Dünya Sağlık Örgütüne göre besinler aracılığı ile insan organizmasına taşınan bakteri, virüs, parazit, toksin ve kimyasal maddeler gibi kirleticilerden kaynaklanan besin zehirlenmelerine bağlı hastalıklar her yıl dünyada yaklaşık 600 milyon kişiyi etkiliyor.
Besin zehirlenmelerine sebep olan dört bakteri çeşidi bulunduğunu söyleyen Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Diyetisyeni Gültaç Dayı Çamır, en çok görülen bakteri çeşidinin stafilokok olduğunu belirtti. Bu bakterinin et, süt, süt ürünleri ve salatada ortaya çıktığını söyleyen Çamır, besin alındıktan iki veya üç saat sonra belirtilerin başladığını ve vücutta kusma reaksiyonunun görüldüğünü belirtti.
BAKTERİILER ÖLÜMCÜL ZEHİRLENMELERE NEDEN OLABİLİYOR
Et, süt ve salatadan kaynaklanan besin zehirlenmelerine sebep olan bir diğer bakteri türünün shigella bakterisi olduğunu söyleyen Diyetisyen, bu bakterinin ortaya çıkma süresinin bir veya iki gün olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti:
“Bu bakteri bulantı, kusma, ateş, kramplar, karın ağrıları ve dışkıda kan şeklindeki belirtiler ile görülür. En ciddi ve ölümcül besin zehirlenmesine neden olan bakteri clostridium botilinum adı verilen bakteridir. Bu bakteri konservelerde, ette, sebze ve meyvede bulunabilir. Bu bakteri felç yapabilir, solunumu engelleyebilir ve ölümle sonuçlanabilir.”
ET TÜKETİMİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Öncelikle fiyatı düşük diye nasıl ve nereden geldiği belli olmayan aynı zamanda da nasıl muhafaza edildiği bilinmeyen, denetlenmemiş ve de açık bir şekilde tezgahlarda satılan ürünlerin kesinlikle satın alınmaması gerektiğini vurgulayan Çamır, et ürünlerinin, standartlara uygun şekilde işletilen şarküterilerden alması gerektiğini belirtti. Güvenilir markaların paketli ürünlerinin de alınabileceğini söyleyen Çamır, “Paketli ürün alırken de paketin hasar görmediğinden emin olun. Mutlaka etiket okuma alışkanlığı edinin. Üzerinde yazılı olan üretim ve son tüketim tarihlerini kontrol edin. Hayvanlardan geçebilecek hastalıklar nedeniyle sütü kesinlikle çiğ tüketmeyin” dedi.
BESİNLERİ KORUMA ÖNERİLERİ
Besinlerin bozulmasını önlemek için en pratik yöntemin buzdolabında veya dondurucuda saklamak olduğunu söyleyen Diyetisyen, pişmiş besinler hemen tüketilmeyecek ise iki saat içinde buzdolabına yerleştirilmesi gerektiğini belirtti. Buzdolabından çıkarılan yemeğin 70 derecenin üzerinde ısıtılmasını öneren Çamır, aynı yemeğin tekrar tekrar ısıtılmaması gerektiğini belirterek, sözlerine şöyle devam etti:
“Dondurucudan çıkardığınız besinleri çözüldükten sonra tekrar buzluğa koymayın. Pişmiş yiyeceklerle çiğ yiyeceklerin birbirine temasından kaçının. Kişisel hijyeninize dikkat edin. Besin hazırlığını yapan bireylerin ellerini mutlaka sabunla en az iki dakika yıkamaları besin zehirlenmelerini önlemek açısından önemlidir. Ayrıca elinde kesikler veya açık yaralar bulunan kişilerin kesinlikle besin hazırlığı yapmamaları, zorunlu durumlarda ise bu yaraların hiçbir koşulda besinlerle temas etmeyecek şekilde sararak mutlaka eldiven kullanmaları gerekmektedir.”
“BESİNLERİN İYİ PİŞTİĞİNDEN EMİN OLUN”
Özellikle kişilerin çiğ et, yumurta veya kümes hayvanları gibi besinleri hazırladıktan sonra ellerini mutlaka iyice yıkaması gerektiğini söyleyen Çamır, bu tür riskli besinler ile pişirilmeden tüketilecek sebze ve meyveleri hazırlarken ayrı doğrama tahtası ve bıçakların kullanılmasını önerdi, “Sebze ve meyveler iyice yıkandıktan sonra tüketilmelidir. Besinlerinizin iyi piştiğinden emin olun. Yeterli süre ve sıcaklıkta pişmeyen yiyecekler zararlı bakterilerin sindirim sistemine taşınmasına yol açabilir. İshal ve kusma durumunda mutlaka dinlenmeli ve temiz su, ayran, maden suyu, şekersiz çay ile sıvı alımınızı artırmalısınız. İshaliniz varsa; pirinç lapası, yoğurt, muz, şeftali, haşlanmış patates tüketmelisiniz” ifadelerini kullandı.
NTV
