Günlük hayatın çabucak her alanında insanların maruz kaldığı plastiklerin beden üzerindeki tesirlerine her geçen gün bir yenisi ekleniyor. Son olarak Amerika’da yapılan araştırma, incelenen organ örneklerinde mikroplastik parçacıklar tespit edildiğini ortaya koydu. Araştırmayı kıymetlendiren Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Kısmından Doç. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan, “Neredeyse bir asırdır hayatımızda yaygın olarak kullandığımız plastik eserler her tarafı sardı” dedi.
“BESİNLERDEN VE TENEFFÜSLE BEDENE ALINABİLİYOR”
Dünyada yılda 300, Türkiye’de ise 10 milyon ton civarında plastik üretildiğini hatırlatan Doç. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan, “Okyanuslara her yıl nizamlı olarak 8 milyon ton civarında mikroplastik ve plastikler salınıyor. Geçen yıl Kutuplarda yapılan bir araştırmada bir litre karda neredeyse 10 bin tane mikroplastik tespit edilmiş. Bunun en değerli kaynaklarından bir tanesi de aslında besinlerde yer alan tuz. Yapılan çalışmalar, denizlerden elde ettiğimiz tuzlarda hem deniz hem kaya hem de göl tuzlarında bol ölçüde mikroplastik olduğunu gösteriyor. Bunlar bedene teneffüs yoluyla da girebiliyor. Hem besinlerden hem teneffüs yoluyla bedene alınabiliyor. Biz de bunları idrar, kan ve gaitada saptayabiliyoruz” sözlerini kullandı.
“DENİZ TUZLARINDA ÇOKÇA MEVCUT”
Bilhassa sofralarda sıkça tercih edilen deniz tuzlarında bu mikroplastiklerin bol ölçüde tespit edildiğini anlatan Doç. Dr. Mahmut Muzaffer İlhan, “En fazla deniz tuzlarında mikroplastik var. Onu göl ve kaya tuzları takip ediyor. Tuz kullanımının muhakkak bir ölçünün altına çekilmesi bizim teklifimiz. Mikroplastiklerden korunmak için günlük tuz tüketimi son derece kısıtlanmalıdır” diye konuştu.
BİSFENOL A TÜM DOKULARDA SAPTANDI
Doç. Dr. İlhan, bedende biriken mikroplastiklerin tespitine ait ise şu bilgileri paylaştı:
“Vücutta plastiklere maruziyetin tespiti daha evvel dışkıda çeşitli incelemelerle ortaya konabiliyordu. Örneğin geçmişte Viyana Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya katılan 8 gönüllünün dışkısında mikroplastiklerin mevcudiyeti görülmüştü. Yakın vakitte Arizona State Üniversitesi’nde geliştirilen bir teknik ile bu partiküllerin dokularda da saptanması için değerli bir teknik geliştirildi. Bu teknik ile plastik tipleri içinde insan bedenine en ziyanlı tiplerden olan Bisfenol A incelenen tüm dokularda saptandı.”
SİGARA ÜZERE ZIYANI UZUN YILLARDA ORTAYA ÇIKIYOR
Mikroplastiklerin en çok karaciğer, dalak ve böbreklerde biriktiğine dikkat çeken Doç. Dr. İlhan, şu değerlendirmede bulundu:
“Bu partiküllerin bilhassa karaciğer, dalak ve böbreklerde ağır biçimde biriktiği gözlemlendi. Yapılan çalışmalarda ziyanlı tesirleri gösterilmiş olmakla birlikte bedende oluşan hasarlar yıllar içerisinde oluştuğu için göz gerisi edilebiliyor. Bildiğiniz üzere sigaranın da insan sıhhatine ziyanlı tesirleri lakin yıllar sonra gösterilebilmiş ve sigaraya karşı toplumsal savaş on yıllar sonra başlatılabilmişti. İşte bu yüzden plastiklerin insan bedeninde birikiminin doku seviyesinde gösterilmesi çok kıymetli ve toplumsal sıhhatin korunması ismine büyük ehemmiyet taşıyor. Mikroplastikler bilhassa erkeklerde kısırlığa yol açabiliyor. Göğüs büyümesi, kanser üzere rahatsızlıklara metabolik sendroma yol açabildiği gösterilmiş. Tip 7 dediğimiz bisfenol içeren plastikler ise östrojenik tesire sahip. Bu erkeklerde erken ergenliğe girme, göğüs büyümesi, tiroit bozukluklarına, pankreas bozuklukları ve çeşitli kanserlere ve çeşitli hastalıklara yol açıyor.”
NTV