Tüm dünyayı sarsan iklim krizinin tesirleri artık çok daha yakından hissediliyor. Çok sıcaklar, kurak geçen yağmur periyotları, dolular ve seller büyük bir ekonomik ve toplumsal yıkıma neden oluyor. Hepsinin yaşanma sıklığı artıyor. Türkiye’nin gündeminde ise gitgide yükselen, besin güvenliğini ve üretim zincirini tehdit eden kuraklık tehlikesi var. Bu da iktisat üzerinde büyük bir baskı oluştuyor. Üretim zincirinin bozulması ekonomik riskleri beraberinde getirirken, uzmanlar bilhassa üretim ve tedarik zincirine dikkat çekiyor. Uzmanlar, pandemi periyodunda ne kadar kıymetli olduğu bir kere daha ortaya çıkan ziraî üretimin, korunması gerektiğine vurgu yapıyor.
109 YILDIR ÖLÇÜYOR
Hürriyet gazetesinden Emre Eser haberinde, 109 yıldır yaptığı nizamlı ölçümlerle mevzuyu yakından takip eden Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Lideri Adil Tek’in görüşlerine yer verildi. Ayrıntılı ölçümlerle İstanbul’un iklim karnesini çıkaran laboratuvarın lideri olan Adil Tek, birinci olarak iklim krizinin global bir tehlike olduğunu belirtip İstanbul’un büyük bir nüfus ve ormansızlaşma sorunu yaşadığını söylüyor.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Lideri Adil Tek 1.5 DERECE TESİRİ
1911’den bu yana yaptıkları ölçümlerde İstanbul’un ortalama sıcaklığının 1.5 derece arttığını gördüklerini ve aslında bugün yaşadığımız iklim kaynaklı tüm meselelerin nedeninin işte bu 1.5 derecelik sıcaklık artışı olduğunu belirten Adil Tek, “İstanbul’daki bu artış milletlerarası kurumların ölçümlerine nazaran dünya ve Avrupa ile paralel. Bu durum tarımda ve endüstride hatta aklınıza gelecek her alanda büyük bir sorun demek. Bu kaidelerde ekonomik sürdürülebilirlik mümkün değil” diyor.
SU KESİNTİSİ ÖNERİSİ
İnsanlarda kuraklık ve su kıtlığı şuurunun hala oluşmadığına vurgu yapan Adil Tek, “Türkiye’de çok sayıda sarsıntı olmasına karşın gerçek sarsıntı şuuru 1999’dan sonra oluştu. Beşerler yaşamadan asla gerçek farkındalığa sahip olmuyor. İstanbul’u bekleyen su kıtlığı tehlikesi için de acil olarak günlük 2 saati aşmayacak halde sembolik su kesintilerinin yapılması kaide. Diğer türlü insanların tüketim alışkanlıkları değişmeyecek. Sembolik kesintiler bu mevzuda davranışları değiştirecek” sözlerini kullandı.
1800’lü yıllarda kurulan ve hala çalışan laboratuvar, Dünya Meteoroloji Örgütü’nün ‘Asırlık İstasyon’ sertifikasına sahip. ŞİDDETİ ARTIYOR
Kentte gözlemlenen en düşük sıcaklıkların giderek arttığını aktaran Adil Tek, “Rekor sıcaklıkların yaşanma sıklığı ve şiddeti artıyor. Bilhassa son 10 yılda büyük bir artış var. Daima rekorlar yenileniyor. Bununla birlikte yaşanan en düşük sıcaklılar da yükseliyor. Karlı gün sayıları azalırken sıcak dalgalarının yaşandığı kurak gün sayıları artıyor” diye konuştu.
İKLİMSEL VEFATLAR
İstanbul’un yaşadığı durum için artık felaket sözünün kullanılmasının yanlış olmayacağını söyleyen Adil Tek, “İstanbul’u bekleyen bir zelzele tehlikesi var. Zelzele için tedbir alabilirsiniz. Ferdî olarak kurtulmam mümkün. Fakat iklim krizi için tıpkı şey geçerli değil. Çok hava olayları ve kuraklık tehlikesi artık önemli boyutta. Çok yakında iklim kaynaklı vefatları görmeye daha net başlayacağız. Esasen iklim vefatları bilimsel olarak sarsıntıdan daha büyük bir tehlike” halinde konuştu.
YAĞIŞ ARTTI ANCAK YARAR SAĞLAMIYOR
İstanbul’un 109 yıllık ayrıntılı dataları incelendiğinde yıllık ortalama yağışlarda 140 kilogramlık bir artış gözlemlediklerini belirten Adil Tek, “Evet ortalama yağışlar artmış. Pekala neden kuraklık var? Nedeni tekrar o 1.5 derecelik artış. Yağmurlar asıl yağması gereken vakitte yağmıyor. Haziran ayında yağan sistemsiz ve şiddetli yağmurlar bu ortalamayı yükseltiyor lakin o su toprağa karışmadan süratlice akıp gidiyor. Seller oluşturuyor. Bunlar yararsız yağışlar. İstanbul’un asıl kar yağışına, daha sakin ve vaktinde yağan yağmurlara muhtaçlığı var. Barajlar yalnızca bu biçimde dolabilir” dedi.
NTV
