İtalya’da halk, parlamenter sayısının azaltılıp azaltılmamasını belirlemek için yarın ve pazartesi günü sandığa gidecek.
İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde 1948’den beri çift kanatlı parlamenter sistemle yönetim edilen İtalya’da yarın ve pazartesi parlamentodaki sandalye sayısının geleceği açısından tarihi bir halk oylaması yapılacak.
Referandumda halka, geçen yıl parlamentonun her iki kanadından da oylanarak kabul edilen; Temsilciler Meclisindeki vekil sayısını 630’dan 400’e, Senatodaki senatör sayısını ise 315’ten 200’e indiren yasal düzenlemenin yürürlükte kalıp kalmaması sorulacak.
İtalyan anayasasına nazaran onaylayıcı nitelikte olması sebebiyle referandumun geçerliliği açısından iştirak yüzde 50’nin altında da olsa oylamada çıkan sonuç geçerli kabul edilecek.
İçişleri Bakanlığının datalarına nazaran, oy kullanma hakkına sahip 51 milyon 559 bin 898 kişi referanduma katılabilecek.
Ülkede anayasa değişikliği referandumunun yanı sıra biri özerk bölge olmak üzere toplam 7 bölgede de 18 milyon 590 bin 81 seçmen, bölgesel idareleri belirlemek için sandıkta oy kullanabilecek.
Kovid-19 önlemleri çerçevesinde oy verme süreci sırasında kalabalıkların oluşmasını önlemek gayesiyle oy kullanma süreci yarın ve pazartesi olmak üzere iki gün boyunca sürecek.
Halk oylamasında anayasa değişikliğinin kabul edilmesi durumunda bir sonraki seçimlerden itibaren Temsilciler Meclisi ve Senatodaki sandalye sayıları düşecek.
Ülkede iktidar partileri ve kimi muhalefet partileri parlamenter sayısını azaltan anayasa değişikliğine olumlu yaklaşırken bölge seçimlerinde ise muhalefetteki merkez sağ, solun kalesi olarak da bilinen Toscana’nın yanı sıra Puglia ve Campania bölgelerinin idaresini ele geçirmeyi hedefliyor.
KAMPANYA DEVRI
Ülkede referanduma yönelik seçim kampanyası olağan bir seçim periyoduna nazaran daha düşük seviyede geçti. Kelam konusu ıslahat paketinin yasalaşması için geçen yıl büyük uğraş sarf eden 5 Yıldız Hareketinin (M5S) eski önderi Luigi Di Maio, son haftaları bilhassa güney bölgelerdeki “Evet” mitinglerinde geçirdi.
Halk oylaması öncesinde iktidar partileri; M5S, Demokratik Parti (PD) ve Özgürler ve Eşitler (LeU) ile muhalefetteki çok sağ partiler Lig ile İtalya’nın Kardeşleri (FdI) “Evet” kanadında yer alırken, muhalefet partilerinden Forza Italia (FI) ile iktidarın küçükv ortağı Italia Viva ise seçmenlerini referandumda hür bıraktı.
“Evet” cephesi, ıslahatın onaylanmasıyla devlet hazinesinin önemli ölçüde tasarruf edeceğini, bunun da hazine üstündeki yükü hafifleteceğini savunuyor. “Evetçiler” parlamenter sayısının azalmasıyla 5 yıllık yasama devrinde 500 milyon avro yani yıllık 100 milyon avro tasarruf edilebileceğini savunuyor.
“Hayırcılar” ise parlamenter sayısının azaltılmasının demokratik temsil prensibine ziyan vereceği görüşünü savunuyor. “Hayırcılar”, bilhassa ülkede mevcut durumda her 64 bin vatandaşa bir seçilmiş parlamenter düştüğünü, yeni düzenlemeyle ise her 101 bin şahsa bir parlamenter düşeceğine dikkati çekerek bunun temsil bakımından ülkeyi Avrupa’da gerileteceğini savunuyor.
MUHALİF SENATÖRLER İMZA TOPLAYIP MADDEYI REFERANDUMA TAŞIDI
İtalya, halihazırda Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler ortasında 945 parlamenter ile parlamenter sayısı en yüksek ülke pozisyonunda.
Ülkede geçen yıl parlamentonun üst kanadı Senato ve alt kanadı Temsilciler Meclisinde farklı tarihlerde yapılan oylamalar sonucunda kabul edilen anayasa değişikliği ile parlamenter sayısının yaklaşık 3’te 1 oranında azaltılması maddeleşti.
Parlamenter sayısını azaltan yasanın halk oylamasına taşınması için çeşitli partilerden 71 senatörün imza vererek Aralık 2019’da Yargıtaya başvurması ve yüksek duruşmanın de talebi inceleyip olur vermesiyle kelam konusu yasal düzenleme için referandum yolu açılmıştı. Hükümet, daha evvel martta yapılmasını takvime bağladığı referandumu Kovid-19 salgını sebebiyle 20-21 Eylül’e ertelemek durumunda kalmıştı.
NTV
