Oxford Üniversitesi’nde mühendislik öğrencisi olan Bora Demirok, 5 kişilik takımıyla 6 Şubat zelzelelerinin yaşandığı kentlerde üniversiteye hazırlanan öğrenciler için bir yazılım geliştirdi. Yapay zeka altyapısı kullanan program sayesinde depremzede öğrenciler son yılların müfredatına, kitaplarına ve sorularına ulaşabiliyor.
‘Engineering for Humanity’ (İnsanlık için Mühendislik) isimli bir kuruluş oluşturan Demirok; depremzede öğrencilerin en büyük eksikliğinin üniversite imtihanına hazırlanmak olduğunu gördüklerini ve bunun üzerine bu türlü bir sistem kurup Malatya’dan başlayarak uygulamaya aldıklarını anlattı.
YAPAY ZEKA ALTYAPISI KULLANILDI
Bu yıl ABD’nin üniversiteye giriş sınavı Scholastic Assessment Test’ten (SAT) 1600 tam puan alarak İngiltere’nin Oxford Üniversitesi’nde elektrik ve elektronik mühendisliği kısmında eğitime başlayan Demirok, 6 Şubat sarsıntılarından sonra kurulan konteyner kentlerde uygulanmak üzere tasarladıkları sistemden şöyle kelam etti:
“Biz küme olarak 5 bireyiz. Hepimiz mühendislik alanında eğitim gören öğrencileriz. Aşikâr bir düzeyde de bilgimiz olduğu için bu bilgileri kullandık. Bu süreçte zelzele alanına birkaç kere gittik. Evvel Malatya’yı gezdik, konteyner kentlere gittik. Buralarda süren hayatta çok büyük sıkıntılar tespit ettik. En büyük eksikliğin, benim yaşımdaki çocukların üniversite imtihanına hazırlanmak için kâfi kaynağı bulamaması olduğunu gördük. Büyük sarsıntı faciasında kentler yıkılmış, gençlerin değil çalışma alanı, yaşama alanları kalmamış. Konteyner kentlerde imkanlar çok kısıtlı. En büyük meselelerden biriydi bölgede eğitim ve aslında büyük ölçüde atlanan bir husustu. Barınma bir biçimde karşılandı, öbür gereksinimler da karşılandı lakin eğitim çok önemli aksaklıklara uğruyordu. Evvel gereksinimi tespit ettik ve gereksinime uygun bir yazılım hazırladık. Yapay zeka altyapısı kullanan, öğrencilerin düzeyine nazaran onlara soru veren, kitap muhtaçlığı olmadan çalışmalarına imkan sağlayan bir yazılım bu.”
Oxford Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği öğrencisi Bora Demirok ‘EKMEK, SU ÜZERE İHTİYAÇTI’
Başlangıçta bölgenin su sıkıntısını gidermek üzere harekete geçip, alanda eğitim gereksiniminin farkına vardıklarını söyleyen Demirok, “Aslında biz sarsıntı bölgesine giderken büyük bir eğitim sorunu olduğunu düşünmüyorduk. Bize su filtreleme sistemlerinde kasvetler olduğu söylenmişti. Hatta gitmeden bu sorunu gidermek için sponsorluklar bulduk. Lakin gittiğimizde eğitim bakımından çok ağır bir tabloyla karşılaştık. Temel gereksinimler nedeniyle bu meseleye sıra gelmemişti ancak eğitim de ekmek üzere su üzere gereksinimdi. Bunu görünce çabucak işe koyulduk. Bir saha araştırmasıyla bu alandaki sıkıntıları fark ettik. Her yaştan beşerle konuştuk. Ondan sonra ‘ne yapabiliriz’ dedik. Hem teknolojik bilgimizi hem analitik bilgimizi kullandık. Sonuçta biz de imtihana hazırlanan öğrencilerdik. Onların hayalleriyle en güzel formda empati kurabildiğimiz için problemlerinin en yeterli tahlilini de bizim geliştirebileceğimizi düşündük. Evvel sarsıntı bölgesindeki şartları inceledik. Sonra grupla yazılımı hazırladık ve entegre ettik” dedi.
‘SİSTEM TIKIR TIKIR İŞLİYOR’
Demirok, bu sistemi kurarken nasıl ilerlediklerini şöyle anlattı: “Hem orta öğretim hem de yüksek öğretim kurumlarından bağışlar aldık. Yazılımı bağışlarla gelen bilgisayarlara yükledik. İnternet teması ve çalışma konteynerleri temin ettik. Öğrencilere uygun bir çalışma ortamı hazırladık. Bir otomobil dolusu kitap da toplayabildik. Bölgede birçok öğrenci var imtihana girecek olan. Coğrafik olarak şanssızlardı. Bizim üzere çalışma şartlarına sahip olma bahtını büyük bir faciadan sonra kaybettiler. Bizim yapmaya çalıştığımız, bir hakkın iadesiydi aslında. Arkadaşlarımla birlikte ben bu yazılımı yaşıtlarım için yaptım. Onlara eşit kaideler vermek, potansiyellerini en üst düzeye çıkarmak için olabildiğince gayret sarf ettik. Biz üniversite imtihanına hazırlanırken, bir yandan zelzele alanındaki gençlerin de imtihana hazırlanabilmesi için gerekli sistemi kuruyorduk. Ekim ayında üniversiteye başladığımda, bu yıl imtihana girecek gençlerin hazırlanabilmesi için kurduğumuz sistem tıkır tıkır işliyordu. Bunun için de çok memnunuz.”
HEDEFLERİ YAYGINLAŞTIRMAK
Malatya’dan başlayarak tesir alanlarını genişletmeyi hedeflediklerini belirten Demirok, “Sistemi evvel Malatya’da, Türkiye’nin en büyük konteyner kentinde kurduk. Onların eğitim gereksinimlerine deva olabilmek bana kendimi çok yararlı hissettirdi. Uğraşımız, zelzele kentlerinde gereksinim sürdüğü sürece devam edecek. Kitaplar kullanılıyor, yıpranıyor. Çok kitap olsa da bir mühlet sonra tükeniyor. Sarsıntı bölgesinde kitap tedariki her an takip edilemiyor. Biz daha sürdürülebilir bir şey yapmak istediğimiz için yazılımı kullandık. Bu yazılım, kurduğumuz her yerde her vakit kullanılmaya devam ediyor. Bir data tabanımız var. O sisteme sorular yükleniyor. Üzerinden 5 yıl da geçse her öğrenci, kaldığı yerden devam edip müfredattan yararlanabilecek. Yazılım bu haliyle çok sürdürülebilir oldu” diye konuştu.
