ABD’li ilaç şirketi Moderna tarafından pazartesi günü yapılan açıklamada, geliştirdiği corona virüs aşısının 30 bin bireye yapılan iki dozluk denemelerinde yüzde 94,5 müdafaa sağladığı belirtildi.
Pfizer/ BioNTech aşısının akabinde, dünyanın ikinci bir başarılı aşıya daha sahip olacağının duyurusu tüm dünyada büyük yankı uyandırdı.
Bununla birlikte, Moderna aşısının gerisindeki grup,şirketin baş tıp vazifelisi ve Sanofi’nin eski global onkoloji lideri olan Tal Zaks tarafından yönetiliyor. Zaks, aşıya ait yaptığı çalışmada, “Bu hayatımın ve mesleğimin en değerli anlarından biri” sözlerini kullandı.
TÜM MESLEĞİNİ AŞI ÇALIŞMALARINA ADADI
Pfizer/BionTech aşısındakine emsal bir usul olan taşıyıcı RNA teknolojisinin baş bilim sorumlusu Moore ise Moderna aşısının ardındaki kilit isim. Tüm mesleğini yeni aşının merkezindeki protein yapılarını tahlil ederek geçiren Moore, birinci olarak 1990’ların başında biyokimyager olarak çalıştığı Massachusetts Institute of Technology’de (MIT) taşıyıcı ribonükleoproteini (mRNA) haritaladı ve mesleğinin birçoklarını akademide geçirdi.
AKADEMİDEN İSTİFA EDİP MODERNA’YA KATILDI
Science mecmuasının belirttiğine nazaran bilim insanı, 2013 yılında Moderna’ya iş müracaatında bulundu. Moore, o periyot Moderna’nın baş bilim sorumlusu olan Dr. Tony de Fougerolles’e gönderdiği bir e-postada seçtiği alanda “tartışmasız dünyanın en iyi uzmanı” olduğunu belirtti. Akabinde da Fougerolles, onu bilimsel müşavere konseyine katılmaya davet etti. 2016 yılında ise Moore, Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki profesör koltuğundan vazgeçerek yeni misyonunu devraldı.
“HAYATIMI İMTİHAN KAĞIDI OKUYARAK GEÇİREBİLİRDİM”
Moore, meslek değişimiyle ilgili 2017 yılında Science mecmuasına yaptığı açıklamada, “Önümüzdeki 15 yılı, kağıt okuyarak ve daha fazla öğrenciyi eğiterek geçirebilirdim. Lakin 80 yahut 90 yaşıma geldiğimde hayatımda risk almadığım için pişman olacağımı düşündüm ve farklı bir istikamete ilerlemeye karar verdim” dedi.
MODERNA YALNIZCA TAŞIYICI RNA’YA ODAKLI İLAÇ VE AŞI GELİŞTİRİYOR
Moderna, 2010 yılında bir kök hücre biyoloğu olan Derrick Rossi ve iki finansal destekçi tarafından kuruldu. Cambridge, Massachusetts merkezli Amerikan şirketi, sadece taşıyıcı RNA’ya dayalı ilaç keşfi, ilaç geliştirme ve aşı teknolojilerine odaklanıyor. Moore katıldığından beri büyük bir biyoteknoloji firması haline gelen şirketin, portföyünde Zika virüsü, kuş gribi ve herpes için geliştirilen 23 mRNA ilacı ve aşısı bulunuyor. Lakin firmanın hiçbir eseri şimdiye kadar piyasaya sürülmedi.
Bununla birlikte, Moderna’nın mRNA teknolojisi, 2000’li yılların başında, Macar doğumlu biyokimyacı Katalin Karikó ve meslektaşı Drew Weissman’ın Pennsylvania Üniversitesi laboratuvarlarında yaptığı araştırmalar üzerine inşa edildi. İkili, keşiflerinden yola çıkarak ilaç geliştirmek için bir şirket kurdu, lakin eforları hiçbir vakit klinik deneylere ulaşmadı.
2013 yılında Karikó, Pfizer ile rakip bir Covid-19 aşısı geliştiren Alman biyoteknoloji firması BioNTech’e katıldı. Hala Pennsylvania Üniversitesi’nde bulunan Weissman, grip, herpes ve HIV’e karşı RNA aşısı adayları geliştirmeye devam etti ve bir yıl içinde insan denemelerini başlatmayı umuyor.
HANGİ ÜLKE NE KADAR AŞI ALACAK?
NTV
