Sıhhat Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği Şefi Doç. Dr. Eyüp Veli Küçük, ıslak mayoyla uzun müddet kalmanın bayanlarda sistit ve çeşitli idrar yolu enfeksiyonlarına ya da bayan genital yollarında mantar enfeksiyonuna neden olabileceğini belirterek, “özellikle klor, bayan florasındaki faydalı bakterilerin yok olmasına yol açıyor. Öte yandan erkekler de uzun mühlet ıslak mayoyla kaldığında idrar yolu enfeksiyonuna yakalanabiliyor” dedi.
İdrar yolu enfeksiyonuna ait konuşan Doç. Dr. Küçük, “üriner sistem ismi verilen idrar yollarının rastgele bir bölgesinde ve rastgele bir sebeple enfeksiyon oluşması durumu” halinde tanımladığı bu rahatsızlığın, böbrekler, mesane ve üretraya (dış idrar yolu) çoklukla insanların kalın bağırsak florasında bulunan bakterilerin yerleşmesiyle oluştuğunu, bakteri, virüs ve mantarların idrar yolu enfeksiyonuna yol açabileceğini söyledi.
Doç. Dr. Küçük, idrar yolu enfeksiyonunun cinsiyete ve yaşa bağlı görülme sıklığı ile riskinin değiştiğini aktararak, sağlıklı genç ve yetişkin erkeklerde epeyce az görülürken ileri yaşta görülme sıklığının yüzde 15’in üzerine çıktığını, bayanlarda ise hayat uzunluğu idrar yolu enfeksiyonuna yakalanma oranının yüzde 50 civarında olduğunu tabir etti.
Genç ve sağlıklı bayanların 3’te 1’inin hayatlarında en az bir kere sistit atağı yaşayabildiğine dikkati çeken Küçük, bayanların dış idrar yolunun erkeğe nazaran daha kısa olduğunu, bu durumun bakterilerin kat etmesi gereken arayı azalttığını ve bayanlarda idrar yolu enfeksiyonunun daha sık görülmesine sebebiyet verdiğini kaydetti.
Yeni doğan erkek bebeklerdeki riskin yeni doğan kız bebeklere nazaran fazla olduğunu fakat bu durumun çocukluk çağında aksine dönerek kızlarda daha fazla görülmeye başladığını lisana getiren Küçük, “Sünnetsiz erkek çocuklarda da risk artmaktadır. Yetişkin erkeklerde idrar yolunun savunma düzeneğini bozan taş ve prostat hastalığı ya da sonda takılması üzere durumlar da enfeksiyona taban hazırlar. Tekrarlayan enfeksiyonlarda böbrek ve idrar yolları ile ilgili üriner sistem taşı, prostat büyümesi, idrar yolunun tümöral hastalıkları, vezikoüreteral reflü üzere patolojiler de araştırılmalıdır.” dedi.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONUNU ÖNLEMEK İÇİ BOL SU TÜKETİN
Doç. Dr. Küçük, idrar yolu enfeksiyonunun belirtilerini, “Yeni başlayan sık sık tuvalete gitme muhtaçlığı, idrar yaparken yanma, makus kokulu idrar, idrar yaparken ağrı ya da bulantı, karın ağrısı, bel ağrısı, bazen idrarda kanama” halinde tanımlayarak, vatandaşların bu şikayetleri yaşamaları ya da şikayetlerinin üstüne kusma, ateş üzere bulguların eklenmesi halinde tabibe başvurmalarını tavsiye etti.
Küçük, erkek ve bayanda idrar yolu enfeksiyonunun önlenmesi için bol su içilmesi, tuvalet hijyenine dikkat edilmesi, genital bölgenin pak ve kuru tutulması, bilhassa bayanlarda tuvalet sonrası paklığın önden geriye hakikat yapılması, pamuklu iç çamaşırı tercih edilmesi ve çamaşırın her gün değiştirilmesi, genital bölgede kozmetik eserlerin kullanılmaması gerektiğinin altını çizdi.
“ORTAK KULLANILAN HAVLU VE ŞEZLONG VASITASIYLA MANTAR VE VİRÜS BULAŞABİLİYOR”
Bilhassa yaz aylarında deniz ve havuzdan sonra ıslak mayoyla kalınmasının da idrar yolu enfeksiyonunu tetiklediğini vurgulayan Küçük, “Islak mayoyla uzun mühlet kalmak, bayanlarda sistit ve türlü idrar yolu enfeksiyonlarına ya da ıslak mayonun oluşturduğu nemli ortam bayan genital yollarında mantar enfeksiyonuna neden olabilmektedir. Bilhassa klor, bayan florasındaki faydalı bakterilerin yok olmasına yol açıyor. Bundan dolayı de erkeklere nazaran enfeksiyon kapma riski daha fazla. Ayrıyeten, bayanlarda havuza girildiğinde genital mantar oluşum riski de var. Öte yandan erkekler de uzun müddet ıslak mayoyla kaldığında idrar yolu enfeksiyonuna yakalanabiliyor. Ortak kullanılan havlu, şezlong ya da yer minderleri vasıtasıyla da mantar ve virüs bulaşabiliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Doç. Dr. Küçük, tatilde olan ya da tatile gidecek vatandaşlara idrar yolu enfeksiyonundan korunmaları için şu tekliflerde bulundu:
“Hem idrar yolu paklığı hem de bedenin sıvı kaybını önlemek için bol su için. Tatil yaptığınız yerde her ikisi de mevcutsa havuz yerine denizi tercih edin. Deniz ya da havuzdan çıktıktan sonra ıslak mayonuzu değiştirin. Kalabalık saatlerde havuz kullanmayın. Daha tenha saatler ve alanlar tercih edin. Aile içi dahi olsa ortak havlu değil şahsî havlu kullanın. Hijyeninden emin olmadığınız havuzlardan uzak durun. Bilhassa ortak kullanılan şezlong minderlerine dikkat edin ve nemli, yumuşak oturma kümelerinden uzak durun. Denize ya da havuza girmeden evvel ve çıktıktan sonra kesinlikle duş alın. Sentetik ve havasız iç çamaşırı ile giyecekler tercih etmeyin. Dar pantolonlardan uzak durun. Genital bölgenin paklığına ehemmiyet verin ve kuru kalmasını sağlayın.”
TEDAVİ EDİLMEZSE BÖBREK YETMEZLİĞİNE NEDEN OLABİLİYOR
Doç. Dr. Eyüp Veli Küçük, idrar yolu enfeksiyonu hastalığının kolaydan komplekse gerçek geniş bir yelpazede yer aldığını belirterek, kesinlikle ciddiye alınması gereken bir durum olduğunu vurguladı.
Aksi halde idrar yolu enfeksiyonunun böbreklere de ziyan vereceğine dikkati çeken Küçük, “enfeksiyon, gereken tedavi alınmadığı ya da vaktinde tedavi edilmediği taktirde böbreklere yayılma, böbrekte kalıcı hasarlar oluşturma, hatta böbrek yetmezliğine varan önemli hastalıklara dönüşebilme riski vardır. Hipertansiyonun zımnî sebeplerinden birinin de küçüklükte geçirilen, tedavi edilmemiş idrar yolu enfeksiyonu olduğu düşünülür.” dedi.
Küçük, ayrıyeten acil tedavi gereken durumlar sağlanmadığı takdirde enfeksiyonun tüm bedene yayılarak, önemli sıhhat sıkıntılarına neden olabileceğini kelamlarına ekledi.
NTV