Kolera, Vibrio cholerae isimli bakterinin neden olduğu bağırsak enfeksiyonuna bağlı olan, akut ve şiddetli ishal ile seyreden bir hastalıktır.
Kolera, kalabalık ortamlarda yaşayan savaş, yoksulluk ve doğal afetlerden etkilenen topluluklarda kolaylıkla yayılıp ölümlere yol açabilmektedir.
Koleranın su ve zatî hijyenin ehliyetsiz olduğu konumda görülme mümkünlüğü daha fazladır. Başta su hijyeninin ehliyetsiz olduğu topluluklar olmak üzere, göçmenler ve yerleşik tertibi olmayan nüfus kümelerinde kamp hayatının olduğu nahiyelerde, başkaca kanalizasyon sisteminin içme ve kullanma sularına karıştığı haddinden fazla yağmur, sel, sarsıntı üzere doğal afetlerden sonra görülme riski yüksektir. Risk altındaki topluluğun ömür koşullarının iyileştirilmesi ve halkın eğitimi, marazın önlenmesinde esastır.
KOLERA NASIL BULAŞIR?
Kolera, enfeksiyon oluşturabilecek ölçüdeki kolera etkeninin ağızdan alınmasıyla bulaşır. Enfeksiyon umumiyetle dışkı karışmış sular aracılığı ile bulaşmaktadır.
Bulaşma, bu suyun direkt içilmesiyle ya da bulaştığı yiyeceklerin yenmesi ile gerçekleşir. Hastalık bulaşmış insanların kirli elleriyle temas eden yiyecekler de illeti bulaştırabilir.
Koleranın direkt temas ile (örn: tokalaşma, dokunma ya da hasta bir kimseye tedavi ederken) kişiden insan geçişi gözlenmemiştir.
Kuluçka müddeti, birkaç saatten, beş güne kadar uzayabilir gelgelelim umumiyetle 2-3 gündür. Dışkıda Kolera etkeni bulunduğu sürece bulaşıcılık devam eder.
Ekseriyetle iyileştikten sonra birkaç gün sonraya kadar dışkıda etken görülse de bazen taşıyıcılık aylarca sürebilir. Dinamik antibiyotikler bulaşıcılık vadesini kısaltır.
KOLERA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kolera enfeksiyonlarının birden fazla hafif seyreder. Hastalarda hiçbir semptom olmayabilir yahut sadece hafif bir ishal olabilir.
Karın ağrısı, bulantı, kusma, bol ve sık, pirinç suyu görünümünde dışkılama, su mineral ve tuz kaybına bağlı olarak susuzluk hissi, kas krampları görülebilmektedir.
Lakin hastaların bir kısmında hastalık ağır sulu ishal ve kusma ile başlar ve vücuttan büyük ölçüde likit ve tuz kaybı ile sonuçlanır.
Hastada susama hissi oluşur, idrar çıkışı durur, süratli bir kilo kaybı ve likit kaybı gelişir. Ağır kolera olgularında sıklıkla mide, kol ve bacaklarda kramplar olur. Bu insanlarda vücut sıvılarının süratle kaybedilmesine bağlı dehidratasyon ve şok tablosu ortaya çıkar. Tedavi edilmez ise saatler içinde vefatla sonuçlanabilir.
Dışkı ve kusmuktan alınan örneklerin laboratuvar tahlili sonucu tanı konulur.
KOLERADAN KORUNMANIN YOLLARI NELERDİR?
Koleradan tam koruyan bir aşı bulunmamaktadır. Arı suya sahip olmak sıhhat için temel gerekliliktir.
Kolera enfeksiyonlarının asıl kaynağı kirli sulardır. Bu nedenle içme suyu kadar, yiyecek hazırlamada ve banyo yapmada kullanılan sularında duru olması değer taşımaktadır
İçme ve kullanma suyu olarak klorlanmış şebeke suyu tercih edilmeli, kaynağı bilinmeyen ve klorlanmamış suları tüketmemeli, lakin farz durumlarda 10 dakika kaynattıktan sonra kullanılmalıdır.
Ferdî hijyen kurallarına uyulmalı.
Yemekten evvel ve sonra tuvaletten evvel ve sonra yemek hazırlamadan evvel ve sonra bebeklerin altını değiştirmeden evvel ve sonra bebekleri beslemeden evvel ve sonra eller kesinlikle bol pak su ve sabunla yıkanmalıdır.
Toplu hayat yerlerinde tuvalet paklığı ve hijyeni, kapı kolları ve musluk paklığı çamaşır suyu ile sulandırılmış su kullanarak yapılmalıdır.
Kolera bulunan ortamlara seyahat edecek bireylerin kaynağını bilmedikleri su ve açıkta satılan besinleri tüketmemeye itina göstermelilerdir.
Kolera olan yerde münhasıran çiğ deniz eserlerinin yenmemesi gerekir.
Deniz eserlerinin ve yemeklerin en az 70 aşamada pişirilmesi gereklidir.
Kolera hastasının dışkısı, kusmuğu ile kirlenen yüzeyler ve hastaların kullandığı eşyalar dezenfekte edilmelidir.
Karasinek üzere marazın yayılmasında değerli rol oynayan vektör ve haşerelerle savaş edilmelidir.
Bireyler için kolera riskini azaltmada en tesirli yollar, hijyenik azık ve su tüketmeye ihtimam gösterilmesi, insan atıklarının inançlı bir halde bertaraf edilmesi ve şahsî aklıktır.
KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Illetten en çok zatî paklık kurallarına dikkat etmeyen, el yıkama alışkanlığı olmayan, yiyecekleri tüketmeden evvel iyi yıkamayan ve gereğince pişirmeden yiyen, inançlı içme ve kullanma suyuna ulaşımın olmadığı topluluk ve kimseler etkilenmektedir.
Hastaların Kolera belirtileri göstermeleri durumunda bilhassa evlat, yaşlı ve gebelerin sıhhat kuruluşuna başvurmaları gerekmektedir.
NTV
