Mastercard tarafından yaptırılan araştırma, Avrupa’da COVID-19 salgın periyodu sonrası en süratli sıçrama yapan küçük işletmelerin kasap, fırın ve manavlar olduğunu; COVID-19 pandemi devrinde e-ticarette yaşanan ivmenin önümüzdeki devirde de devam edeceğini ortaya koydu. Bağımsız araştırma şirketi Fly, araştırma kapsamında Haziran ayında Avrupa çapında Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 16 devlette 10 bin kişi ile anket gerçekleştirdi.
Araştırma sonuçlarına nazaran Türkiye’de salgın vadesinde yaşanan konuta kapanma devri sonrası alışveriş yapan tüketicilerin yarıdan fazlası (%59), esnafın işlerinin düzelmesine yardımcı olmak için kendi etraflarındaki dükkanları kullanmaya çalıştıklarını, yaklaşık yarısı da (%45) karantina başladığından beri yakın etraflarında yeni dükkan ve mağazalar keşfettiklerini söylüyor. Avrupa umumuna bakıldığında, yakın etrafındaki dükkanları keşfedenlerin nispeti 3’te 1 (%34) seviyesinde kalıyor. Avrupa umumunda her 3 insandan 2’si (%65), Türkiye’de ise neredeyse her 4 şahıstan 3’ü (%71), alışveriş ve seyahatle ilgili tüm kısıtlamalar kaldırılsa bile, kendi etraflarındaki lokal dükkanlardan alışveriş yapmaya devam etmeyi planladıklarını belirtiyor.
TÜRKLER DAHA HASSAS
Türkiye’de her 5 insandan 4’ü (%81) son birkaç aylık problemli sürecin etraflarındaki muhtaçlık sahibi kişileri daha fazla fark etmelerine yol açtığını, yarısından fazlası da (%54) kendilerinde topluluk bilincini daha da geliştirdiğini söylüyor. Her 2 şahıstan 1’i (yüzde 54) artık komşularına merhaba deme olasılıklarının daha fazla olduğunu belirtirken, yüzde 42’si de lokal dükkan sahiplerinin isimlerini bilmeleri gerektiğini düşünüyor. Avrupa umumisi ile kıyaslandığında Türkler’in bu hususta daha hassas olduğu görülüyor. Avrupa’da yaşanan sürecin etraflarındaki muhtaçlık sahibi kişileri daha fazla fark etmelerine yol açtığını söyleyenlerin orantısı 5 kimseden 3’te (%59), kendilerinde topluluk bilincini daha da geliştirdiğini söyleyenlerin orantısı da yüzde 47’de kalıyor.
Araştırma sonuçlarına nazaran Türkiye’de her 3 bireyden 1’i (%35) lokal kafeleri özlediğini, yüzde 33’ü de maddi zahmetlerinden kurtulmalarına yardımcı olmak için gelecekte yakın etraflarındaki kafe ve restoranlarda daha fazla yiyip içeceklerini söylüyor. Yüzde 29’u kısıtlamalar sonrası dükkanlar kapılarını açtığında lokal kafe ve barlarından ‘paket servis’ aldıklarını söyledi.
KUAFÖR VE BERBERLER
Karantina periyodu sonrası bir sıçrama görmesi beklenen öteki dükkanlar arasında kuaför ve berberler geliyor. Tüketicilerin yarıdan fazlası (%56) meskende saçlarını kendileri kesmek ya da aile bireyleri yahut arkadaşlarına kestirmek mahalline kendi kuaförlerini bekliyor. Öte yandan Avrupa’da da, Türkiye’de de bu süreçte klâsik yolla süt satışlarında da bir canlanma oldu. Araştırma sonuçları içinde Türkiye’yi vesair memleketlerden ayrıştıran en büyük fark da bu ortamda oldu. Türkiye’de kişilerin yüzde 46’sı konuta kapanma devrinde konuta süt getirttiklerini söylüyor ve yüzde 42’si bu hizmeti almaya devam etmek istiyor. Avrupa’da konuta süt getirtenlerin orantısı yüzde 20’de, bu hizmeti almaya devam etmek isteyenlerin nispeti da yalnızca yüzde 18’de kalıyor.
Mastercard Türkiye ve Azerbaycan Umumi Yöneticisi Yiğit Çağlayan, “Yaşadığımız pandemi ve karantina süreci, tüm dünyada olduğu üzere Türkiyede de alışveriş yapma biçimimizi değiştirdi. Bu süreçte online ve temassız harcamalarda gözlemlediğimiz büyük sıçramaların yanı sıra, bir sair gözlemimiz de tüketicilerin kendi etraflarındaki lokal işletmelere yönelmesi oldu. KOBİ’lerimiz, mal ve hizmet sağlamak ve iktisatların canlanmasına ek sağlamak konusunda kuşkusuz değerli bir role sahip. Ancak bu periyotta tıpkı devirde lokal halkı destekleyen ve topluluk bilinç ve ruhunu geliştiren tamamlayıcı ve daha geniş bir rol üstlendiklerine de tanıklık ettik. Yaşadığımız bu güç devirler, Avrupa umumunda olduğu üzere Türkiye’de de lokal işletmelere sadakatin arttığı bir periyot oldu. Bu durumun kalıcı olmasını bekliyoruz” diye konuştu.
EN SÜRATLI YÜKSELECEK KATEGORİLER
Mastercard’ın araştırmasına nazaran Türkiye’de kısıtlamalar sonrası en süratli sıçrama yapması beklenen 10 mahallî işletme kategorisi şöyle:
1. Fırınlar
2. Manavlar
3. Kasaplar
4. Şarküteri / Mandıra
5. Lokal restoranlar
6. Berber ve kuaförler
7. Küçük butikler
8. Nalburlar / Hırdavatçı dükkanları
9. Mahallî kafeler
10. Inhisar bayileri
Araştırma; Almanya, Avusturya, Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere, İtalya, Macaristan, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna olmak üzere 16 ülkeyi kapsıyor.
NTV