2020 dünyada en fazla doğal afet ve iklim olayının yaşandığı yıllardan biri oldu. Orman yangınları, seller, zelzeleler, kasırgalar, kuraklık ve hatta çekirge istilasının yanına bir de pandemi eklenince 2020 felaketlerin yılı olarak herkesin aklına kazındı. Counting the cost 2020: A year of climate breakdown (2020 için maliyet hesabı: İklim yıkımıyla dolu bir yıl) başlıklı rapora nazaran bu yıl yaşanan iklimsel olayların dünyaya faturası da ağır oldu.
DEVLERİN ZİYANI 150 MİLYAR DOLAR
Hürriyet gazetesinden Emre Yapıt’ın haberinde ayrıntılarına yer verilen rapora nazaran, yalnızca 1.5 milyar doların üzerindeki maddi ziyan oluşturan iklimsel olayların toplam faturası neredeyse 150 milyar doları buluyor. Bu yıl dünyada yaşanan iklimsel olayların 10’u 1.5 milyar dolardan fazla maliyete neden olurken 9’unun oluşturduğu hasar 5 milyar doların üzerinde. Kelam konusu varsayımların birden fazla sigortalanmış ziyanlara dayandığı için asıl maliyetin çok daha yüksek olduğu düşünülüyor. Ayrıyeten bu yaşanan seller, fırtınalar, tropik siklonlar ve yangınlar nedeniyle binlerce insan hayatını kaybetti. Dünyada iklim olaylarından en fazla ziyanı ise ABD gördü.
GAYRET KAİDE
Dünyada olduğu üzere çok iklim olaylarının Türkiye’de de artık daha şiddetli ve sık yaşandığını söyleyen Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi’nden Prof. Dr. Murat Türkeş, “Türkiye’de bu bahislerde artık daha net ve sürdürülebilir adımlar atılması gerekiyor. Kamu, özel bölüm, belediyeler ve öbür kuruluşlar bir bütün haline uğraşa katılmalı. Sürdürülebilir bir model oluşturulmaz ise oluşacak zararın önüne geçemeyiz” diyor.
GİRESUN’DA BÜYÜK ZİYAN OLUŞMUŞTU
Türkiye’de de bu yıl orman yangını sel, dolu ve kuraklık üzere iklim olayları tesirli oldu. Bilhassa temmuz ayında Giresun’da yaşanan sel felaketinde çok sayıda kişi ömrünü kaybederken milyonlarca liralık maddi ziyan oluştu.
MADDİ ZİYAN OLUŞUNCA HAREKETE GEÇİYORUZ
Türkiye’de ikilm olaylarına karşı farkındalığın giderek arttığını belirten Prof. Dr. Türkeş, “30 yıl önceye nazaran artık herkes iklim olaylarının farkında. Özelikle son 10 yılda bu farkındalık çok arttı. Lakin geldiğimiz noktada bu da kâfi değil. Bize somut adımlar lazım. Bir kişinin farkındalığı yaşanacak olayları değiştirmiyor. Bizde sarsıntıda olduğu üzere maddi hasar oluşunca reaksiyon verme harekete geçme durumu var. Kamu son vakitlerde daha etkin fakat daima bir gayret içerisine girilmesi gerekiyor” diye konuştu.
ALTYAPININ YIKIMINA NEDEN OLUYORLAR
Avrupa-Akdeniz İklim Değişikliği Merkezi’nden araştırmacı Dr. Shouro Dasgupta:
“İklim ile ilişkili çok olaylar, direkt mevt ve yaralanmalara, su kaynaklı hastalıkların yayılmasına ve ömür alanlarının ve altyapının yıkımına neden olur.
Ekseriyetle büyük ekonomik maliyetleri de beraberinde getiren bu olayların sıhhat üzerindeki direkt tesirleri de katlanarak artar. k 2019’da iklim ile irtibatlı çok olaylar, düşük gelirli ülkelerde, yüksek gelirli ülkelere kıyasla beş kat daha fazla ekonomik kayba yol açtı.
Bu kayıpların yüzde 60’ı yüksek gelirli ülkelerde sigorta ile teminat altına alınmışken, sırf yüzde 4’ü düşük gelirli ülkelerde sigortalanmıştı.”
2020’DE YAŞANAN İKLİM FELAKETLERİ VE OLUŞAN ZİYANLAR
AVUSTRALYA YANGINLARI
5 milyar dolar ziyana neden oldu. 34 kişi oldu. 65 bin kişi göç etti. (Ocak)
ÇEKİRGE İSTİLASI
Doğu Afrika’da 8.5 milyar dolarlık ziyana neden oldu. (Ocak-haziran)
AVRUPA’DAKİ FIRTINALAR
5.9 milyar dolarlık hasar bıraktı. 30 kişi öldü. (Şubat-ekim)
AMPHAN SİKLONU
Bengal Körfezi’nde 13 milyar dolarlık maddi ziyan oluştu. 128 kişi öldü. 4.9 milyon kişinin göç etmesine neden oldu. (Mayıs)
ABD’DEKİ KASIRGALAR
41 milyar dolarlık ziyana yol açtı. 400’den fazla can aldı. 200 bin insanın yer değiştirmesine neden oldu. (Mayıs-kasım)
ÇİN’DEKİ SELLER
Ortaya çıkardığı maddi hasar 32 milyar dolar. 278 kişi ise canından oldu. 3.7 milyon kişi de yer değiştirdi. (Haziran-ekim)
HİNDİSTAN’DAKİ SELLER
10 milyar dolarlık ziyan verdi. 2 bin 67 kişi hayatını kaybetti. 4 milyon kişi yer değiştirmek zorunda kaldı. (Haziran-ekim)
JAPONYA’DAKİ SELLER
8.5 milyar dolarlık ziyan oluştu. 82 kişi öldü. 3.6 milyon kişinin hayat alanı ziyan oldu.(Temmuz)
PAKİSTAN’DAKİ SELLER
1.5 milyar dolar ziyan ortaya çıktı. 410 kişi öldü. 68 bin kişi yer değiştirdi. (Temmuz-eylül)
ABD YANGINLARI
20 milyar dolar hasara neden oldu. 42 kişi öldü.
500 bin kişi için tahliye buyruğu verildi. (Temmuz-kasım)
NTV
