Türkiye’de ulusal ve memleketler arası seviyede kıymetli başarılara imza atan, toplumun gelişimine katkıda bulunan kişi ve kurumlarını tanıtmayı ve ödüllendirmeyi amaçlayan Kadir Has Ödülleri’nin merasimi bu yıl 22 Mart 2021 Pazartesi günü gerçekleştirildi.
Kadir Has Üniversitesi’nin kurucusu ve ülkemizin güzide hayırseverlerinden Kadir Has’ın vefatının 14. yıldönümünde gerçekleştirilen çevrimiçi canlı yayındaki anma programı kapsamında 16. Kadir Has Mükafatları sahiplerini buldu. Bu yıl, gelişen gen teknolojileri ve sabırla çalışan bilim insanları sayesinde çığır açan gelişmelerin gözlemlendiği Nörobilim alanında büyük başarılara imza atarak bu alandaki araştırmalara katkı sağlayan Türk bilim beşerlerine “Üstün Muvaffakiyet Ödülü” ve “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü” takdim edildi.
ÜSTÜN MUVAFFAKİYET MÜKAFATI
16. Kadir Has Ödülleri’nde “Üstün Muvaffakiyet Ödülü”, Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahisi Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Murat Günel’e verildi.
Prof. Dr. Günel, hudut sistemi ve beraberindeki damar sistemindeki bozuklukların genetik temellerini ortaya çıkartmak gayesiyle yaptığı araştırmalar, genetik şifreleri okuyarak beyin kanserlerinin iyi huylu tümörlerden kansere dönüşmesine neden olan genetik düzenekleri keşfetmesi ve çalıştığı bu kıymetli mevzularda bilhassa Türkiye’den Doktora Sonrası Araştırmacılar ile Doktora, Yüksek Lisans ve Lisans öğrencilerini grubuna katarak yetiştirmesi nedeniyle bu mükafata layık görüldü.
GELECEK VADEDEN BİLİM İNSANI MÜKAFATI
16. Kadir Has Ödülleri’nde “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü” ise Columbia Üniversitesi’nde Sinirbilimleri alanında çalışmalarına devam eden Dr. Piray Atsak’ın oldu. Erken yaşlardaki olumsuz tecrübelerin psikiyatrik bozukluklar için nasıl kalıcı bir risk oluşturduğuna, hayvan modellerinin canlı ortamda elektro-fizyolojik kayıtlarının, gerilim ve duygusal davranışta yer alan hudut ağlarının optogenetik manipülasyonlarına dayanan deneysel çalışmalarıyla bu alana yaptığı katkılar nedeniyle Dr. Atsak mükafata layık görüldü.
PROF. DR. GÜNEL, BEYİN GELİŞİMİ VE HASTALIKLARI ÜZERİNDE AĞIRLAŞIYOR
T.C. Sıhhat Bakanlığı’nın Bilimsel Muvaffakiyet Mükafatı ve Amerikan Epilepsi Topluluğu’nun verdiği Genç̧ Araştırmacı Mükafatı üzere pek çok değerli akademik mükafatın sahibi olan Prof. Dr. Murat Günel, 2015’te ABD Ulusal Tıp Akademisi üyeliğine seçildi. 2020 yılında hudut sistemini tutan damar hastalıkları ve kortikal gelişim bozukluklarına neden olan kalıtsal genetik mutasyonların tanımlanması ve sistemlerinin aydınlatılması hakkındaki çalışmaları nedeniyle Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından “Sağlık ve Ömür Bilimleri” kategorisinde Milletlerarası Akademi Ödülü’ne mükafata layık görüldü.
Prof. Dr. Günel hala Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahisi Anabilim Kolu Başkanlığı ile Sinirbilimi ve Genetik Profesörlüğü misyonlarını yürütüyor. Yale Üniversitesi Nixdorff-German Profesörü unvanına sahip olan Prof. Dr. Günel’in araştırmaları bilhassa beyin gelişimi ve hastalıkları üzerinde ağırlaşıyor. Moleküler biyoloji ve genetik alanında sürdürdüğü araştırmalarında tümör, beyin kanaması ve anevrizma üzere farklı hastalıkların moleküler yapısının anlaşılmasına ve bu hastalıklar için yeni tedavi yollarının geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapıyor.
