İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) Viyana Ofisi Daimi Temsilcisi Büyükelçi Kazım Garib Abadi, 23 Şubat’tan itibaren Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Mutabakatı (NPT) kapsamında uygulanan Ek Protokol’den ayrılacaklarını resmen Milletlerarası Atom Gücü Ajansı’na (UAEA) bildirdiğini duyurdu.
Büyükelçi Abadi, toplumsal medya hesabı Twitter’dan, Tahran’ın nükleer faaliyetlerini hızlandıracak ve UAEA müfettişlerinin bu ülkede yapacağı kontrolleri sonlandıracak NPT’nin Ek Protokol’üne ait açıklamada bulundu.
Abadi, İran’da “nükleer faaliyetleri hızlandıracak yasanın” 23 Şubat’tan itibaren uygulanacağını belirterek, “Yeni sürece vaktinde, problemsiz bir geçiş sağlamak için bugün UAEA bilgilendirildi.” sözünü kullandı.
MECLİSTE ÇIKARTILAN NÜKLEER YASA
Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade’nin 27 Kasım 2020’de öldürülmesinden kısa mühlet sonra nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen “Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Aksiyon Planı” yasasını çıkarmıştı.
Hükümet, dış siyasette ülkeyi zora sokacağı gerekçesiyle itiraz ettiği maddeyi, Anayasayı Koruyucular Kurulunda (AKK) en son onayı almasının akabinde uygulamak zorunda kalmıştı.
Yasa, İran Atom Gücü Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük seviyeli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zarurî kılıyor.
Yasa ayrıyeten, nükleer mutabakatın taraflarının 21 Şubat’ta kadar Tahran’ın bankacılık alakalarını ve petrol ihracatını olağana döndürecek adımlar atmaması halinde, İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Muahedesi (NPT) kapsamında 2016’dan bu yana istekli olarak uyguladığı Ek Protokol’den ayrılmasını zarurî kılıyor.
Tahran idaresi, Ek Protokol uyarınca, UAEA müfettişlerinin nükleer tesislerini istedikleri anda birdenbire denetlemelerine müsaade vermişti. İran’ın Ek Protokol’den ayrılması, Ajans müfettişlerinin kontrollerinin sonlandırılacağı manasına geliyor.
NTV
