Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Genel Lideri Ali Yalçın, “Yükseköğretime Bakış 2020: İzleme ve Kıymetlendirme Raporu”na nazaran, 2011-2020 ortasında üniversite imtihanına başvuran aday sayısında yüzde 42, yerleşen aday sayısında ise yüzde 17’lik artış olduğunu belirtti.
Yalçın, Memur-Sen Genel Merkezi’nde düzenlediği basın toplantısında, Eğitim-Bir-Sen tarafından bu yıl 4’üncü kere hazırlanan ve “Yükseköğretime Geçiş”, “Yükseköğretime Erişim ve Katılım”, “Eğitimin Çıktıları”, “Öğretim Elemanları”, “Eğitim Ortamları”, “Yükseköğretimin Finansmanı” ile “Üniversitelerin Akademik ve Yenilikçilik Performansı” olmak üzere 7 ana başlıktan oluşan raporu kamuoyuyla paylaştı.
Rapordaki kimi sayısal datalara dikkati çeken Yalçın, “2011-2020 ortasındaki 10 yıllık dönemde üniversite imtihanına başvuran aday sayısında yüzde 42 artış var. İmtihan sonucunda yerleşen aday sayısında ise yüzde 17 artış kelam konusu. Aslında göstergelerimiz olumluya yanlışsız gidiyor yani Türkiye bu manada yaptığı yatırımın karşılığını görüyor lakin daha ihtimamlı davranmak ve daha fazla mevzuya eğilmek ve bir an evvel ara almak mecburiyetimiz var” diye konuştu.
Bu yıl liseden yeni mezun olanların yüzde 32’sinin bir yükseköğretim programına yerleşebildiğini aktaran Yalçın, geri kalan kısmın bu imkanı kullanamadığını, bunun da toplam sayının üçte ikilik kısmını oluşturduğunu söyledi.
Yalçın, son beş yılda yükseköğretimde toplam yeni kayıt öğrenci sayısının yaklaşık 40 bin azaldığını ve 2019’da 1 milyon 367 bin olarak gerçekleştiğini, yüz yüze öğretim yeni kayıt sayısının son beş yılda 4 bin artış gösterdiğini ve 831 bin olduğunu kaydetti.
2009’da 3 milyon 477 bin 940 olan öğrenci sayısının 2019’da 7 milyon 940 bin 133 olduğunu aktaran Yalçın, 10 yıllık müddet zarfında lisans ve lisansüstü öğrenci sayısının yaklaşık iki katına çıktığını ve ön lisans öğrenci sayısının yaklaşık üç kat arttığını tabir etti.
Yalçın, ayrıyeten açık öğretimin Türkiye yükseköğretim sistemi içerisindeki hissesinin da artmaya devam ettiğini vurguladı.
Bu yıl 129 devlet ve 79 vakıf üniversitesi olmak üzere, toplam 208 yükseköğretim kurumunda eğitim verildiğini aktaran Yalçın, bu yükseliş trendinin olumlu karşılanması gerektiğini söz etti.
Yalçın, 2019-2020 yılı prestijiyle yükseköğretimde 51 bin araştırma vazifelisi, 38 bin öğretim vazifelisi ve 86 bin öğretim üyesi olduğunu belirterek OECD ortalamasını yakalamak için 206 bin öğretim elemanı sayısına ulaşılması gerektiğini vurguladı.
TEKLİFLER
Rapordaki dataları kıymetlendiren Yalçın, yükseköğretime olan talebin her geçen yıl artacağı göz önünde bulundurularak yükseköğretim kapasitesinin artırılması tavsiyesinde bulundu.
Ali Yalçın, yükseköğretimin farklı alanlarında mevcut yahut yeni açılacak programların kontenjan sayılarına ait alınan kararların, iş gücü piyasasının muhtaçlıkları ve istihdam imkanları dikkate alınarak tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı.
Lise son sınıf seviyesinde üniversite giriş imtihanına başvuran ve bir yükseköğretim programına yerleşen öğrenci oranının her geçen yıl düştüğüne işaret eden Yalçın, bu düşüşün nedenlerinin detaylı olarak incelenmesi ve mevcut yükseköğretim kontenjanına ait siyasetlerin yine gözden geçirilmesi gerektiğini tabir etti.
Yalçın, Türkiye yükseköğretimindeki öğrenci sayısında artış eğilimi olsa da bunun açık öğretimdeki büyümeden kaynaklandığının unutulmaması gerektiğini, yükseköğretim sisteminin daha nitelikli büyümesi ve artan yükseköğretim talebine karşılık üretebilmesi için tercih edilebilir yüz yüze programların sayısının ve kapasitesinin artırılması gerektiğini söyledi.
Yükseköğretim kurumlarının yurt genelinde daha istikrarlı dağılmasına yönelik siyasetler geliştirilmesi gerektiğini söz eden Yalçın, toplam öğrenci sayılarının yükseköğretim kurumları ortasında daha istikrarlı dağılımının sağlanması ve eğitim hizmetinin kalitesini artırıcı siyasetler izlenmesi gerektiğine işaret etti.
Yalçın, doktora mezun sayısındaki artış eğiliminin değerli olduğunu lakin Türkiye’nin mevcut doktoralı öğretim elemanı muhtaçlığı dikkate alındığında, bu sayının daha da artırılmasına gereksinim duyulduğunu belirtti.
Bilhassa genç işsizliği azaltmaya ve genç istihdamını artırmaya yönelik faal siyasetler geliştirilmesinin ehemmiyetine dikkati çeken Yalçın, Türkiye’nin öğretim üyesi açığının kapatılması için lisansüstü eğitimi destekleyen ulusal ve memleketler arası programların kapasitelerinin artırılmasına gereksinim olduğunu aktardı.
Yalçın, hem bölünen üniversiteler hem de 2006 ve sonrasında kurulan üniversitelerin yatırım harcamaları ve muhtaçlıkları da dikkate alınarak yükseköğretimin bütçe içerisindeki hissesinin artırılmasını istedi.
Öte yandan yeni tip corona virüs (Covid-19) salgınıyla çabada kapsamında dün alınan kararları da anımsatan Yalçın, bu süreçte kendilerine düşen vazifenin, Bilim Şurası ve Sıhhat Bakanlığının teklifleri doğrultusunda alınan kurallara uymak olduğunu kaydetti.
NTV
