Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye’nin başlattığı teşebbüs sonucunda UNESCO’ya taşınan minyatür sanatının bugün prestijiyle İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alındığı muştusunu verdi. Bakan Ersoy, toplumsal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, “Tarihî ve kültürel mirasımızı yansıtan klasik Türk süsleme sanatlarından Minyatür bir dünya mirası olarak UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedildi. Nakkaşlarımız artık bir dünya mirasını icra edecekler” dedi.
Minyatür sanatı Fransa’nın başşehri Paris’te bugün çevrim içi olarak düzenlenen UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras 15. Hükümetlerarası Komite Toplantısı’nda oy birliğiyle listeye alındı.
“BÜYÜK BİR TİTİZLİKLE TAKİP ETTİK”
Türkiye’nin moderatörlüğünde Azerbaycan, İran ve Özbekistan’ın ortak evrakı olarak 2019 yılının Mart ayında UNESCO’ya gönderilen Minyatür sanatının dünya mirası olmasına ait olarak ayrıyeten bilgi aktaran Bakan Ersoy, “Türkiye’nin sahip olduğu güçlü kültürel birikimi ulusal ve memleketler arası seviyede müdafaaya, yaşatmaya ve tanıtmaya devam edeceğiz.” diye konuştu. UNESCO’ya ortak evrak olarak sundukları Minyatür sanatını sürecin başından itibaren büyük bir titizlikle takip ettiklerini belirten Bakan Ersoy, bu sanatın yalnızca Türkiye’de değil kültür coğrafyamızda da büyük bir tarihi ve kültürel bedele sahip olduğunu vurguladı. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Minyatürün insanlığın ortak mirası olarak ilan edilmesini sağlamış olmanın gururunu ve onurunu yaşadıklarını da kaydetti.
Azerbaycan, İran ve Özbekistan tarafından büyük bir heyecanla beklenen bu karar taraflarca da büyük bir sevinçle karşılandı.
MİNYATÜR SANATI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
Minyatür hikaye, olay ya da bilgilerin fotoğraf lisanıyla tasvir edilmesi sanatıdır. Osmanlı periyodunda “nakış” yahut “tasvir” olarak anılan bu sanatı icra edenlere nakkaş, müsavvir, minyatür sanatkarı, tasvir sanatkarı yahut şebihnüvis denilir. Tarihi süreç içinde farklı bölgelerde farklı ekoller halinde gelişen minyatür sanatı, İslamiyet ile birlikte yeni bir çehreye kavuşmuş, el yazması kitapların içine nakşedilen minyatürler yaygın görsel eserlerden biri haline gelmiştir.
Osmanlı minyatür ekolü, yüzyıllar içinde gelişen tabir ve anlatım prensiplerine imparatorluk coğrafyasının kültürel çeşitlilik ve çoğulculuğunu da katarak farklı bir tasvir lisanı oluşturulmuştur. 19. yüzyıldan itibaren bu sanatın uygulandığı yerler çeşitlenmeye ve minyatürler duvarlara, tuvallere, ahşap, çini ve deri üzere malzemeler üzerine daha yaygın bir halde uygulanmaya başlanmıştır.
Nakkaşlar, fotoğraflarını aherlenmiş yani yumurta akı ile cilalanmış ve fotoğraflar için boşluk bırakılmış kağıtlara yapmaktadırlar. Kullanılan gereçler ekseriyetle kuş teleklerinden elde edilen ve “kalem” denilen fırçalar ile organik boyalardır. Günümüzde endüstriyel boya hususları ve materyalleri de kullanılmaktadır.
Nakkaş, pamuktan yapılmış bir katman has kağıt alarak bunu bir mermer üzerine yaymakta ve çoklukla fildişinden yapılan bir cisimle bu kağıdı düzleştirerek parlatmaktadır. Daha sonra yapacağı formların boyutlarını belirleyip kağıt üzerine bunların taslağını çıkararak çini mürekkebi ile hallerin kenar çizgilerinin üzerinden geçilmekte ve figürler canlılığını uzun müddet koruyan kökboya ile renklendirilmektedir. Ülkemizde yüzlerce yıllık bir geçmişe sahip olan minyatür sanatı tarihi ve kültürel mirasımızın kıymetli bir modülü olarak kabul edilmektedir.
NTV
