ÖİB’nin 2020 Faaliyet Raporu’ndan yapılan derlemeye nazaran, Türkiye’de çağdaş manada özelleştirme uygulamalarına 1986 yılında başlandı. Öncelikle yarım kalmış tesislerin, küçük ölçekli işletmelerin ve kimi büyük fabrikaların satışı ile çeşitli halka arz uygulamaları gerçekleştirildi.
Daha sonraki devirde hızlanan ve kararlılıkla sürdürülen özelleştirme uygulamalarıyla petrol rafinerisi, dokumacılık, petrokimya, çimento, yem endüstrisi, demir çelik, tütün ve alkol, elektrik dağıtım üzere kesimlerde özelleştirme uygulamaları yapıldı ve devlet bu alanlarda işletmecilikten çekildi.
1986-2020 devrinde yönetim tarafından gerçekleştirilen özelleştirme uygulamalarının toplam fiyatı 70,4 milyar doları buldu.
Yönetim, 2020 yılı içinde Covid-19 salgınının tesirleri ağır halde hissedilmesine rağmen 2 elektrik üretim santrali, 1 liman ve çeşitli sayıdaki taşınmaz olmak üzere çeşitli alanlarda 80 özelleştirme ihalesini tamamladı. Geçen yılın son çeyreğinde gerçekleştirilen ağır çalışmalar sonrası ihale süreçleri tamamlanan bir kısım varlıklar alıcılarına devredildi.
Geçen yıl özelleştirme uygulamalarından yaklaşık 22 milyon dolar gelir elde edildi. Geçmiş yıl taksitleriyle birlikte özelleştirmeden 2020’de sağlanan gelir 677 milyon doları buldu. Hazine’ye yapılan transfer fiyatı ise birebir devirde 588 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Bu yıl da özelleştirme kapsam ve programında yer alan elektrik üretim tesisleri, limanlar, yasal metroloji kapsamındaki periyodik muayene hizmetleri ve taşınmazların özelleştirilmesine devam edilecek.
Özelleştirme uygulamalarında uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde ve belirlenmiş bir program dahilinde halka arz dahil yeni ve alternatif modeller kullanılarak ekonomik katma kıymet bazlı planlamaya geçilecek.
13 SANTRAL İÇİN HAZIRLIK YAPILIYOR
Güç özelleştirmeleri kapsamında, geçen yıl heyeti güç toplamı 4,6 megavat olan Ahiköy-1 ve Ahiköy-2 hidroelektrik santrallerinin ihale süreci tamamlandı. Bu özelleştirmelerden 11 milyon lira özelleştirme geliri elde edilecek.
Özelleştirme kapsam ve programında bulunan toplam 625 megavatlık 13 hidroelektrik santrali için ihale hazırlık çalışmaları devam ediyor.
Cumhurbaşkanı kararları ile özelleştirme kapsam ve programına alınan Gebze Dilovası Doğalgaz Santrali ile İstanbul’daki Esenyurt Doğalgaz Santrali’nin özelleştirilmelerine ait hazırlık çalışmaları sürüyor.
LİMAN ÖZELLEŞTİRMELERİ YAPILACAK
Liman özelleştirmeleri kapsamında ise Güllük Limanı’nın 45 yıllığına işletme hakkının verilmesi formülüyle özelleştirilmesine ait ihale sürecinde son pazarlık görüşmeleri Kasım 2020’de tamamlandı. İhale sonucuna ait onay süreci devam ediyor.
Taşucu Limanı ve Liman Geri Alanı’nın özelleştirilmesine ait hazırlık çalışmaları da sürdürülüyor. Özelleştirme sürecinin bu yıl içinde sonuçlandırılması hedefleniyor.
Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı’nın imar planlarına ait dava süreçleri tamamlandı, özelleştirme sürecinin bu yıl içinde bitirilmesi planlanıyor.
Gökçeada Kuzu Limanı’nın işletme hakkının verilmesi usulüyle özelleştirilmesine ait ihalede hazırlık süreci devam ederken, özelleştirme süreçlerinin bu yıl içinde tamamlanması hedefleniyor.
NTV
