Akın MURTEZA / ntv.com.tr
Geçtiğimiz yıl 31 Ocak’ta yürürlüğe giren Brexit sonrası Avrupa Birliği Bloğu ile İngiltere ortasında uzun uzadıya süren ticaret mutabakatları 2021’in birinci günleri prestijiyle yürürlüğe girmişti. Yürürlüğe gireli şimdi üç ay bile olmamışken birçok alanda aksi düşen iki taraf ortasında geçtiğimiz ay Kuzey İrlanda Protokolü konusunda problemler çıkmıştı.
İRLANDA SORUNU BAĞLANTILARI GERMİŞTİ
Protokol, AB üyesi İrlanda ile Birleşik Krallık’ın bir kesimi olan Kuzey İrlanda ortasında malların gümrük denetimlerine tabi olmadan geçişi üzerine bir muahedeyi içeriyor. Muahede sonrasında İngiltere ticarette hudut denetimlerinin uygulanmamasına ait geçiş devrini uzatma talebinde bulunmuş, Avrupa Kurulu ise talebi reddedip İngiltere’nin Brexit mutabakatına tam olarak uyması gerektiği belirtilmişti.
İki taraf ortasındaki ‘İrlanda Sorunu’ sonrasında yaşanan gerginlikler, AB’nin yaşadığı Covid-19 aşısı tedariği sorunu sonrası daha da alevlendi. Alevi harlayan en son darbe de Avrupa Komisyonu’nun üye ülkelere aşıların ihracatını engellemek için daha fazla güç vereceğini açıklaması oldu.
İNGİLTERE AŞILAMADAKİ BAŞARISIYLA GÖZ DOLDURUYOR
AB’den en fazla aşı ithal eden ülke olan İngiltere, AB’deki başarısız aşı dağılımının bilakis şimdiye kadar ülkedeki yetişkinlerin neredeyse yarısını aşılayarak süreçteki başarısıyla göz doldurdu.
Covid-19 pandemisi, AB-İngiltere ortasındaki münasebetleri daha da gererken İngiltere, AB üye ülkelerinin aşı alımını kurula bırakarak süreci yavaşlatmasının bilakis aşı tedariğini süratle sağladı ve aşıları süratlice onayladı.
ASTRAZENECA TEDARİK SORUNU BİLDİRDİ, KAN PIHTISI NEDENİYLE ASKIYA ALINDI
Wall Street Journal, bunun üzerine üst seviye Avrupalı siyasetçilerin ve sıhhat düzenleyicilerinin, Birleşik Krallık’ta üretilen AstraZeneca-Oxford aşısının yaşlılar üzerinde tesirli olup olmadığı konusunda uzun uzadıya sorgulamalar gerçekleştirerek onayını geciktirdiğini haberleştirirken bilgilerin pek açık olduğunu belirtti.
AB ülkeleri de AstraZeneca’nıun aşı tedariğinde bir kesinti yaşanacağını belirtmesinin akabinde aşının kullanımını ‘kan pıhtısı sorunu’ nedeniyle askıya aldı.
‘AB’DEN AYRILMAKLA NE KADAR HAKLI OLDUĞUMUZU GÖRDÜK’
Bunun üzerinde İngiltere’de Brexit yanlısı siyasetçi ve kampanya yürütenler, bütün bu olanların İngiltere’nin AB’den ayrılma konusunda ne kadar haklı olduğunu gösterdiğini belirtti.
Avrupa Komitesi Lideri Ursula von der Leyen yaptığı açıklamada, AB’nin öteki ülkelere aşı göndermeyi durdurmak için ihracat yasağını sıkılaştırabileceğini söyledi. İngiltere AB’den açık orta en fazla aşı alan ülke olurken üstüne Ursula von der Leyen, İngiltere’nin karşılıklılık görmek istediği bir ülke olduğunu söyledi.
Hususla ilgili İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın eski başdanışmanı Dominic Cummings ise, “Daha bu hafta AstraZeneca aşısı konusunda çılgın kararlar ve müthiş bürokrasisiyle Brüksel’deki bilim aykırısı, girişimcilik zıddı, teknoloji zıddı kültürün neler yapabileceğini gördük” dedi.
COVİD DIŞINDA DA BİRÇOK SORUN YAŞANIYOR
Hem İngiltere hem de AB’nin karşılıklı atakları, Brexit’ten sonra tansiyonun gitgide artmasına neden oldu. İngiltere, AB’nin Londra’daki elçisine tam diplomatik statü vermeyi reddetti. Brüksel de buna karşılık İngiltere’nin Brüksel’deki büyükelçisinin toplantılara almama kararı aldı.
Maddi olarak da sarsılan münasebetlerde İngiltere ve Avrupa ülkeleri ortasındaki ticaret, bu yıl neredeyse elli yıldır birinci kere uygulamaya konulan salgın ve ticarete yeni maniler nedeniyle dramatik bir formda düştü.
NTV