Engin Yeşil/ntv.com.tr
İstanbul’da sabah ile akşam trafiği ortasındaki vakit kaybı farkı 3 dakika…
Datalar, Yeditepe Üniversitesi öncülüğünde sanayi işbirliği ile gerçekleştirilen “İstanbul Trafik Otoritmi” raporundan.
2013’ten bu yana her yıl hazırlanan raporda, İstanbul’daki trafik yoğunluğuna ait ayrıntılı sayısal bilgiler ortaya konuldu.
Rapora ait bilgiler veren Dr. Öğretim Üyesi Serkan Gürsoy, 1 Ocak ile 15 Mart ortasında, yani pandemi öncesi devirde seyahat mühletinin yüzde 78’inin ağır trafikte kaybedildiğini söyledi.
2019’da saatte 21,8 kilometre olan sürüş suratının kelam konusu periyotta saatte 19,4 kilometreye düştüğünü belirten Gürsoy, şunları söyledi:
“2020 yılı birinci çeyreğinde Pandemi ile ilgili önlemlerin uygulanmaya başlamasından çabucak evvel, ortalama sürüş suratı bir evvelki yıla nazaran yaklaşık yüzde 11 oranında azalmıştı. 2020 yılının bu devrinde akşam saatleri epey ağır trafik ile geçti. 2019 yılında yüzde 81 olan vakit kaybı (sürüş suratı saate 16.8 km), yüzde 83’e yükselmişti (sürüş suratı saatte 14.9 km).
10 DAKİKALIK YOL 50 DAKİKA
2020 yılı birinci devrinde açık trafikte 10 dakika sürmesi gereken bir aralık yaklaşık bir saat sürüyor, seyahatlerde her bir saatin 50 dakikası ağır trafikte geçiyordu. Sabah saatlerinde ise durum akşam saatleri kadar olmasa da yeniden epey yüksekti. 2020 yılı sabah saatlerinde hareket eden şoförler ve yolcular her bir saatin 47 dakikasını trafik yoğunluğu yüzünden kaybediyordu. Diğer bir sözle sabah trafiğindeki kayıp ile akşam trafiğindeki kayıp ortasında 2020 yılının bu devrinde sadece 3 dakika fark etti. Birebir güzergahı sabah trafiğinde alan şoförler varacakları yere akşama nazaran sırf 3 dakika daha evvel varabildiler.”
PANDEMİDE TRAFİK İKİ KAT HIZLANDI
Pandemi şartlarının tesirli olması ile ortaya çıkan tedbir ve kısıtlar nedeniyle İstanbul trafiğinin “büyük bir hızlanma” yaşadığını söyleyen Gürsoy, “Neredeyse tüm vakitler ve tüm istikametler için oluşan vakit kaybını yarı yarıya azaldı” dedi.
Gürsoy, “Pandemi öncesinde ortalama 24 km/saat düzeyine inen sürat, pandemi ile birlikte ortaya çıkan şartlar ve alınan önlemlerin sonucu nisan, mayıs ve haziran aylarında saatte 44 kilometreye yükseldi. Ancak yazın bitişi ile birlikte süratli bir biçimde eski seyrine dönmeye başlamıştır.
EN AĞIR ROTALAR
Gürsoy’a nazaran İstanbul trafiğindeki yoğunluk artışı yahut azalışı bölgelere nazaran çok fark etmiyor. Kent merkezlerine gerçek hareket, sabah ve akşam saatlerinde epey ağır oluyor. İstanbul Trafik Otoritmi raporuna nazaran; kentte trafik yoğunluğuna bağlı kaybın daima ve en fazla olduğu rotalar ortasında Altunizade-Mecidiyeköy, Cevizlibağ-Avcılar ve Kozyatağı-Taksim üzere rotalar var.
“OKULLAR ESKİSİ KADAR TESİRLİ DEĞİL”
“Trafiğe tahlil arıyorsak, kent insanını etrafı ile ilişkilendirebilecek tahlillere bakmalıyız” diyen Gürsoy, “Öğrencilerin ikamet ettikleri etrafta bulunan okullara kayıt olmaları, onları daha az trafiğe kattı. Onlara daha çok vakit kazandırdı. Kent trafiğinde okullar tesirini yavaş yavaş yitiriyor” tabirlerini kullandı.
Otoririm Raporu’nun 2017, 2018 ve 2019 yıllarındaki dataları de Gürsoy’un kelamlarını desktekliyor. Kelam konusu yılların ekim, kasım ve aralık aylarına bakıldığında trafikteki ortalama sürüş suratları azalmayı sürdürmüş.
Fakat 2019 yılında okulların açık olduğu devirde yaşanan sürat kaybı bir evvelki yılda yaşanan kayıp kadar yüksek olmamış. Öbür bir tabirle, sürat azalışının bir ölçü önü kesilmiş. 2017’den 2018’e geçerken yaklaşık yüzde 21 oranında sürat kaybı yaşanırken, 2018 yılında bu oran yüzde 6 düzeyinde gerçekleşmiş. Okullar açıldığında yaşanan yoğunluğa bağlı sürat kaybı yaklaşık yüzde 70 oranında azaltılmış.
TRAFİK SORUNU NASIL ÇÖZÜLÜR?
Kentlerde ortaya çıkan hareketlilik gereksiniminin karşılanması, trafik kaynaklı sorunların ortadan kaldırılması yahut denetim altında tutulmasının da fakat akıllı sistemlerin geliştirilmesi ve kullanılması ile mümkün olduğunun altını çizen Gürsoy, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bugün trafik sıkışıklığı sorunu ile başa çıkmak, daha süratli gidebilmenin yollarını aramak manasına gelmiyor. Daha az kayıp vererek, daha az güç harcayarak, daha pak etraf için seçimler yaparak hareket edebilmek manasına geliyor. Akıllı kentlerin daha süratli otoyollardan çok daha sağlıklı ve ilham verici hayat alanlarından oluştuğunu düşünmek gerek.
Trafik sıkışıklığının yegane tahlili kent sakinin kent imkanlarına erişim kabiliyetinin artırılması ile hayata geçebilir. Bu imkanlar; iş, sıhhat, eğitim, kültür, cümbüş, yeşil alan üzere kentin yaşayanlarına sunduğu imkanlardır. Bu imkanlar yakın etrafınızdan vakit olarak uzaklaştıkça, onlara ulaşmak zorlaştıkça yahut pahalılaştıkça hem kente olan aidiyet hissi azalır hem de ömür memnuniyeti ile kalitesi düşer.
Bugün üretilebilen, bizim de üniversite-kamu-sanayi işbirliği yaparak üzerine çalıştığımız akıllı kent sistemleri, bu bağlantıları kurmaya yönelik adımlar atmakta ve başarılı sonuçlar alabilmektedir. Bu çeşit sistemlerin desteklenmesi, yaygınlaştırılması ve kullanılması gerekir.”
NTV