DR. ATSAK, ERKEN YAŞTAKİ GERİLİMİN NÖROFİZYOLOJİK DÜZENEKLERİNE ODAKLANIYOR
2005 yılında Ege Üniversitesi’nden mezun olan Dr. Piray Atsak, 2012 yılında Hollanda’da Groningen Üniversitesi’nde sinirbilimleri alanındaki doktorasını tamamladı. Doktora çalışmalarında gerilimin hafızayı nasıl bozduğunu gösteren yeni bir düzenek keşfetti. Doktora sonrası, Radboud Üniversitesi’nde gerilimin öteki bilişsel tesirlerinde birebir nörobiyolojik düzeneğin değerini araştırdı. 2015 yılında Hollanda Sinirbilimleri Derneği tarafından “Ümit Vadeden Araştırmacı Ödülü”’ne layık görüldü. Birebir yıl Hollanda Bilim Enstitüsü’nden ve Hope for Depression Araştırma Vakfı’ndan kazandığı takviyeyle, çalışmalarına ABD’de Columbia Üniversitesi’nde devam etmeye başladı. Columbia Üniversitesi’nde Sinirbilimleri alanındaki çalışmalarına 2019 yılından beri Sackler ve Amerikan Ulusal Akıl Sıhhati Araştırma Enstitüsü’nden sağladığı dayanaklarla devam eden Dr. Atsak, erken yaştaki gerilimin depresyona yol açan nörofizyolojik sistemlerine odaklanıyor.
Prof. Dr. Murat Günel ve Dr. Piray Atsak’a ödüllerinin takdim edildiği online merasimde Kadir Has Üniversitesi Mütevelli Heyeti Lideri Can Has, Kadir Has Vakfı Lideri Nuri Has ve Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz birer konuşma yaptı.
“BAŞARILARIMIZ BİZİ YENİ ADIMLAR ATMA KONUSUNDA CESARETLENDİRİYOR”
Kadir Has Üniversitesi Mütevelli Heyeti Lideri Can Has, Nörobilim alanında ödül kazanan iki bilim insanımızı tebrik ederken, geride bıraktığımız yılın bize birliğin, ailenin, toplumsal dayanışmanın, takviye olmanın, dahası hayatın değerini bir defa daha hatırlattığını söyledi. “Umudumuz eskisi üzere, kısıtlamalardan arınmış, cıvıl cıvıl yerleşkemize geri dönmek,” diyen Can Has, pandemi şartlarına karşın, bir müddettir üzerinde titizlikle çalışılan Kadir Has Üniversitesi Yeni Eğitim Modeli’ne geçiş evrelerinin planlandığı biçimde uygulandığını ve güçlü bir araştırma üniversitesi olma yolunda emin adımlarla ilerlendiğini belirtti:
“Evrensel kıymetlerle bezenmiş özgür bireyleri, dünyanın her yerinde çalışabilecek, geleceğe form ve taraf verecek nitelikte mezunları yetiştirmeyi amaçlayan Kadir Has Üniversitesi Yeni Eğitim Modeli bize, çağa uygun yeni maksatlar koymak için fırsatlar veriyor. Bununla birlikte güçlü bir araştırma üniversitesi olma yolundaki kararlılığımız sürüyor. Akademisyenlerimiz büyük kaynaklar gerektiren titiz çalışmalar yapıp ulusal ve memleketler arası dayanak fonları alıyorlar. Üniversitemize bu projelerle birlikte gelen toplam fon, yaklaşık 100 milyon liraya ulaştı. Global salgının yarattığı kuvvetli şartlara karşın, böylesine süratli bir ilerleme lakin üniversitenin ilgili tüm ünitelerinin ortak gayretiyle mümkün olabilirdi. Bu başarılarımız araştırma kültürünü yaymak ve üniversitenin fizikî araştırma altyapısını geliştirmek için daha fazla uğraş sarf etmemiz konusunda bizi cesaretlendiriyor.”
