NTV uygulamasını indirin, gelişmelerden haberdar olun
Tıp dünyasında unutulmaz bir isim olan Safiye Ali’yi Google unutmadı. Google Safiye Ali’nin 127. doğum günü için doodle hazırladı. İşte Google’ın doodle olarak yer verdiği Safiye Ali’nin merak edilen hayatı…
SAFİYE ALİ KİMDİR?
Birinci Türk bayan hekim Safiye Ali, 1894 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Babası Sultan Abdülaziz ve II. Abdülhamit’in yaverlerinden Ali Kırat Paşa, annesi Şeyhülharem Hacı Emin Paşa’nin kızı Emine Hasene Hanım’dır. Dört kız kardeş olan Safiye Ali, konutun en küçüğüydü. Babasını küçük yaşta kaybeden Safiye Ali, dedesi Emin Paşa’nın Valideçeşme’deki konağında büyüdü.
İstanbul Amerikan Kız Kolej’inde tahsil gören Safiye Ali, 1916 yılı Ocak ayında kolejden mezun oldu. Kolej yıllarında iken tıp tabibi olmaya karar verdi. Bayan hastaların, bayan tabipleri tercih etmesinden dolayı ülkede bayan hekimlere ihtiyaç duyuluyordu lakin Darülfünun Tıp Fakültesi şimdi bayan öğrenci kabul etmiyordu. I. Dünya Savaşı sürerken Almanya’ya giderek Würzburg Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tahsil gördü. Periyodun Maarif Nazırı Ahmet Şükrü Bey’in yardımıyla devlet bursu alan Safiye Ali, Amerikan Koleji mezunu olması sebebiyle zorluk çıkaran Bavyera Ulusal Eğitim Bakanlığı, imtihanda aldığı birincilik derecesi karşılığında “doktor namzeti” unvanını verdi. 1921 yılında diplomasını aldı.
Safiye Ali, İstanbul’a döndükten Altı hafta sonra bayan ve çocuk hastalıkları ihtisası yapmak üzere tekrar Almanya’ya gitti. Burada eşi Dr. Ferdinand Krekeler (sonradan aldığı ismi ile Ferdi Ali) ile evlendi. Haziran 1923’te Türkiye’nin birinci bayan hekimi olarak icazetnamesini aldı ve eşi ile birlikte Cağaloğlu’nda muayenehane açtı. İstanbul’da beş yıl doktorluk yaptı lakin karşılıksız olarak anne-çocuk sıhhatine yaptığı hizmetler klinik çalışmalarının önüne geçti. Bu periyotta ayrıyeten Amerikan Koleji bünyesinde açılan birinci kız tıp okulunda jinekoloji ve obstetrik dersleri vererek kızlara tıp eğitimi veren birinci bayan öğretim üyesi olarak tarihe geçti.
İstekli çalışmalar yapan Safiye Ali, anne sütünden kesilen ve steril süt içme imkanından yoksun olan çocuklar için Fransız Kızılhaç’ı tarafından kurulup 1925’te Himaye-i Etfal Cemiyeti’ne bırakılan Süt Damlası Bakım Konutu’nun başına geçmiştir. Süt Damlası’ndaki çalışmaları bayanları emzirmeye teşvik etme; yetersiz beslenen çocukların sağlıklı beslenebilmeleri hedefli eğitimler düzenlemeye odaklı idi. Safiye Ali ayrıyeten Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi Küçük Çocuklar Muayenehanesi’ni kurdu. Londra, Viyana ve Bologna’da düzenlenen kongrelerde Himaye-i Etfal Cemiyeti’ni temsil etti. Süt Damlası’ndan istifa etmek zorunda kaldı. Ocak 1928’de yalnızca muayenehane doktorluğu yapıyordu. Bu tarihte, İstanbul’da muayenehanesi olan doktorlar ortasındaki tek bayandı. Malul Gaziler Büyük Ticaret Salnamesinde ismi, “Safiye Ali Bey” olarak geçmektedir. Erken Cumhuriyet devrindeki bayan hareketinin içinde yer alan Safiye Ali’nin 1928’de Bolonya’da toplanan Beynelmilel Bayan Tabipler Konferansı’nda edindiği toplumsal ve bilimsel izlenimleri Servet-i Fünun’da yayımlanmıştır. Safiye Ali, Türk Bayanlar Birliği’nin Sıhhiye Komitesi başkanlığını üstlenerek fuhuşla çaba için çalıştı.
Kanser teşhisi konulan Safiye Ali, Türkiye’den ayrılarak Almanya’da hayatını sürdürdü. II. Dünya Savaşı yıllarında sıhhati elverdiği sürece mesleğini sürdürdü. Safiye Ali, 5 Temmuz 1952 yılında Dortmund’da hayatını kaybetti. Google her yıl birinci Türk bayan tabip Safiye Ali’nin anısına doodle hazırlıyor.
NTV