İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İlker İnanç Balkan, influenza (grip) virüsünün çok süratli mutasyon geçiren bir virüs olduğu için her yıl yenilendiğini anlatarak, geçen yıl grip aşısı yaptıranların da bu yıl aşı olmasının önerildiğini söyledi.
Aşı ile oluşan antikorların hami tesiri vakitle azaldığı için grip aşısının, mevsimsel grip salgınından çabucak evvel, Türkiye için kasım ayı içinde yapılmasının en uygun zamanlama olacağına işaret eden Balkan, şu bilgileri verdi:
“Grip aşısı, 6 ayını doldurmuş çocuklar dahil, salgın vakitlerinde herkese ve risk kümesinde olan şahıslara yıllık olarak önerilmektedir. Kronik hastalıkları bulunanlar, kronik hasta ve yaşlılara bakım verenler, sıhhat çalışanları, salgın açısından riskli kapalı ve kalabalık alanlarda çalışanlar için grip aşısı bilhassa önerilmektedir. Grip aşısı inaktif (ölü) aşı olduğu için bağışıklığı baskılanmış bireylere, hatta (ilk 3 ayını geçmiş olan) hamilelere de uygulanabilmekte, uygulanması önerilmektedir. Grip aşısının koruyuculuğu yalnızca gribe karşıdır ve yüzde 100 esirgeyici değildir. Birtakım yıllarda koruyuculuk yüzde 50’nin altında kalabilmektedir. Bununla birlikte Covid-19 pandemisi sürecinde, birbirine klinik olarak benzeyen iki virüsten hiç olmazsa birine karşı, hiç olmazsa aşikâr seviyede korunma sağlamak emeliyle bu yıl grip aşısının daha fazla istek görmesi beklenmektedir ki bu yanlışsız bir yaklaşımdır.”
“RİSK KÜMESINDE YER ALMAYANLARIN ZATÜRRE AŞISI YAPTIRMASINA GEREK YOK”
Balkan, zatürre aşısının (konjuge pnomokok aşısı) ise muhakkak risk kümesinde bulunan bireylere ömür boyunca bir sefer yahut polisakkarit zatürre aşısının da ek olarak 5 yıl ortayla iki kere uygulanmasıyla toplam üç sefer uygulandığını belirtti.
Zatürre aşısının, 65 yaş ve üstü bireylere, KOAH, astım, diyabet, böbrek yetmezliği, kanser, organ nakli alıcısı, bağışıklık baskılayıcı tedavi gören, kronik HIV enfeksiyonu üzere kronik hastalıkları olan bireylere ve dalağı alınmış şahıslara önerildiğini anlatan Balkan, “Bu kümelerde yer almayan şahısların -sağlık çalışanları ve toplu bulunulan kapalı alanlarda çalışan şahıslar dahil- zatürre aşısı yaptırmasına gerek yoktur. Mevcut aşı teklifleri bilimsel rehberlerde bu biçimde yer almaktadır.” diye konuştu.
Balkan, aşı ile önlenen zatürrenin etkeni olan pnömokok bakterisinin, hastalardan yayılarak salgın yapan grip ve Covid-19 etkeni virüslerden farklı olarak üst teneffüs yolunda aslında bulunduğunu, kişinin yaş ve kronik hastalıklara bağlı olarak bağışıklık cevabının bozulması sonucunda alt teneffüs yoluna inerek zatürreye yol açtığını belirterek, şunları söyledi:
“Gerek grip gerekse Covid-19 hastalığı seyrinde görülen ölümlerin bir kısmı, viral enfeksiyona ikincil olarak gelişen bakteriyel enfeksiyon (zatürre) nedeniyle ortaya çıktığı için zatürre aşısı yaptırmış olmak, risk kümesindeki bireylerin grip ve Covid-19 enfeksiyonunu daha sıkıntısız atlatmasına katkıda bulunmaktadır. Bununla birlikte bağışıklık sıkıntısına yol açan bir kronik hastalığı yahut altta yatan bir kronik akciğer hastalığı bulunmayan bireylerin pandemi sürecinde zatürre aşısı yaptırması istikametinde bir teklif bulunmamaktadır.”
Grip yahut zatürre geçirenlerde akciğer grafisi bulguları ve klinik bulgular Covid-19’a benzediği için bu hastaların bazen kazara Covid-19 tanısı ve tedavisi aldığını ve ezkaza Covid-19 pandemi servislerine yatırıldığını lisana getiren Balkan, “Bu da hastaların yanlışsız tedavilerinin gecikmesine, teşhislerinin gecikmesine, teşhis karışıklığına yol açmakta. Bu nedenle Covid-19 pandemisi sürecinde risk kümesindekilerin kesinlikle grip ve zatürre aşılarını tamamlamaları, teşhisin gecikmesini, teşhis karışıklığını ve pandemi servislerine ezkaza yatırılmayı önlemek için de öneriliyor.” diye konuştu.
“SAĞLIKLI BIREYLERIN DE GRİP AŞISI YAPTIRMASI ÖNERİLİYOR”
Doç. Dr. İlker İnanç Balkan, sağlıklı bireylerin bu aşıları yaptırmasında sakınca olup olmadığı konusunda, “Grip, etraftan bulaşan ve salgın yapan bir enfeksiyon olduğu için sağlıklı bireylerin de grip aşısı yaptırması önerilir. Lakin bu risk pnömokok bakterisi ile gelişen zatürre için geçerli olmadığından, risk kümesinde yer alanların zatürre aşısı yaptırması kafidir.” dedi.
Grip aşısı muhakkak bir takvime nazaran (kıştan önce) yapılırken, zatürre aşısı için bir vakit sınırlaması bulunmadığını vurgulayan Balkan, çocuklara, çocukluk aşı takvimi içinde ülke genelinde fiyatsız uygulanan zatürre aşısının, risk kümesindeki erişkinler için de hastanelerin “erişkin aşı” ünitelerinde fiyatsız uygulandığını hatırlattı.
Balkan, grip aşısının da belli risk kümesinde yer alan bireyler ve sıhhat çalışanları ile hudutlu olarak vilayet sıhhat müdürlükleri tarafından tedarik edilip erişkin aşı ünitelerinde fiyatsız yapıldığını söyledi.
NTV