“BAŞARILI BİLİM İNSANLARI ORTASINDA KÖPRÜ KURUYORUZ”
Kadir Has Vakfı Lideri Nuri Has da yaklaşık 25 yıldır bilim ve eğitim alanında Kadir Has ismini ve ideolojisini gururla taşıyan üniversitenin en büyük destekçisi olarak Kadir Has Ödülleri’yle bilim ve sanat dünyasına dayanak vermekten kıvanç duyduklarını söyledi ve pandemiyle günlük hayatın akışının kökünden değiştiği günlerde, bilim insanlarının, araştırma merkezlerinin ve üniversitelerin, karanlık tünelin ucundaki ışığı ulaşılır kıldığını belirtti:
“Yaşama kasteden büyük bir tehdidin karşısında bilim, sığınabileceğimiz yegane öge oldu. Günlük hayatın akışını bir anda kökünden değiştirebilecek, küresel çapta beşeri, ekonomik, siyasi meselelere neden olabilecek böylesi bir salgına set çekmek, lakin bilimsel araştırmalarla mümkün. Farklı disiplinlerin işbirliği ve uzmanlıkların eşgüdümü sayesinde ömrü olumsuz etkileyen tüm problemlerin gerçek tahlillerine, fakat bilimsel fikrin ve buluşların ışığında ulaşabileceğimizi bir defa daha gördük. Ömrün devamına, insanlığın iyiliğine dair bir umudumuz varsa bu, bilim sayesindedir.”
Kadir Has Ödülleri’nin de bu anlayışı yansıttığını söyleyen Nuri Has, “Bugüne kadar değerli buluşlara ve yapıtlara imza atanlarla birlikte, teşvik edilmesi ve desteklenmesi durumunda çok daha başarılı çalışmalar yapacağına inanılan isimlere Kadir Has Mükafatları verildi. Maksadımız, oluşturduğumuz araştırma iklimi ve sunduğumuz imkanlarla, başarılı bilim insanları ortasında bir köprü kurmak,” dedi.
“GELECEĞİMİZİ BUGÜNDEN ŞEKİLLENDİRİYORUZ”
“Her anma merasimi yaklaştığında sevgili kurucumuz Kadir Has Beyefendi’nin gelecekteki mütevelli heyeti üyelerine ve rektörlerine hitaben yazdığı mektubu okuyorum. Bu mektupta ‘Geleceğimizi satın alabilecek tek şey bugündür’ ve ‘Dün geçti lakin yarın şimdi gelmedi’ diye yazan kurucumuzun kelamlarını kendim için bir kılavuza dönüştürdüm,” diyen Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz, bugünden yaptıkları çalışmalarla yarının eğitime ve bilime bedel katan üniversitesini nasıl şekillendirdiklerini anlattı. Çekirdek Program ve Proje Tabanlı Eğitim üzere iki kıymetli ayağı olan Kadir Has Üniversitesi Yeni Eğitim Modeli’ne vurgu yapan Prof. Dr. Durukanoğlu Feyiz, “Yarınların kuşaklarını yetiştirmek için klâsik eğitim modellerini geride bırakan apayrı bir sistem geliştirdik ve muvaffakiyetle uyguluyoruz,” dedi.
Eğitim alanında atılan yürekli adımlarla birlikte Kadir Has Üniversitesi’nde araştırma ekosistemini de istek edilen düzeye çıkartabilmek için çok çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Durukanoğlu Feyiz, “Çok kısa müddette AB araştırma fonlarını ülkemize getirmeyi başaran sayılı üniversiteler ortasına girdik. Son dört yılda TÜBİTAK’tan Toplumsal ve Beşeri Bilimler alanında en fazla proje dayanağı alan üçüncü üniversite olduk,” dedi. Kadir Has Üniversitesi’nin bir dünya üniversitesi olma yolunda ilerlediğini belirterek aklın ve bilimin öncülüğünde yapılan çalışmaların kıymetine bir sefer daha dikkat çekti ve bu yıl ödül alan iki pahalı bilim insanını tebrik etti.
16. KADİR HAS MÜKAFATLARI KIYMETLENDİRME KONSEYİ
Prof. Dr. Nihat Berker, Kadir Has Üniversitesi
Dr. Canan Dağdeviren, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Media Lab
Prof. Dr. Turgay Dalkara, Hacettepe Üniversitesi
Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz, Kadir Has Üniversitesi
Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil, Harvard Üniversitesi
Prof. Dr. Türker Kılıç, BAU Medical Park Göztepe Hastanesi
Evvelki yıllarda ödül alanların listesi için: http://odul.khas.edu.tr/odultarihcesi
NTV