Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’a ait muahedeyi reddetmesi halinde bunun ‘intihar’ olacağını bildirdi.
Putin, “Rossiya” devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, Dağlık Karabağ konusunda Azerbaycan ile Ermenistan ortasında varılan mutabakat sayesinde kan dökülmesinin durdurduğunu belirtti.
Dağlık Karabağ’ı Ermenistan dahil kimsenin tanımadığını hatırlatan Putin, “Karabağ’ın sonuncu statüsü belirlenmedi. Bugün var olan statükonun devam etmesi konusunda anlaştık. Bundan sonra ne olacağına gelecekteki başkanlar, gelecekte bu süreçte yer alacaklar karar verecek” diye konuştu.
Putin, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında olağan yaşama dönülmesi, bilhassa çatışma bölgesinde beşerler ortasındaki bağların tekrar tesis edilmesi için şartların yaratılması halinde Dağlık Karabağ’ın statüsünün belirlenmesi için de şartların yaratılmış olacağını tabir etti.
“PAŞİNYAN SAVAŞA DEVAM ETMEK İSTEDİ”
Karabağ’da 5 akabinde da 2 rayonun Azerbaycan’a verilmesi konusunun geçmişte daima lisana getirildiğini anlatan Putin, Rusya’nın 2013’te Karabağ sıkıntısına barışçıl tahlilini başlatacak şartları ortaya koyduğunu aktardı.
Bu esnada Şuşa’nın Azerbaycan’a verilmesi konusunun hiçbir vakit lisana getirilmediğini kaydeden Putin, Şuşa sorununun bu çatışmalarda gündeme geldiğine işaret etti.
Azerbaycan ordusunun Karabağ’ın güneyinin bir modülünü denetimini sağladığı 19-20 Ekim’de Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile telefonda görüştüğünü lisana getiren Putin, “Aliyev’i çatışmaların durdurulması için ikna ettim. Onun tek koşulu, mültecilerin Şuşa dahil bu yerlere dönmesi idi. Ermenistan tarafı bunu kabul etmediğini bildirdi. Paşinyan, burada Ermenistan ve Karabağ’ın çıkarları için tehdit gördüğünü lisana getirdi. Bunu hala anlamış değilim. Paşinyan savaşmaya devam edeceğini söyledi.” Tabirlerini kullandı.
“AZERBAYCAN KENDİ MÜTTEFİKİNİ SEÇER”
Türkiye’nin Dağlık Karabağ’daki rolü ile ilgili de değerlendirmelerde bulunan Putin, “Türkiye, her vakit Azerbaycan’ı tek taraflı olarak destekledi. Bu, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının jeopolitik sonuçları. Biz bu hususta daima genel konuşuyoruz. Lakin aslında genel bir mevzu değil. Azerbaycan, bağımsız, hâkim bir ülke. Azerbaycan, kendisine uygun müttefikleri seçme hakkına sahip. Hiç kimse Azerbaycan’ı bu hususta engelleyemez.” diye konuştu.
Ermenistan’ın bile kelamda Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını tanımadığına dikkat çeken Putin, “Azerbaycan, milletlerarası hukuk açısından kendisine ilişkin toprakları geri alıyordu. Bu bağlamda, Azerbaycan kendisi için rastgele bir ülkeyi müttefik seçme hakkına sahipti.” dedi.
Türkiye’nin Dağlık Karabağ problemi ile ilgili olarak Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Minsk Kümesi üyeliği yaptığını hatırlatan Putin, “Türkiye’nin aksiyonları çeşitli biçimde kıymetlendirilebilir, lakin Türkiye’yi milletlerarası hukukun ihlal edilmesi konusunda suçlamak güç.” sözlerini kullandı.
Azerbaycan’ın talebi üzerine, Türkiye’nin ateşkesin sağlanmasıyla ilgili denetim sistemi ve merkezi oluşturma konusunda anlaştıklarını bildiren Vladimir Putin, Türkiye ile Suriye dahil Orta Doğu’da da etkileşim içinde iş birliği yaptıklarını hatırlattı. Putin, “Bu merkez mutlaka Azerbaycan’ın topraklarında konuşlandırılacak. Azerbaycan, yer konusunda karar verme hakkına sahip.” dedi.
Rus önder Putin, Türkiye ile Rusya’nın farklı mevzularda farklı durumlara sahip olabileceğini de belirterek, “Pozisyonlarımız bazen tam zıt olabiliyor. Lakin diplomasi sanatının maksadı da uzlaşmaya varmaktır. Uzlaşıya da hürmet temelinde varılabiliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“ANLAŞMAYA UYMAMAK BÜYÜK KUSUR OLUR”
Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını tanımadığını hatırlatan Putin, bunun milletlerarası hukuka nazaran, bu bölgenin Azerbaycan’a ilişkin olduğu manasına geldiğini vurguladı. Putin, bu yüzden Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü Anlaşması’nın yalnızca üyelerine yönelik karşılıklı yardımı içerdiğini ve bu yüzden çatışmalara dahil olmadıklarını söz etti.
Putin, Ermenistan’da iktidara gelebilecek yeni bir idarenin Karabağ ile ilgili muahedeyi kabul etmemesi halinde ne olacağı sorusuna, “Bu intihar olur. Paşinyan, kendisi için sıkıntı da olsa, gerçek tabloyu, durumu anlattı. Ortak bildirinin imzalandığı vakit bu durumu bu türlü idi ve bugün de böyledir. Mutabakatlara uymak ya da uymamak kararı taraflara aittir. Fakat, bu büyük bir yanılgı olur. Bunun olmayacağını umuyorum” karşılığını verdi.
NTV