Fatih’te bulunan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nin bahçesinde kalan 300 yıllık çeşme, bakımsızlıktan taş yığınına döndü. Kitabesi de kaybolan çeşme, etrafını saran ağaçlar ortasında kayboldu. Büyük kısmı kaldırım altında kalan çeşme, kurtarılmayı bekliyor.
Tarihçi Süleyman Faruk Göncüoğlu, İstanbul’da çok sayıda çeşmenin sahipsiz kaldığını söyledi.
İstanbul’un çeşme medeniyetine konut sahipliği yapan tek kent olduğunu vurgulayan Göncüoğlu, “İslam medeniyeti çeşmelerle söz edilir. Lakin birçok çeşmemiz sahipsizliğe terk edildi” diye konuştu.
Göncüoğlu, “Bu çeşmelerinin her birinin birer vakıf olduğunu belirtmek gerekiyor. Osmanlı devrinde çeşme devlet tarafından yapılmaz, hanedan mensupları, devlet yöneticileri tarafından yapılırdı. Osmanlı devrinde bu çeşmelerin bakıcıları da vardı. Bunlara Hafızı Tas denildi. Hafızı Tas’lar çeşmelerden sorumluydu. Artık bakımları tek bir çatı altında toplanınca, bu çeşmeler denetlenemez oldu” dedi.
“İSTANBUL, SU MEDENİYETİ ÜZERİNDE DÜNYADAKİ EN VARLIKLI ŞEHİR”
Kelam konusu çeşmenin sivri kemerli olduğunu kaydeden Göncüoğlu, “Bugün daha çağdaş ve güçlü bir hayat içerisindeyiz. Dünyada önemli yapıtlara imza atıyoruz. Bu çeşmeler tekrar ihya edilebilir. İhya edilirken de her şeyi devletten beklememek lazım. Sivil toplum kuruluşları organize olarak eski vakıfları canlandırmalı. Şunu unutmamak lazım; İstanbul, su medeniyeti üzerinde, dünyadaki en varlıklı kent. Bu çeşmeler buraya rastgele yapılmıyor. Bir su yolu güzergâhında halka ulaşabilecek noktalara yapılıyor. Şu an Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastanesi içerisindeyiz. Burası bir mahalle ve bu mahalleler istimlak edildiği için bu çeşmeler sahipsiz kalıyor” diye konuştu. Göncüoğlu, “Bu çeşmenin olduğu yerde bulunan ağaç, çeşmenin damarlarına kadar nüks etmiştir. Bazen bitki örtülerini muhafaza altına alalım derken, eski yapıtları ne kadar tahrip ettiğimizi görmüyoruz” dedi.
NTV
