Murat Şahin / ntv.com.tr
Pandemi periyodunda çip üreticileri süratli tüketim elektronik bölümüne yönelirken, dijitalleşen otomotiv dalına stok yetiştiremez hale geldi. Bu durum ise büyük üreticilerin üretimlerini yavaşlatmasına sebep oluyor. Çip krizi sebebiyle dünyada fabrikalar birbiri arkasına üretimi yavaşlatırken, Türkiye de durumdan etkilendi.
Oyak Renault, 15-22 Mart tarihleri ortasında fabrikalarında üretime kısa bir müddetliğine orta verileceğini duyurdu. Açıklamada bilhassa dal için hayati değere sahip elektronik bileşenlerde tedarik sorunu yaşandığı belirtildi.
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Lideri Alper Kanca, “Yaşanan tedarik sorunu bütün dünyada eş vakitli hissedilen tam manasıyla global bir sorun. Birçok ülkede emsal, hatta birtakım yerlerde daha şiddetli kasvetler var. Bilhassa Avrupa’da öbür markaların fabrikalarında benzeri halde ya kapanma ya da üretim adetleri aşağı çekildi” dedi.
“ÖNLENEMEZ BİR TEDARİK SORUNU VAR”
Tedarik probleminin yalnızca çip olmadığını belirten Kanca, “Çip en görünür kısmı aslında. Önlenemez bir tedarik düşüncesi var. Bunun dışında sac modüllerinde ve ham hususta tedarik sıkıntıları yaşanıyor. Hem araç imalatçılarında hem de tedarik imalatçılarında sıkıntılar var ve modül sevkiyatında sıkışıklıklar oluyor. Türkiye aslında öbür ülkelere nazaran daha az sorun yaşıyor. Türkiye’deki imalatçılar, Avrupa’nın birçok ülkesinde görünen sorunların üstesinden gelmiş durumda. Araç üretimini zora sokmayacak ve yaşanan badireyi müşteriye yansımayacak biçimde hallediyorlar” değerlendirmesinde bulundu.
“YANGIN KESİM PARÇA DEVAM EDİYOR”
“Dünyanın her yerinde ithalatta, ihracatta, hammaddede, çipte, bitmiş modülde külfet var” diyen Kanca, “Uzun yıllar içinde oturmuş bir istikrara sahip olan global tedarik zincirinde pandemi ile birlikte kırılmalar başladı. Bunları biz farklı vakit dilimlerinde hissediyoruz. Hindistan’daki bir kırılma 3 ay sonra Avrupa’da, Amerika’daki bir kırılma 5 ay sonra Hindistan’da görülüyor. Bir ülkede sokağa çıkma yasağı uygulandığında, fabrikalar kapandığın öbür ülkede açılabiliyor. Aslında ormanda yangın sönmüyor, kesim modül yerlerde devam ediyor” dedi.
ARAÇ FİYATLARINA YANSIR MI?
Yaşanan tedarik meselelerinin araç fiyatlarına yansımasının sıkıntı olduğunu söyleyen Kanca, “Bu üretime verilen ortalar, kapasite kayıpları, işçiliklerin boşa kullanılması üzere sebeplerle maliyetler artıyor. Bu değişkenlerden ötürü planlı üretim yapılamıyor. Maliyetlerimiz mutlaka artıyor lakin bu ıstırapların fiyatlara yansıması müşteri talebine bağlı. Satışların Avrupa’da düştüğünü görüyoruz. Müşteri talebinin olmadığı bir yerde artan maliyetlerin fiyatlara yansımanın güç olduğunu düşünüyorum” dedi.
“Tedarik zincirindeki problemlerin kısa vadede çözülmesi için bütün ülkelerdeki aşılamanın tamamlanması ve hayatın olağana dönmesi gerekiyor” diyen Kanca, bu badirelerin en az 6 ay daha devam edeceğini belirtti.
NTV
