bunu bir rektör ataması bağlamında izah edebilmek mümkün değil, tüm parametreleri bir ortaya getirdiğimizde” tabirlerini kullandı.
2000 yılında Samsun’daki üniversiteye yapılan rektör atamasını hatırlatan Şentop, bu devirde öğretim üyelerince belirlenen ve YÖK tarafından Cumhurbaşkanına gönderilen üç isimden birincinin 297, ikincinin 73, üçüncünün de 71 oy aldığını, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in 71 oy alan üçüncü sıradaki kişiyi rektör olarak atadığını lisana getirdi.
Yüksek oy alan rektör adayını destekleyen öğretim üyelerinin kelam konusu atamaya reaksiyon göstermek için Atatürk anıtına çelenk bırakmak ve basın açıklaması yapmak istediklerini fakat polisin buna müdahale ettiğini söyleyen Şentop, şöyle konuştu:
“100’ün üzerinde öğretim üyesinin bir kısmı cübbeleri yırtılarak, yerlerde sürüklenerek gözaltına alınmış. Slogan, taşkınlık yok, çelenk koyup açıklama okuyacaklar, buna müsaade edilmemiş. Öğretim üyeleriyle ilgili Toplantı ve Şov Yürüyüşleri Kanunu’na alışılmamış davranmaktan ötürü dava açılmış, öğretim üyelerinin tamamı hakkında ayrıyeten üniversitede soruşturma açılmış. Bu üniversitedeki öğretim üyeleriyle ilgili verilen cezalar var. Yeniden kimi siyasi partilerin yöneticileri, öğretim üyelerini Samsun’da denize dökeceklerini söylemişler. Öğretim üyelerinin tabirlerini almak için rektörlük makamına verilen yazıda, ‘Cumhurbaşkanının Anayasa’nın 130’uncu unsuruna nazaran takdir hakkını kullanarak üniversite rektörlerini atadığı, bu nedenle de protesto edilmesinin cürüm teşkil ettiği’ görüşü savunulmuş. Buna dayanarak ceza verildi öğretim üyelerine.”
Şentop, Boğaziçi’ndeki olayların ise rektör atamasıyla yorumlanabilecek parametrelerin dışına çıktığına işaret ederek, “Burada öteki bir tablo var. Öbür bir hazırlığın ipuçları görülüyor, seziliyor. Buna devlet müsaade etmez” dedi.
AYM’NİN BERBEROĞLU KARARI
Anayasa Mahkemesi’nin Enis Berberoğlu kararını da pahalandıran Şentop, şunları lisana getirdi:
“Anayasa Mahkemesi, iki karar verdi fakat kararlar teknik olarak birbirinden farklı. Burada seçme seçilme hakkının, kişi hürriyetinin ihlal edildiğine dairdi birinci karar. ‘Milletvekili seçildiği için tekrar dokunulmazlık kazanmıştır, kazandıktan sonra da yargılamanın durdurulması lazımdı, durdurulmamıştır.’ diye verdi. Bunu birinci derece mahkemesine gönderdi. Bu bahiste tüzel tartışmalar yapılabilir. Şahsi kanaatim, birinci derece mahkemesi karar verdiği vakit birinci derece mahkemesinin karar verdiği sırada Berberoğlu’nun dokunulmazlığı yoktu. İstinafa gitti, orada bir karar verildi, o vakit da dokunulmazlığı şimdi yoktu. Yargıtay’a gittiğinde Berberoğlu seçildi ve Meclis’e geldi. Bu karar, Yargıtay basamağında verildi. Durma kararı verilmesi gerekiyorsa bunu Yargıtay verecek. Bir ihlal kelam hususuysa bunun muhatabı birinci derece mahkemesi değil, Yargıtay olması gerekirdi. İkinci karar ise 14. Ağır Ceza Mahkemesi buna uymadığı için, uymaması sebebiyle bir ihlal ortaya çıkıyor. Mevcut ihlal devam ettiriliyor, bundan ötürü verilmiş bir karar.
Anayasa Mahkemesi, bu kararında, 145. paragrafında ‘Bu, hukuk tertibinin, anayasal nizamın ihlalidir mahkemeninki. TBMM başta olmak üzere, HSK ve öbür kamu kurumları da bu bahiste bir şeyler yapmalıdır.’ manasında, ‘Gelin, daima birlikte çözelim bu mevzuyu.’ üzere bir yaklaşım içinde, bir nevi Meclis’e de tembihte bulunuyor, öğüt veriyor. Bilgi için Meclis ve HSK’ye bunu gönderiyor. Ne gerek varsa? Zira Resmi Gazete’de yayımladığınız bir şeyden bilgi sahibi oluyoruz. İçerideki bu tabirlerde güya Meclisin yapacağı bir şeyler var, onları Meclis yapmıyormuş da hatırlatalım üzere tablo ortaya çıkıyor. Bu, yalnızca benim anlayışım ya da evhamım falan değil. Birçok kişi bu türlü anlamış. Kararı baştan sona okudum. Meclis’in yapacağı bir şey görülmüyor. Meclis ne yapacak? Belirtilmemiş.”
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nde kararın bulunduğunu, tavzih ve maddi yanlışın düzeltilmesi talebinde bulunulmasının mümkün olduğuna işaret eden Şentop, “Böyle bir talepte bulunacağız. ‘Burada Meclis ile ilgili şeylerden bahsediyorsunuz. Bu nedir? Bunu biz anlamadık, bunu bir izah edin, Meclis’ten ne yapmasını istiyorsunuz? Şayet nitekim Meclis’ten yapmasını istediğiniz somut bir şey yoksa o vakit bu maddi yanılgıyı düzeltin.’ diyeceğiz. Sonuç prestijiyle bir şey varmış üzere bir çağrışım ortaya çıkıyor. Buna kimsenin hakkı yok. Bu halde dolaylı da olsa Meclis’i töhmet altında bırakmaya Anayasa Mahkemesinin hakkı yok fakat bu türlü bir intiba oluşturmak, erkler ayrılığı bakımından da çok sorunlu bir tablo” değerlendirmesinde bulundu.
NTV
