Zonguldak’ın Çaycuma kazasına bağlı Filyos beldesinde; M.Ö. kurulduğu varsayım edilen Tieion Antik Kenti’nde kaledeki sarnıcın yanı sıra 5 bin kişilik oyun üzere eserler gün yüzüne çıkartıldı. 20 kişilik ekibin devam ettirdiği çalışmalarda, değerli bulguların gün yüzüne çıkartılması bekleniyor. Karadeniz’in kıyısındaki tek antik kent olma özelliğini taşıyan Tieion Antik Kenti, nahiyenin tarihine ışık tutuyor.
2006 yılında kazı çalışmalarının başladığı Çaycuma kazasına bağlı Filyos beldesinde, M.Ö. 6 ve 7. yüzyıllar arasında kurulduğu iddia edilen Tieion Antik Kenti’ndeki kazı çalışmaları 20 kişilik ekiple sürüyor. Karadeniz ortamının kıyı şeridinde tek antik kent olma özelliği bulunan Tieion Antik Kenti; 60 hektarlık bir SİT meydanından oluşuyor.
Bartın Üniversitesi Talim üyesi Doç. Dr. Şahin Yıldırım koordinatörlüğünde gerçekleştirilen kazı çalışmalar; iç kısımda 4 metre derinliğindeki sarnıç içerisinde yoğunlaşıldı. “Karadeniz’in Efes”i olarak bilinen kentte, Roma Tapınağı da kazı ekibince gün yüzüne çıkartıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı 143. ören mekanı olarak kabul edilen antik kentten çıkartılan tarihi eserler, Karadeniz’in tarihine de adeta ışık tutuyor.
Çalışmalarda 5 bin kişilik temaşa dikkat çekiyor. Yazılı yapıtların yanı sıra, liman, madeni para, tapınak, kilise, hamam üzere eserler tespit edilirken, kalede yaşayanların su muhtaçlığının karşılanabilmesi için yapılan su sarnıcı dikkat çekiyor. 4 metre derinliğindeki sarnıcın akabinde 60 hektarlık ortamda değerli bulguların yapılacak çalışmalarla gün yüzüne çıkartılması planlanıyor.
Kazı çalışmalarında vazife yapan arkeolog Gürcan Laçin, çalışmaları şöyle aktardı:
“Bu yılki çalışmalarımız tapınak kısmının içerisindeki sarnıçta devam etmektedir. Kdz. Ereğli müzesi başkanlığında yapılan çalışmalarımız Doç. Dr. Şahin Yıldırım Bartın Üniversitesi koordinatörlüğünde devam etmektedir. Birinci etapta biz muhit düzenlemesinin akabinde değerli olan vesair yapı sarnıçla odaklandık. İç kısımda bakıldığında 4 metre derinliğinde geç periyotta kullanılan sarnıç var. M.S. 2. YY’da Roma Periyodu tapınağının sonrasında Bizans Periyodunda kullanıldığını görmekteyiz. Bu yıl ki çalışmalarımıza yaklaşık 20 kişilik ekiple devam ediyoruz. Bunların içerisinde mimar, harita mühendisi, arkeolog, sanat tarihçisi ve restoratör arkadaşlarımız bulunmaktadır. Büyük bir kent. O yüzden çalışmalar uzun mühlet devam edecektir. Kesin bir malumat vermek yanlış olur. Örnek vermek gerekirse 60 hektarlık bir SİT sahasından bahsediyoruz. Çok büyük bir devir ve iş gücü gerektiren bir çalışma. Ondan ötürü hengam alacak. Kent M.Ö. 7 YY’dan – 17 YY’a kadar giden bir yapıya sahip pasta dilimi üzere 14 katmandan oluşmaktadır. Bu gün Karadeniz kıyı kenti üzerindeki tek antik kent. Bizim çok hoş bir oyunumuz var. Bu da birinci olmasından ötürü 5 bin kişilik bir kapasiteye de sahip ayrıyeten. Bizim son devir sayılarımıza nazaran 250 bini buldu bir sene içerisinde. Kıymet olarak buradaki tarihi ürünleri kayda alıyoruz. Bizim için onlar daha kıymetli. 3 bin yıl evvelki taş bloka siz dokunuyorsunuz. Biz yayına yönelik çalışıyoruz. Buluntuya yönelik. Onların ürünleri de Kdz. Ereğli Müzesi’nde ayrıyeten filyos isminde bir senksiyonda sergilenmektedir. Biz tarihi eser olarak bakıyoruz. Bizim için kıymetli buluntular tespit edildi.”
Filyos Belediye Lideri Ömer Ünal, “Filyos tarihi ve turistik bir yan. 2020 yılı içinde kazılarımız devam ediyor. Kazılarda çok büyük buluntular buldular. Bunlar şimdilik Kdz. Ereğli müzesinde sergileniyor. Allah nasip ederse biz de TCDD’ye tescil edilmiş bir binayı aldık. Müze yapacağız. Halka da Filyos Müzesi’ni kazandırmış olacağız” formunda konuştu.
NTV