Omurga eğriliği, sırt ya da bel nahiyesinin sağa, sola sahih eğilmesi ve / yahut omurların kendi ekseni etrafında dönmesi olarak tanımlanabilir. Omurgada deformiteye bağlı olarak gelişen eğrilik tek başına olabileceği üzere eğriliğe, öne gerçek eğilme ile karakterize olan kifoz (kamburluk) da eşlik edebilir.
Tüm yaş kümelerinde, omurganın çeşitli ortamlarında oluşabilen omurga eğriliği, çoklukla 10 ila 15 yaş aralığındaki insanlarda, büyüme atağının acilen öncesinde görülür. Toplulukta görülme sıklığı yüzde 2 ila yüzde 4 nispetinde olan skolyoz vakalarının büyük kısmını düşük noktalı eğrilikler oluşturur.
Farklı bir deyişle, omurga eğriliklerinin sırf yüzde 10’u tedavi gerektirecek boyuttadır. Bilhassa 30 raddeyi geçen eğriliklerin kızlarda görülme mümkünlüğü erkeklere kıyasla yaklaşık 10 kat fazladır. Skolyoz, yapısal ya da farklı bir deyişle omurganın kendisinden kaynaklanan problemlere bağlı oluşabileceği üzere tepkisel olarak yani omurgayı ilgilendiren farklı nedenlere bağlı olarak da gelişebilir.
Doğumsal ya da kas ve hudut hastalıklarına bağlı olarak gelişebileceği üzere kimi insanlarda nedeni anlaşılamayan biçimde de omurga eğriliği oluşabilir. Omurga eğriliğinin sınıflandırılması da rahatsızlığın nedenine bağlı olarak yapılır.
SKOLYOZUN CINSLERI NELERDİR?
Konjenital Skolyoz: Doğumsal omurga eğriliği olarak da bilinen konjenital skolyoz, ana karnındayken gelişir. Sıklıkla doğumdan sonraki birinci yıllarda süratli bir ilerleme gösterir. Ana karnındaki gelişim kusuruna bağlı olarak oluşan omurga eğrilikleri, ekseriyetle birbirine kaynamış kaburgalar formunda görülür. Omurga anormalliklerine bağlı olarak gelişen konjenital skolyozun tedavisi cerrahidir.
İdiopatik Skolyoz: Sebebi tam olarak anlaşılamayan skolyoz olarak da bilinen idiopatik omurga eğriliği tipinde omurgadaki eğrilik, “S” ya da “C” harfi formunda olabilir. Yana gerçek eğilmenin yanı sıra kişinin omurları kendi ekseni etrafında da dönebilir. Omurların kendi ekseni etrafında dönmeye bağlı olarak kişinin sırt ve bel nahiyesinde asimetrik çıkıntılar oluşur. Sağlıklı bir omurganın nedeni bilinmeyen bir halde eğilmesiyle karakterize olan idiopatik skolyoz, başladığı periyoda nazaran farklı isimlerle tanımlanır. Gayri bir deyişle, 0-3 yaş arasında görülen omurga eğrilikleri, infantil başlangıçlı, 4-9 yaş arasında oluşan tipi juvenil başlangıçlı, 10-18 yaş arasında oluşan omurga eğrilikleri ise adolesan başlangıçlı idiopatik skolyoz olarak tanımlanır. En sık görülen omurga eğriliği çeşididir.
Nöromusküler Skolyoz: 2. en sık görülen skolyoz tipi olan nöromusküler skolyozun temel sebepleri arasında kas ve / yahut hudut illetleri gelir. Çoğunlukla çocukluk periyodu ve sonrasında görülen kas marazlarının yanı sıra, dimağ ve omurilik kaynaklı hudut illetlerinden ötürü da gelişebilir. Nöromusküler skolyoz hastalarında teneffüs külfetine ve duyu kusurlarına daha sık rastlanır.
SKOLYOZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Omurganın yana yanlışsız eğriliği
Omurganın yan ve öne akıllıca eğriliği
Bir omuzun (sağ-sol) öne ilerlemesi
Omuz ve kalçaların simetrik durmaması
1. eğriliği karşılayıcı 2. bir eğri varlığı
Sırt ve/veya bel ağrısı
Nefes darlığı, yorgunluk
SKOLYOZ TEDAVİSİ
Cerrahi olmayan tedavi: Eğriliği 20 kademenin (40°) üzerinde olduğu hastalarda cerrahi en mütenasip tedavi formülüdür. Cerrahi tedavi de sırt ve/veya bele yerleştirilen vida ve çubuklar yardımıyla omurgada düzletme yapılmaktadır. Günümüzde cerrahi tekniklerde ki gelişmeler ve cerrahi sırasında uygulanan omurilik fonksiyonlarının görüntülenmesi (nöromonitorizasyon) üzere yardımcı formüller, cerrahi sırasında hastada meydana gelebilecek problemleri azaltmakta hayli yararlı olup cerrahinin muvaffakiyetini artırmaktadır.
Korse tedavisi: 25 noktanın ütünde olduğu ve büyümenin devam ettiği çocuklarda yapılır. Korsenin tesiri 40 noktanın üzerindeki eğriliklerde ve büyümesini tamamlayanlarda dinamik değildir.
Cerrahi tedavi: Büyümenin devam ettiği ve eğriliğin 40 aşamanın (>40°) üzerinde olduğu hastalarda cerrahi en iyi tedavi metodudur. Bu eğriliklerde komplikasyonları önlemek ve kozmetik sonuçlar açısından cerrahi tedavi yapılmaktadır.
Konjenitel skolyoz tedavisi daha küçük yaşlarda ve raddelerde yapılabilmektedir. Cerrahi tedavi de sırt ve/veya bele yerleştirilen vida ve çubuklar yardımıyla omurgada düzeltme yapılmaktadır.
NTV
