Tuğba Öztürk/ntv.com.tr
Corona virüs nedeniyle artan C vitamini talebinin birinci durağı portakal, fiyat artışı ile dikkatleri üzerine çekiyor. Geçen yıl markette en fazla fiyat artışı, yüzde 79,39 ile portakalda oldu.
Bilhassa mayıs ayındaki çok sıcaklar nedeniyle portakal kısmında ziyan gördü. Akabinde gelen sağanak ve selin seralara ziyan vermesi, eser kayıplarını artırdı.
Artan talebe rağmen rekoltenin düşmesiyle portakalın kilogram fiyatı 8 lira ve üzerine çıktı.
Pekala portakaldaki rekolte kaybı bu yılki fiyatlara nasıl yansıyacak? Fiyat artışı devam edecek mi?
Antalya Ticaret Borsası İdare Konseyi Lideri Ali Çandır, mevzuyla ilgili ntv.com.tr‘ninsorularını yanıtladı.
Mayıs ayındaki ani sıcaklık artışının portakal ağaçlarında şok tesiri yarattığını ve bu tesirin portakal çiceklerini “yaktığını” tabir eden Ali Çandır, ”Sıcaklıklardaki ani artış tesirinin üzerine de eylül-ekim aylarında oluşan rüzgar, fırtına, dolu ve çok yağmur da meyveye ziyan verdi” dedi.
Antalya’ya geçtiğimiz yıl aralık ayında yalnızca bir günde metrekareye 157,5 kilogram yağmur düştü. Sağanak ve akabinde gelen sel suları vilayetteki birçok tarım yeri ve seraya ziyan verdi. İLGİLİ HABERE GİT
Antalya’yı vuran selin ardından Sarıcasu Mahallesi’nden yansıyan bir sera fotoğrafı. Antalya’da mayıs ayında meteorolojik bilgilere nazaran 1929’dan bu yana birinci sefer mayıs ayında hava sıcaklığı 38,8 derece ölçüldü. Vilayette sıcaklıklar ay boyunca mevsim normallerinin 10-12 derece üstünde seyretti.
ÜRETİMİ YÜZDE 30 AZALDI
Portakalın başşehri Antalya, ilkbahar aylarından bu yana global ısınmadan nasibini ziyadesiyle aldı. Buna bağlı olarak gerçekleşen rekolte kaybına değinen Çandır, ”Biz aslında tüm bu tesirleri gördükten sonra yüzde 30 ila yüzde 50 ortasında bir kayıp bekliyorduk. Antalya’da şu ana kadar portakalda yüzde 30 azalma oldu. Bu azalış da portakal fiyatlarına yansıdı” diye konuştu.
HAL FİYATI ÜÇE KATLANDI
Portakaldaki fiyat artışının aylar öncesinden muhakkak olduğunu da kelamlarına ekleyen Çandır, ”Rekolte azalışı ile birlikte, doğal afetler portakal kalitesine de ziyan verdi. Elde edilen kalitesi düşük eserler de fabrikalara, portakal suyuna gidiyor” dedi.
Çandır, ”Antalya’ya yüzde 50’lere varan azalmalarımız olduğunu görüyoruz. Geçen yılın birebir periyodunda halde 1.70 ila 2.60 lira ortasında satttığımız portakal bu sene 6 lira ile 8 lira ortasında yer alıyor” dedi.
TÜİK datalarına nazaran, 2019 yılında Türkiye’de portakal üretimi evvelki döneme nazaran yüzde 11 oranında azalarak, 1,7 milyon ton olarak
gerçekleşti. Ayrıyeten; bu azalış yalnızca portakalda değil tüm turunçgillerde de görüldü. Tekrar TÜİK bilgilerine nazaran; dünyada 2019/20 üretim döneminde 94 milyon ton turunçgil üretimi gerçekleşirken, bir evvelki döneme nazaran toplam turunçgil üretiminde yüzde 7 oranında azalma
görüldü.
”FİYATLARIN DÜŞMESİ ZOR”
Geçen seneye kıyasla neredeyse 3 kat artan portakal fiyatının düşmesinin sıkıntı olduğunu belirten Çandır, ”Fiyatların artması çiftçilerin ziyanını bir nebze olsun azaltmış üzere görünüyor. Esasen çiftçiye 6 lira maliyeti vardı. 6-7 lira çifçinin ayakta kalmasını sağlayan bir fiyat” sözlerini kullandı.
TANE İLE ALIŞVERİŞ PERİYODU
Tüketirken de artık üretiyormuş üzere davranmalıyız diyen Çandır, ”Portakalı tahminen artık taneyle alamamız gereken bir devirdeyiz. 3-5 kg alalım yiyemeyince çöpe atalım dememeliyiz. Biraz da bu sebepten fiyat artıyor. Önemli oranda meyvelerimizi sebzelerimizi heder ediyoruz” kelamlarını kaydetti.
”FİYAT DAHA DA ARTACAK”
Antalya’da portakalın en fazla üretildiği yer Finike’de rekolte beklentileri yarı yarıya düştü. Ntv.com.tr’nin sorularını yanıtlayan Finike Ziraat Odası Lideri Halil Sarıçobanoğlu da portakaldaki dikkat çeken fiyat artışı rekolte düşüklüğüne bağladı.
Rekolte düşüklüğünün sebebini de doğal afetlere bağlayan Sarıçobanoğlu, ”Artan fiyatlar üreticinin ayakta kalması için olması gereken noktada. Portakal yok, talep var. Haliyle fiyatlar artıyor” dedi.
Portakal fiyatlarında yükseliş beklediklerini de kelamlarına ekleyerek ”Yükselmek zorunda zira eser yok” dedi.
NTV
