Engin Yeşil/ntv.com.tr
İstanbul’un bir türlü çözülemeyen sorunu taksiler… Kentte hizmet veren hali hazırda 17 bin 395 taksi bulunuyor. Ve bu sayı tam 54 yıldır değişmiyor.
İBB’nin 6 bin yeni taksi projesi ile tartışma daha da alevlendi. İstanbul Taksiciler Esnaf Odası, yaptığı açıklamalarla projeye reaksiyon göstererek ilave taksiye muhtaçlık olmadığını belirtti.
İstanbul Teknik Üniversitesi’nce (İTÜ) yapılan bir araştırma da taksi probleminin ‘sayı’ değil ‘verimliklik’ten kaynaklandığını ortaya koydu.
İTÜ Kent ve Bölge Planlama Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Murat Çelik, tarafından hazırlanan raporda “İstanbul’da taksi sisteminde araç eksikliği bulunmamaktadır taksi sayısı muhtaçlığı karşılayacak düzeydedir. İstanbul taksi sisteminde faal bir planlamanın olmaması ve bilgi teknolojilerini kullanımdaki eksiklikler nedeniyle önemli ölçüde verimlilik sorunu vardır” denildi.
Dünyada genel kabul gören ticari taksi işletme performans bedellerine nazaran; bir kentte taksi gereksinimi olduğunu tespit etmek için yolcu ile yapılan kilometrenin toplam kilometreye oranına bakılıyor. Yolculu kilometre oranının yüzde 65’in üzerinde olması kentte taksi muhtaçlığı olduğunu gösteriyor.
Bu oranın İstanbul’da pandemi öncesi yüzde 39,3 (165 km) pandemi sonrası ise yüzde 32,5 (130 km) olarak ölçüldüğü kaydedilen raporda, “Bu sonuçlar bize İstanbul’da ek taksiye gereksinim olmadığını göstermektedir” sözleri yer aldı.
VERİMLİLİKTE YÜZDE 1’LİK ARTIŞ 443 YENİ TAKSİYE EŞİT
Raporda verimliliğe ait birtakım sayısal bilgilere de yer verildi. Buna nazaran, İstanbul taksi sisteminde mevcut araçların işletme verimliliğinin yüzde 1 oranında artırılması, 443 adet yeni taksi ek etmeye eş pahada olumlu tesir yapıyor. Buradan yola çıkarak verimlilik artışı ile gün içinde seyahatle yapılan ticari kilometre kıymetinin toplam yapılan kilometreye oranının yüzde 55’in üzerine çıkarılmasıyla, mevcut taksi sistemine 6 bin 958 yeni araç tesiri yapıyor.
DİJİTALLEŞMEDE İZMİR ÖRNEĞİ
Dijitalleşme de verimliliği artıran en değerli ögeler ortasında. Uydu üzerinden alınan taksimetre GPS (Araç takip) datalarına nazaran; teknoloji kullananan taksiler kullanmayan taksilere oranla yüzde 33 daha dolu dolaşıyor. Teknoloji kullanan taksilerin trafrikte yüzde 11 daha az dolaştığı da raporda yer alan tespitler ortasında.
Hüseyin Murat Çelik araştırmasında, bir taksiye düşen nüfus sayısı İstanbul’dan yüzde 37 daha fazla olan İzmir’de taksi probleminin gündeme gelmemesini de dijitalleşmenin başarılı bir biçimde uygulanmasına bağladı.
Taksilerle ilgili bir başka meselede hizmet kalitesi. 2019 yılında beyaz masaya gelen şikayetlerin yüzde 97’sinin taksi sürücüsü ile müşteri ortasında yaşanan problemlerden kaynaklandığını belirten Çelik, “Söz konusu şikayetlerin azaltılması için izlenecek en iyi yol taksi sürücülerinin eğitimidir” dedi.
EĞİTİM KURAL
Bu mevzuda yetki ve sorumluluğun İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde olduğunu belirten Çelik, geçen yıl 52 bin taksi sürücüsünden yalnızca 3 binine eğitim verildiğini kaydederek şöyle devam etti:
“İstanbul Büyükşehir belediyesinden eğitim hizmeti alan taksi sürücülerin toplam sürücülere oranı yüzde 3,3’tür. Ülkenin en kıymetli turizm kenti ve ekonomik başşehri olan İstanbul’da taksi sürücülerine kâfi eğitimin verildiğini söylemek mümkün değildir. İstanbul’da taksicilerin eğitim kontrol ve ruhsatlandırma yetkisinin İBB bulunmasına sıkıntıları çözme için yasal yetkisi olmasına karşın İBB noksanlıklar için sorumluluk almamakta, sorumluluğu yasal yetkisi olmayan esnaf odalarına atmaktadır.”
NTV
