Dünyada bütün ölümlerin %30‘undan fazlası kalp hastalıkları nedeniyle meydana geliyor ve bu ölümlerin üçte biri biri 70 yaş altı bireylerde görülüyor. TÜİK bilgilerine nazaran, Türkiye’de kalp hastalıklarının görülme oranı %40‘ın üzerine çıkmış durumda.
Kalp yetersizliği ve ritim bozukluğu, kalp-damar hastalıklarının hayatı tehdit eden sonuçları ortasında yer alıyor. Ani gelişen kalp krizinde ise kalbi besleyen değerli bir damarın tıkanması hayatı tehdit eden ritim bozukluğuna sebebiyet vererek vefata neden oluyor.
Diyabet, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, kalp- damar hastalığı riskini artıran faktörlerin başında geliyor. Son yıllarda sıklığı giderek artan obezite de değerli bir risk faktörü. Sigara, husus bağımlılığı, çok gerilim ve ailesel yatkınlık da riski artıran etkenler ortasında bulunuyor.
Kalp-damar hastalıklarının kadın-erkek kalplerini farklı formda etkileyebileceğini belirten İstanbul Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Taha Alper, kalp hastalıklarının erkeklerde daha sık görüldüğünü ve genç yaşta da ortaya çıktığını söylüyor.
BAYAN KALBİ İLE ERKEK KALBİ HASTALIĞA DA FARKLI REAKSIYON VERİYOR
Kadınlık hormonlarının menopoz periyoduna kadar bayanları kalp-damar hastalıklarından koruduğunu lakin menopoz sonrasında riskin erkeklerle eşitlendiğini aktaran Dr. Alper, “Kalp krizi şikayetleri açısından bayan ve erkekte önemli farkılıklar kelam hususudur. Erkeklerin şikayetleri daha bariz ve net şikayetler iken bayanlardaki şikayetler daha müphemdir. Bayanlarda göğüs ağrısı formu farklıdır ve bulantı, kusma üzere kalp hastalığına özel olmayan şikayetler daha sıktır“ diyor.
Son yıllarda bilhassa genç yaşlarda meydana gelen ani kalp vefatlarıne değinerek her ani mevtin kalp krizi olarak değerlendirilmemesi gerektiğini söyleyen ve “Özellikle 30 yaş altında ortaya çıkan ani ölümlerde kalbin elektriksel sistemini etkileyen genetik hastalıklar kıymetli rol oynar. Ailede çok erken yaşta ani mevt yaşanmışsa bu şahısların birinci derece yakınlarına kalp hastalıkları açısından tarama yapmak kıymetlidir. Genetik hastalıklar dışında erken yaşlardaki ani ölümlerde kalp krizleri rol oynayabilir. Ağır sigara kullanımı, unsur bağımlılığı ve gerilim erken yaş kümesinde kıymetli risk faktörleridir“ diyen Kardiyolog Prof. Dr. Ahmet Taha Alper, kalp krizi ile ilgili sık sorulan soruları ntv.com.tr okuyucuları için şöyle yanıtlıyor:
Kalp krizi nedir?
Kalp krizi kalbi besleyen atar damarlardan rastgele birinin ani bir formda tıkaması ile ortaya çıkan bir durumdur.
Kalp krizi neden olur?
Risk faktörleri mevcudiyetinde kalbi besleyen atardamar duvarında hasta alanlar ortaya çıkar. Biz bunlara basitçe plaklar diyoruz. Bu plaklarda ortaya çıkan yırtılmalar pıhtılaşma hücrelerinin aktiflenmesine ve plağın olduğu bölgenin bütünüyle tıkanmasına neden olur.
Kalp krizi belirtileri nelerdir, kalp krizi nasıl anlaşılır?
Kalp krizinin en kıymetli belirtisi yayılma özelliği gösteren baskı şeklinde göğüs ağrısıdır. Bunun dışında nefes darlığı, halsizlik üzere şikayetler olabilir. Daha nadiren bulantı, kusma hatta ishal üzere bulgularla hasta acile başvurabilir. Şikayetlere ek olarak elektrokardiyografi (EKG) ve kalp enzimleri teşhis konulmasında kıymetlidir. Teşhis zahmeti çekilen hastalarda doktor kalp ultrasonografisi yahut anjiografi üzere tetkiklere başvurabilir.
Kalp krizi ne kadar sürer?
Kalp krizinin iyileşme mühleti yapılan müdahale çeşidine nazaran değişebilir. Erken müdahale ile damar açıklığı sağlanmış hastalarda birinci iyileşme devri birkaç gündür. Geç kalınmış olaylarda hastanede yatış mühleti uzayabilir. Ayrıyeten kalbin kendini bütünüyle tamir etme süreci ayları bulabilir.
Bâtın kalp krizi nedir?
Halk lisanında zımnî kalp krizi tabiri daha çok şikayet oluşturmadan gelişmiş krizler için kullanılır. Bedenimizde rastgele bir hastalık sürecinde ortaya çıkan şikayetleri algılamamız hudut sistemi aracılığıyla olur. Şeker hastalığı üzere hudut sistemi harabiyeti yapan hastalıklar bu şikayetlerin algılanmasını maniler. Böylelikle hasta hiçbir şikayet olmadan kalp krizi geçirebilir.
Sağlıklı bir kalbe sahip olmak için yapılması gerekenler nelerdir?
Kalp hastalığı gelişiminde temel risk faktörleri olan tansiyon yüksekliği, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği ve çok kilonun tedavisi temeldir. Ayrıyeten sistemli antrenman ve hareketli ömür, çok kalorili beslenmemek, nizamlı uyku uyumak, tuz kısıtlaması yapmak ve gerilim denetimi sağlamak kalp hastalıklarından koruyan faktörlerdir.
NTV
