Karadeniz Bölgesi’nde son aylarda azalan yağışlar, kuraklık tehlikesini de beraberinde getirdi. Bölgedeki baraj ve göllerde su düzeyleri düştü, içme suyu kaynakları azaldı.
Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü datalarına nazaran, bölgede bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yağış ölçüsü yüzde 50 oranında azaldı.
Global iklim değişikliği ile yağış rejiminin düzensizliğinin arttığı bölgede uzmanlar, orman yerlerinin azalması ile gelecekte önemli kuraklık tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceği ikazlarında bulunuyor.
DERELERDE ÖLÇÜM YAPILDI
Karadeniz Bölgesi’nde, TÜBİTAK dayanaklı Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nusret Karakaya’nın yürütücülüğündeki projesi ile Türkiye’deki akarsular incelenmeye alındı. Artvin Çoruh Üniversitesi ve Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden bilim insanları proje kapsamında, Rize’nin Çamlıhemşin ilçesindeki Fırtına deresinde ölçümler yaptı. Uzmanlar, dere ve akarsuların debisinde evvelki yıla nazaran düşüş yaşandığını belirledi.
“HER YIL ANOMALİ YAŞIYORUZ”
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Mehmet Özalp, Doğu Karadeniz’de son yıllarda mevsimsel yağışlarda düzensizlik yaşandığını söyleyerek, “Bu bahiste önemli çalışmalar yapılıyor. Bilhassa son bir kaç aydır Meteoroloji’nin sunduğu raporlarda bir evvelki yıla ve evvelki uzun periyotlu ortalamalara nazaran yağışların düştüğü ortaya çıktı. Bundan ötürü akarsuların debilerinde düşüş yaşandığı bir gerçek. Bunu iklim değişikliğine de bağlayabiliriz. Aslında son 40 yıldır bunun tesirlerini önemli biçimde görüyoruz, yaşamaya başladık. İklim değişikliğinin burada en büyük etmeni yağış mevsimlerinin değişmesidir. Olağanda Doğu Karadeniz tertipli bir yağışa ve münasebetiyle akarsu akışına sahip deriz. Artık görüyoruz ki her yıl bir anomali yaşıyoruz, daima rekorlar kırıyoruz. Akarsu yatağının geniş olacağı bu periyotlarda ne yazık ki epeyce az su aktığını görebiliyoruz. Bunu da iklim değişikliğine bağlayabiliriz” diye konuştu.
“SIRADIŞI BİR KURAKLIK VAR”
Doğu Karadeniz’de Eylül ayı devrinin pastırma yazı olarak bilindiğini ve daha az yağışlı geçtiğini söz eden Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu da “Akarsu rejiminde ve derelerin debisinde bir ölçü düşmeler olur. Lakin son yıllarda tekerrürler arttı. Bu yıl sıra dışı bir kuraklık var. Yağan yağmurlar küçük lokasyonlarda görülüyor ve şiddetli yağıyor. Bu da global iklim değişiminin oluşturduğu bir durum. Doğu Karadeniz’de mühlet içerisinde bir ölçü tahminen artacak lakin kar yağışı azalacak. Ancak düşen yağışlar ünite vakitte çok daha yüksek ölçülerde olacak. Olağanda 1 hafta yahut 10 günde düşen yağmurlar hatta 1 ayda düşecek yağmur ölçüsü 1 yahut 2 günde düşmeye başlıyor. İşte bu ekstrem durum büyük bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Hopa’da, Çayeli’nde, Rize’de bir kaç defa olduğu üzere çok büyük seller ve taşkınlar yaşanıyor” dedi.
“ORMAN VE DAĞ SULARINA MUHTACIZ”
Doğu Karadeniz’de içme suyunun tamamının yağışlardan elde edildiğini söyleyen Kurdoğlu, “Doğu Karadeniz’de akifer dediğimiz, toprak altındaki su depoları yok. Bütün Doğu Karadeniz olarak, Türkiye’nin değeri bir kısmı ormanlara ve dağlara muhtacız. Su, yağış sularıyla toplanıp su havzalarına ya da derelere geliyor. Biz de bu suyu kullanıyoruz. Kuraklık devam ederse içme suyunda da zahmet yaşayacağımız kesin. Dünyada, ortalarında İstanbul’da dahil olmak üzere 105 büyük metropolün 33’ü ve Doğu Karadeniz ile Batı Karadeniz’deki büyük vilayetlerin tamamı orman ve dağ sularına muhtaç durumda. Bizim suyu en iyi biçimde tutan ve filtre eden ormanlık alanlarımızı müdafaamız ve artırmamız lazım. Suyun depolanmasına katkı veren bütün doğal ekosistemin korunması lazım.Kentlerimizin, kentlerimizin, kasabalarımızın su temin ettiği havzaların doğal örtüsünün ormanlık olarak saklanmasında büyük yarar var. Orman idaresini su bilançosuna nazaran planlamak ve ona nazaran uygulamak daha yanlışsız olacaktır” diye konuştu.
NTV
